متقاضيان دريافت وام اجاره مسكن با اعلام اينكه كاملا از اين طرح اطلاع دارند و مشتاقانه براي جذب تسهيلات، اقدام كردهاند، از ناتواني در دريافت وام وديعه خبر ميدهند و ميگويند سه مانع در اين راه وجود دارد كه ظاهرا مسوولان از آن بيخبر هستند.
دنياياقتصاد ديروز در گزارشي با اشاره به اينكه يكماه و نيم از شروع پرداخت تسهيلات وديعه مسكن ميگذرد؛ اما طبق گفته معاون وزير مسكن، هنوز متقاضي براي دريافت وام مراجعه نكرده، نوشت: مسوولان ميگويند اگر اطلاعرساني افزايش يابد، از وام استقبال خواهد شد.
اين در حالي است كه طبق گفته متقاضيان اين تسهيلات، مراجعهكننده وجود دارد، اما مسير پرداخت پيچيده است.
تسهيلات وديعه مسكن مخصوص بافتهاي فرسوده است و در صورتيكه مالك خانه قديمي قصد نوسازي داشته باشد، ميتواند تا سقف 12 ميليون تومان وام وديعه دريافت كند. متقاضيان با استناد به همين مسير ساده كه در آييننامه پرداخت وام وديعه نيز قيد شده، مراجعه كردهاند و به جاي تسهيلات، پاسخهاي عجيب و قابلتاملي دريافت كردهاند.
دفاتري كه در محلات قديمي و فرسوده براي كمك و راهنمايي مالكان راهاندازي شده محل اصلي و اوليه متقاضيان براي تشكيل پرونده است. گويا برخي از اين دفاتر پيشنهاد مشاركت در ساخت به مالك ارائه ميكنند و در صورتيكه اين پيشنهاد مورد قبول قرار گيرد بلافاصله، معرفينامه بانكي براي اجازه پرداخت وام وديعه به مالك داده ميشود؛ اما در صورتيكه مالك راضي به مشاركت نشود و بخواهد با حالت پيمانكاري پروژه نوسازي را انجام دهد، مسير دريافت تسهيلات كمي براي او مشكل خواهد شد.
مانع دوم در مسير رسيدن به وام وديعه مسكن، تعريف وزارت مسكن و شهرداري از بافتفرسوده است. اين دو نهاد مرجع فقط محلات و مناطق خاصي از تهران و شهرهاي ديگر را جزو بافت فرسوده ميدانند؛ بهطوري كه مثلا در شهر تهران، بخشهاي وسيعي از جنوب و حوالي مركز شهر جزو بافتفرسوده به حساب ميآيد و محلههاي شمالي و غربي شهر بهرغم آنكه بعضي از آنها قديمي هستند، فرسوده محسوب نميشوند.
اين تقسيمبندي موجب شده مالكان خانههاي فرسودهاي كه تصور ميكنند از حمايت بانكي براي نوسازي برخوردار ميشوند، قصد نوسازي كنند و در مراجعه به مسوولان براي دريافت وام ساخت و وديعه، با پاسخ منفي مواجه شوند.
مانع سوم نيز به موضوع تجميع پلاك مربوط ميشود. برخي متقاضيان وام وديعه به دنياياقتصاد اعلام كردند زمانيكه براي دريافت تسهيلات ساخت اقدام كردهاند، به آنها گفته شده بايد حداقل 2 تا 3 همسايه مجاور خود را نيز به نوسازي تشويق كنند تا بانك به آنها بهصورت يكجا تسهيلات پرداخت كند. هر چند اين ضابطه براي كاهش مراجعههاي انفرادي و تشكيل پروندههاي انبوه در بانك تعريف شده؛ اما به نظر ميرسد اجراي طرح با چنين شيوهاي با روح برنامه نوسازي بافتهاي فرسوده كه ايجاد انگيزه در مالكان است، در تضاد خواهد بود.
گزارش دنياياقتصاد، از آنچه متقاضيان وام وديعه به عنوان چالش و مشكل در اين طرح عنوان كردهاند، به اين شرح است.
محمود پیروز وفا از مالکان بافتهاي فرسوده در منطقه شهرری به دنیای اقتصاد گفت :با وجود اینکه ملک ما در شهرری واقع شده و بافتی آسیبپذیراست، اما به دلیل اینکه در محله بافتهاي فرسوده واقع نشده است، در اولویت دریافت تسهیلات بافتهاي فرسوده قرار ندارد.
وی خاطرنشان ساخت: این در شرایطی است که با توجه به اینکه این بافتها در معرض خطر عوارض ناشی از فرسودگی هستند، لازم است که حتما اقدامی عاجل برای تخصیص تسهیلات به آنها صورت گیرد.
