گزارش جهانی SIR با هدف تحلیل و ارزیابی منابع دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی در سرتاسر جهان منتشر شده و نشان دهنده اطلاعاتی درباره میزان ارجاع به مقالات و انتشار مقالات علمی در دوره زمانی مشخص در دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی است که بر اساس پایگاه داده های اسکوپوس باید حداقل 100 مقاله علمی را به چاپ رسانده باشند.
در گزارش امسال SIR ویژگی های جدیدی افزوده شده اند که دیدگاهی گسترده تر را از فعالیتهای تحقیقاتی در مراکز دانشگاهی و مطالعاتی جهان ارائه می کند که این ویژگی های جدید شامل رتبه بندی موضوعی، میزان برتر بودن تحقیقات، رتبه بندی های منطقه ای و کشوری هستند. همچنین این نسخه از این گزارش جهانی، رتبه بندی ها دارای چهار رتبه بندی موضوعی خواهد بود که اصلی ترین حوزه های مطالعاتی علمی یعنی علوم پزشکی، علوم زیستی، علوم طبیعی علوم اجتماعی و انسانی را در بر می گیرد.
دو هزار و 833 مرکز مطالعاتی و دانشگاهی از 87 کشور جهان در این رتبه بندی مورد ارزیابی قرار گرفته اند و با مشاهده این ارزیابی به خوبی می توان به نابرابری نسبت توزیع این مراکز نسبت به کشورها و نسبت به جهان پی برد.
مانند همیشه آمریکا با داشتن 485 مرکز و دانشگاه دارای رتبه اول مالکیت را به خود اختصاص داده است که در ادامه چین با 247 مرکز، ژاپن با داشتن 175 مرکز، بریتانیا با 144 مرکز، فرانسه با 136 مرکز، اسپانیا با 135 مرکز، آلمان و ایتالیا با 124 مرکز و هندوستان با 102 مرکز کشورهای برتری هستند که بالاترین میزان مالکیت مراکز مطالعاتی و دانشگاهی را در جهان دارند.
به گزارش مهر، شاخصهای ارزیابی که در این گزارش به کار گرفته شده اند عبارتند از: تعداد مقالات منتشر شده از سوی محققان شاغل در دانشگاه یا مرکز تحقیقاتی (Output)، میزان همکاری های بین المللی (international collaboration)، نسبت مقالات به چاپ رسیده در مجلات برتر هر رشته به تعداد کل مقالات، و شاخص میانگین تاثیر محققان یک گرایش بر میانگین تاثیر جهانی (Normalized Impact).
ردیف | 10 دانشگاه برتر دنیا در رتبه بندی SIR | 10 دانشگاه برتر دنیا گروه علوم پزشکی | 10 دانشگاه برتر جهان در علوم زیستی |
10 دانشگاه برتر جهان در علوم طبیعی |
10 دانشگاه برتر جهان در علوم انسانی و اجتماعی |
1 | آکادمی علوم چین | دانشگاه هاروارد آمریکا | مرکز ملی مطالعات علمی فرانسه | آکادمی علوم چین چین | مرکز ملی مطالعات علمی فرانسه |
2 | مرکز ملی مطالعات علمی فرانسه | موسسه ملی بهداشت آمریکا | موسسه ملی بهداشت آمریکا | مرکز ملی مطالعات علمی فرانسه | دانشگاه هاروارد آمریکا |
3 | آکادمی علوم روسیه | مراکز طبی دامپزشکی آمریکا | آکادمی علوم چین | آکادمی علوم روسیه | دانشگاه کلمبیا آمریکا |
4 | دانشگاه هاروارد | دانشگاه تورنتو کانادا | دانشگاه هاروارد | موسسه ماک پلانک آلمان | دانشگاه تورنتو کانادا |
5 | دانشگاه توکیو | کلینیک مایو آمریکا | وزارت کشاورزی آمریکا | دانشگاه توکیو ژاپن | دانشگاه کالیفرنیا، برکلی آمریکا |
6 | موسسه ماکس پلانک | دانشگاه کالیفرنیا،ویرجینیاآمریکا | آکادمی علوم روسیه روسیه | دانشگاه شین هوآ چین | دانشگاه پنسیلوانیا آمریکا |
