انجمن گردشگران ایران - يكی از بخش های يونسكو يه سری مناطقی رو مديريت ميكنه كه به دپارتمان MAB يعنی Man & Biosphere reserve معروفه يعنی انسان و كره مسكون. اينا كارشون اينه كه بيان و مناطق طبيعی رو در سطح كره زمين كه چندين شرط عمده دارن رو به عنوان اندوخگاه ها يا ذخاير زيست كره اعلام بكنن.
دقيقاً دو شرط اصليش اينه كه اولاً اينها زيستگاه ها و اكوسيستم های مستعد و خاصين كه در دنيا فقط در همون يه ناحيه پيدا ميشن و درواقع بی همتا و يگانه هستن و ثانياً شرايط كاملاً مناسبی رو برای تضمين بقای تنوع زيستی و تحقيقات علمی بشر فرآهم ميكنن.
يعنی اين مناطق از اهميت بين المللی برخوردارن و از نظر جلوه ها و پديده های طبيعی ارزش های منحصر به فردی دارن و لذا در فهرست های جهانی ثبت ميشن تا با ديدگاه های فراملی مورد توجه جهانيان قرار بگيرن؛ به همين دليل به اين جاها ميگن ميراث جهانی.
پس اين مناطق در هيچ كجای دنيا مشابه و مانندی ندارن. البته اندوختگاه های بين المللی دو نوعه يكی فهرست كنوانسيون رامسره كه مال تالاب های بين الملليه و يكی هم فهرست ذخيره گاه های زيست كره.
اين مناطق مفهوم نوينی از حفاظت و مديريت مناطق باارزش طبيعی رو بيان ميكنن. درواقع اين مناطق يكی از دستاوردهای تكامل شيوه های حفاظته كه در سطح وسيع تری از پارك های ملی، مناطق حفاظت شده و پناهگاه های حيات وحش به وجود اومدن.
تعريف خود يونسكو اينه: ذخيره گاه زيست كره، منطقه ای خاكی، ساحلی و يا دريايی است كه اكوسيستم آن از طريق ناحيه بندی منطقی و مكانيزم برنامه های مديريتی مناسب طوری حفاظت ميشود كه بقای تنوع زيستی در آن تضمين گردد.
اين مناطق بايد جزو يكی از مناطق زيست جغرافيای جهان باشن و برا اينكه واحد حفاظتی مؤثری تلقی بشن بايد به اندازه كافی بزرگ و وسيع انتخاب شوند.
باز اين مناطق يه هسته مركزی دارن كه انسان درش كمترين دخالت رو داره و به جهت حفاظت و پژوهش تحت كنترل قرار داده ميشه و توسط چند ناحيه محافظ كه در اونها كاربری سنتی زمين، تحقيقات تجربی درباره اكوسيستم ها و اقدامات بهسازی اكوسيستم مجازه، احاطه ميشه. ته كلام اين كه در ايران ما تا همين 6 ماه پيش 9 ذخيره گاه زيست كره بود كه همشون سال 1976 انتخاب شدن و ما در سال 2000 از اين بابت همپای آرژانتين، فرانسه و كانادا بوديم اما اونا مديريت كردن و هر سال به مناطقی رو در كشورشون به ثبت جهانی ميرسوندن و ما نه تنها اضافه نكرديم بلكه همونا رو هم از بين برديم مثل ميانكاله، مثل كوير و يا مثل اروميه.
...الآن فرانسه باز از 9 منطقه 11 منطقه شده ولی كانادا 19-20 تا و آرژانتينم مثل اينكه 14-15 منطقه شده. تو دنيا آمريكا اوله و بيشترين تعداد رو داره. اينم بگم تو آسيا اول چينه بعد فيليپين و مالزی بعد ايرانه يعنی هندوستانم كشكه. بعد از نظر جلب اكوتوريست خيلی مهمه كه ايران اين تعداد بالايی از اين مناطق رو داره كه البته بازم جاهای زيادی هست كه به اين فهرست بپيونده.
ذخيره گاه های زيست كره ايران ما:
1.دشت ارژن فارس
2. ارسباران
3. درياچه اروميه
4. پارك ملی گلستان
5. ميانكاله
6. حرا
7. گنو
8. توران
9. كوير
10. دنا
اين اطلاعات كه نوشته شد حاصل خيلی تحقيقاتيه كه كردم و واقعاً سخته كه بخوای با اطلاعات روز پيش بری. البته ميخواستم راجع به اروميه بنويسم ولی ديگه دستم رفت برا اين موضوع چون حيف بود نگم.
اعداد و رنگ های سمت چپ و پايين تعداد ذخيره گاه های هر كشوری رو در سال 2009 نشون ميده. پس روسيه، اسپانيا، آمريكا، كانادا، آلمان و استراليا بيشترين تعداد رو دارن.