به گفته وی، دولت در نوسازی بافتهاي فرسوده محله محوری را معیار قرار داده است، این درحالی است که ممکن است در یک محلهای که جزو بافتهاي فرسوده است خانههای نوساز زیادی وجود داشته باشد، همچنان که در محلهای که از نظر تقسیم بندی جزو بافت فرسوده نیست ممکن است که املاک فرسوده زیادی در آن باشد که لازم است به آنها وام تعلق گیرد.
وی همچنین با اشاره به فعالیت دفاتر نوسازی محله در بافتهاي فرسوده تاکید کرد: متاسفانه برخی از این دفاتر به ساختوساز به شیوه مشارکتی علاقهمند هستند، چرا که از نظر اقتصادی برای آنها توجیه دارد، این در شرایطی است که اگر مالکی علاقه داشته باشد شخصا اقدام به ساختوساز کند، هیچ تعاملی از سوی این دفاتر با آنها صورت نمیگیرد.
اما علاوه براین یک مالک دیگر در بافتهاي فرسوده که ساکن منطقه سبلان جنوبی است به دنیای اقتصاد گفت: با وجود اینکه ملک من 185متر مربع مساحت دارد و جواز ساخت برای 7واحد را گرفتهام، اما از آنجا که این مساحت از تجمیع با ملک همسایه به دست نیامده است در دریافت تسهیلات دچار مشکل شدهام.
علیرضا محمودیان همچنین با اشاره به فرمهای متعددی که برای دریافت تسهیلات وام ودیعه وجود دارد، گفت: متاسفانه با وجود اینکه ساکنان بافتهاي فرسوده مستحق دریافت وام ودیعه هستند، اما فرمهای متعددی در این زمینه وجود دارد که باید ساکنان پر کنند تا واجد شرایط دریافت تسهیلات شوند.
وی همچنین خاطرنشان ساخت: با وجود اینکه تا کنون تبلیغات گستردهای در خصوص مزایای نوسازی بافتهاي فرسوده عنوان شده است، اما متاسفانه بسیاری از مالکان در این مورد توجیه نیستند و همین امر باعث میشود که موضوع تجمیع پلاک که اصلیترین عامل در تاخیر در نوسازی فرسوده است به شدت دچار وقفه شود و نکته اینجا است که این شرایط باعث میشود که افرادی هم که تمایل به مشارکت در این زمینه دارند، نتوانند به هدف خود برسند.
محمودیان تاکید کرد: با این شرایط پیشنهاد می شود که در مسیر نوسازی بافتهاي فرسوده شرایطی فراهم شود تا افرادی که در مورد مزایای نوسازی بافتهاي فرسوده توجیه نیستند، به صورت اجباری در کلاسهای توجیهی که در این زمینه برگزار میشود حاضر شوند.
وی خاطرنشان ساخت: قطعا اگر ساکنان بافتهاي فرسوده به مزیتهایی که نوسازی و بهسازی بافتهاي فرسوده دارد، آگاه شوند، برای مشارکت و تجمیع تردید نخواهند کرد.
به گفته وی، در صورتی که ساکنان بافتهاي فرسوده برای تجمیع پلاک توجیه نشوند، انبوهسازان و سازندگان نیز به هیچ وجه موفق نخواهند شد که ساختوساز در این نوع بافتها را دنبال کنند که این به شدت برای مردم مشکلآفرین خواهد بود و از این رو انتظار می رود که دولت با اتکا به راهکارهای اجباری مشارکت شهروندان را در این زمینه دنبال کند.
راهکار معاون وزیر: به وزارت مسکن مراجعه کنیداما در این بین مهندس احمد صادقی، معاون وزیر مسکن درباره مشکلاتی که مردم عنوان میکنند به دنیای اقتصاد گفت: افرادی که به دفاتر محله نوسازی بافتهاي فرسوده مراجعه میکنند و با مشکلات ناشی از سودجویی برخی از افراد مواجه میشوند، برای رفع مشکل خود میتوانند به وزارت مسکن مراجعه کنند.
وی همچنین با اشاره به معضل وجود خانه های فرسوده در محله هایی که از نظر تقسیمبندی جزو بافتهاي فرسوده محسوب نمیشوند، تاکید کرد: برای رفع این مشکل نیز تدابیری اندیشیده شده و به موجب آن مقرر شده است که ساکنان این بافتها در قالب متقاضیان مسکن مهر برای دریافت وام خودمالکی اقدام کنند.
معاون وزیر همچنین در خصوص مشکل مربوط به تجمیع پلاک و دریافت وام ودیعه مسکن گفت :از اول هم بنا بوده است که پرداخت وام براساس تجمیع باشد و مشکل مربوط به شهروندی که متراژ ملکش از 150 متر مربع بیشتر است و برای دریافت وام مشکل دارد، احتمالا موردی است که برای رفع آن باید به وزارت مسکن مراجعه کند.