7 | موسسه ملی بهداشت آمریکا | دانشگاه جان هاپکینز آمریکا | مرکز عالی پژوهشهای علمی اسپانیا | دانشگاه توکیو ژاپن | دانشگاه میشیگان آمریکا |
8 | دانشگاه تورنتو | دانشگاه پنسیلوانیا آمریکا | دانشگاه توکیو ژاپن | دانشگاه ژچیانگ چین | دانشگاه آکسفورد بریتانیا |
9 | دانشگاه شین هوآ | دانشگاه واشنگتن آمریکا | موسسه ملی مطالعات پزشکی فرانسه | مرکز عالی پژوهشهای علمی اسپانیا | دانشگاه کالیفرنیا، لس آنجلس آمریکا |
10 | دانشگاه واشنگتن | دانشگاه کالج لندن بریتانیا | موسسه ماکس پلانک آلمان | دانشگاه شانگهای جیائو تانگ چین | دانشگاه استنفورد آمریکا |
به گزارش مهر، در این گزارش جهانی نام دانشگاه های متعددی از کشور ایران نیز به چشم می خورند: دانشگاه تهران با رتبه 474، دانشگاه صنعتی شریف با رتبه 546، دانشگاه علوم پزشکی تهران با رتبه 691، دانشگاه تربیت مدرس با رتبه 855، دانشگاه علم و صنعت با رتبه 923، دانشگاه امیرکبیر با رتبه 932، دانشگاه شیراز با رتبه 1065، دانشگاه صنعتی اصفهان با رتبه 1252، دانشگاه شهید بهشتی با رتبه 1367، دانشگاه فردوسی مشهد با رتبه 1398، دانشگاه علوم پزشکی شیراز با رتبه 1450، دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی با رتبه 1478، و دانشگاه تبریز با رتبه 1496 دانشگاه هایی هستند که از کشور ایران در این رتبه گزارش جهانی مورد ارزیابی و رتبه بندی قرر گرفته اند.
در ادامه این گزارش دانشگاهها و مراکز علمی جهان بر اساس حوزه های مطالعاتی رتبه بندی شده اند که این حوزه ها شامل علوم پزشکی: پزشکی، پرستاری، دامپزشکی، دندانپزشکی و بهداشت، علوم زیستی: علوم کشاورزی و بیولوژیکی، عصب شناسی، بیوشیمی و بیولوژی مولکولی و ژنتیک، داروشناسی، سم شناسی و فارماکولوژی، میکروبیولوژی و ایمن شناسی، علوم طبیعی: شیمی، محیط زیست، مهندسی شیمی، علوم مواد، فیزیک و نجوم، ریاضی، انرژی، علوم رایانه ای و مهندسی، علوم اجتماعی و انسانی: هنر و علوم انسانی، علوم اجتماعی، روانشناسی، اقتصاد و مدیریت، بوده و رتبه جهانی هر یک از دانشگاه ها در بخش موضوعی متفاوت است.
دانشگاههایی که نام آنها در بخش رتبه بندی موضوعی علوم پزشکی ذکر شده است (رتبه ها بر اساس رتبه بندی موضوعی عنوان می شوند) از این قرار است: دانشگاه علوم پزشکی تهران با رتبه 270، دانشگاه علوم پزشکی شیراز با رتبه 642، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با رتبه 770، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با رتبه 955، دانشگاه علوم پزشکی ایران (سابق) با رتبه 1003، دانشگاه علوم پزشکی تبریز با رتبه 1070، دانشگاه تهران با رتبه 1172، دانشگاه تربیت مدرس با رتبه 1230، دانشگاه علوم پزشکی مشهد با رتبه 1291، دانشگاه شیراز با رتبه است.
به گزارش مهر، در این بخش از رتبه بندی جهانی SIR نیز به دلیل موضوعی بودن، رتبه های دانشگاه های ایرانی در مقایسه با رتبه بندی جهانی متفاوت است به شکلی که رتبه دانشگاه تهران 482، رتبه دانشگاه علوم پزشکی تهران 551، رتبه دانشگاه تربیت مدرس 718، رتبه دانشگاه شیراز 1045، رتبه دانشگاه علوم پزشکی شیراز 1227، رتبه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی 1242 و رتبه دانشگاه شهید بهشتی 1322، رتبه دانشگاه فردوسی مشهد 1426، رتبه انستیتو پاستور ایران 1453، رتبه دانشگاه علوم پزشکی تبریز 1497 است.
دانشگاه صنعتی شریف در رتبه بندی موضوعی علوم طبیعی اولین دانشگاه ایرانی است که رتبه 394 این گزارش را به خود اختصاص داده است و در ادامه می توان نامهای دانشگاه تهران با رتبه 415، امیرکبیر با رتبه 674، تربیت مدرس با رتبه 713، علم و صنعت ایران با رتبه 727، شیراز با رتبه 833، صنعتی اصفهان با رتبه 884، شهید بهشتی با رتبه 985، پژوهشگاه علوم بنیادی با رتبه 1056، انستیتو پاستور ایران با رتبه 1100، فردوسی مشهد با رتبه 1130 است.
در نهایت در گزارش جهانی SIR رتبه بندی موضوعی علوم اجتماعی و انسانی به چشم می خورد که از میان دانشگاههای ایرانی اولین و تنها رتبه از این فهرست موضوعی در گروه علوم اجتماعی و انسانی به دانشگاه تهران اختصاص دارد که توانسته است نامش را در رتبه 776 این لیست جهانی به ثبت برساند. در ادامه جدول وضعیت دانشگاههای ایران و رتبه های آنها در رتبه بندی موضوعی و جهانی را مشاهده می کنید:
ردیف | نام دانشگاه | رتبه جهانی در SIR |
رتبه در علوم پزشکی |
رتبه در علوم زیستی | رتبه در علوم طبیعی | رتبه در علوم اجتماعی و انسانی |
1 | تهران | 474 | 1172 | 482 | 415 | 776 |
2 | صنعتی شریف | 546 | 2009 | 398 | ||
3 | علوم پزشکی تهران | 691 | 270 | 551 | 1585 | |
4 | تربیت مدرس | 855 | 1230 | 718 | 713 | |
5 | علم و صنعت ایران | 923 | 727 | |||
6 | امیرکبیر | 932 | 674 | |||
7 | شیراز | 1065 | 1462 | 1045 | 833 | |
8 | صنعتی اصفهان | 1252 | 1502 | 884 | ||
9 | شهید بهشتی | 1367 | 1858 | 1322 | 985 | |
10 | فردوسی مشهد | 1398 | 1637 | 1426 | 1130 |
در ادامه 10 دانشگاه دیگر ایرانی و وضعیت آنها را در رتبه بندی که بر اساس منابع اطلاعات پایگاه اسکوپوس بررسی شده است.
ردیف | نام دانشگاه | رتبه جهانی در SIR |
رتبه در علوم پزشکی |
رتبه در علوم زیستی | رتبه در علوم طبیعی | رتبه در علوم اجتماعی و انسانی |
11 | علوم پزشکی شیراز | 1450 | 642 | 1227 | 2245 | |
12 | خواجه نصیر طوسی | 1478 | 1141 | |||
13 | تبریز | 1496 | 1592 | 1100 | ||
14 | علوم پزشکی شهید بهشتی | 1595 | 770 | 1242 | 2234 | |
15 | پژوهشگاه علوم بنیادی | 1635 | 2246 | 1056 | ||
16 | اصفهان | 1757 | 1849 | 1201 | ||
17 | مازندران | 1930 | 1831 | 1310 | ||
18 | علوم پزشکی اصفهان | 2000 | 955 | 1696 | ||
19 | علوم پزشکی تبریز | 2003 | 1070 | 1497 | 2265 | |
20 | بوعلی سینا | 2072 | 2011 | 1292 |
دکتر جعفر مهراد رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری در گفتگویی کوتاه به مهر اعلام کرد: این رتبه بندی جدید بر اساس اطلاعات دانشگاهها در سال 2008 تنظیم شده است.
رتبه جهانی 18 دانشگاه دیگر ایران را در جدول زیر مشاهده کنید.
گیلان: 2091
علوم پزشکی ایران (سابق): 2119
رازی: 2327
شهید باهنر کرمان: 2345
ارومیه: 2390
علوم پزشکی مشهد: 2406
تربیت معلم: 2435
الزهرا: 2485
آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات: 2531
انستیتو پاستور ایران: 2547
یزد: 2627
شهید چمران اهواز: 2643
زنجان: 2691
پیام نور: 2746
سیستان و بلوچستان: 2778
شاهد: 2793
پژوهشگاه مواد و انرژی: 2818