کفش پاشنه بلند؛ بلایی به قیمت زیبایی

تیک...تیک...تیک...چقدر از بچگی این صدا برایم زیبا بود.معنای خاصی از بزرگ شدن و احترام. کفش های3 سانتی 5 سانتی...کفش بلورین سیندرلا...وقتی مادرم خانه نبود سرگرمی من پوشیدن کفش های پاشنه بلند و رنگارنگ مادرم بود.

این حس در من دوامی نیاورد تا تولد 14 سالگی دختر عمه ام. برای آن مراسم مادرم به اصرار من برایم یک کفش پاشنه بلند آبی خرید و من در انتظار جشن موعود. چند باری قبل از تولد، کفش ها را پا کردم و هر بار زمین خوردم ولی صدایی از من در نیآمد تا کسی مانع از پوشیدن آن کفش ها نشود. روز موعود فرا رسید و من وارد جشن شدم، به سختی تکان می خوردم و از نگاه های مادرم می فهمیدم که می گوید: مجبور نبودی این کفش ها را بپوشی،با همین استرس دوام آوردم، زمان باز کردن کادو ها رسید، جلو رفتم تا دخترعمه ام را درآغوش بگیرم و تبریک بگویم، پایم پیچ خورد و با کف دست در ظرف شیرنی افتادم، دوست های دختر عمه ام خیلی خندیدند، این اتفاق برای من بسیار سنگین تمام شده بود، بماند درد عجیبی را که تا چند وقت در پاشنه پاهایم حس می کردم. از آن به بعد هر بار که سمت کفش پاشنه بلند می رفتم صدای خنده دوست های دختر عمه ام در گوشم می پیچید، هیچگاه در کفش های پاشنه بلند احساس آرامش پیدا نکردم. سحر ملوکی 20 ساله و دانشجو با ذکر این خاطره درباره مشکلات کفش پاشنه بلند، خود را از مخالفان سرسخت آن معرفی می کند.
پوشیدن کفش پاشنه بلند برای بسیاری از دختر بچه‌ها یک آرزوست. بیشتر صدای پاشنه این کفش‌هاست که دختر بچه‌ها را شیفته خود می‌کند، اما در بزرگسالی این آرزو گاه به مد‌ تبدیل می‌شود که اغلب دردسرساز است.

پوشیدن کفش ‌های پاشنه بلند نه تنها روی سکوهای سالن‌ مد، بلکه در زندگی روزمره بسیاری از زنان در سراسر جهان جایگاه ثابتی دارد . مدت ‌ها است که نسبت به کفش‌ های پاشنه بلند نگاه بدبینانه ‌ای وجود دارد و پزشکان معمولا در مورد پیامدهای بد آن برای سلامتی هشدار می ‌دهند. کمردرد، واریس و خارج شدن بدن از حالت صحیح آن از مشکلاتی هستند که به استفاده از این کفش ‌ها نسبت داده می ‌شوند. بسیاری از خانم ها علاقمند به پوشیدن کفشهای پاشنه دار هستند تا خوش تیپ تر به نظر بیایند، درحالی که اغلب از خطرات ناشی از آن بی اطلاع اند.

دکتر سید وحید طبری متخصص ارتوپدی درباره مضرات کفش های پاشنه بلند می گوید: استفاده از کفش‌های پاشنه بلند که ارتفاع بیش از 3 تا 4 سانتیمتر داشته باشند باعث افزایش قوس کمر، خم شدن زانوها و افزایش قوس گردن و ستون فقرات پشتی می‌شوند که می‌تواند باعث درد شدید نواحی کمر، زانو و گردن شود. عادتا این تاثیرات سوء در تمام سنین رخ می‌دهد و در سن بزرگسالی می‌تواند به جهت کمتر شدن تعادل، افزایش احتمال افتادن و آسیب دیدگی عوارض بیشتری نیز داشته باشد.

کفش پاشنه بلند چیست؟

کفش های پاشنه بلند(High-heeled)، کفش هایی هستند که پاشنه پای آن به طور قابل توجهی بالاتر از پنجه پا قرار می گیرد. زمانی که پنجه ها و پاشنه پا به میزان برابری بالا می روند، و تقریبا در یک سطح قرار می گیرند، معمولا به عنوان کفش High-heeled محسوب نمی شود. استفاده از این نوع کفش ها، باعث فریب و ایجاد خطای حسی می شود تا تصور کنیم که پاها بلندتر و باریک تر هستند. کفش های پاشنه بلند در انواع مدل های مختلف وجود دارد و پاشنه ها نیز در شکلهای بسیار متنوعی دیده می شود که شامل گوه ای، نوک تیز و مخروطی شکل، تیغه ای، بلوکی و غیره است.

درحالی که امروزه کفش های پاشنه بلند، اساسا مربوط به مدل کفش های زنانه می شود و اصطلاح کفش پاشنه بلند درمورد کفشهایی به کار می رود که تقریبا منحصر به خانم ها است؛ کفش های بیشماری نیز وجود دارد که توسط هر دوجنسیت پوشیده می شود و پاشنه های بلندی دارد، مانند چکمه های گاوچرانان. طبق نظر سایت های کفش های مدل پاشنه دار، از قبیل گوچی و جیمی چو، یک کفش پاشنه کوتاه، کمتر از 2.5 اینچ ارتفاع دارد (هر اینچ دو و نیم سانتیمتر)؛ در حالی که کفش های با پاشنه متوسط، پاشنه ای بین 2.5 تا 3.5 اینچ دارند و کفش هایی که بیشتر از 3.5 اینچ ارتفاع دارند، پاشنه بلند محسوب می شوند.

قد بلندم آرزوست...

مرجان علومی 40 ساله، مدیرعامل شرکت خصوصی درباره مشکلات کفش پاشنه بلند می گوید: زمانی که سر کار می رفتم همیشه کفش پاشنه بلند می پوشیدم، زمان طولانی بسیار به کمر و مچ پا و کف پا فشار می آورد، اما همیشه فکر می کردم باید بپوشم تا قدم بلندتر بنظر برسد، البته پاشنه کمک می کند که شما مجبور شوید درست راه بروید اما هنگامی که تمام مدت ایستاده اید فشار بسیار زیادی به کمر وارد می شود، مخصوصا وقتی پاشنه کفش بسیار بلند و نازک باشد بیشترین فشاربه ستون فقرات وارد می شود.


عوارض کفش های پاشنه بلند

دکتر طبری با برشمردن مضرات و سختی های بیشمار استفاده از کفش های پاشنه بلند می افزاید: نباید بلندی پاشنه کفش بیش از 2 تا 3 سانتیمتر باشد چرا که سبب بر هم زدن تعادل در هنگام راه رفتن شده و منجر به پیچ خوردگی مچ پا و آسیب دیدن رباط مچ پا می‌شود. کفش باید دارای کفی مناسب باشد تا قوس طولی و عرضی پا را حفظ کند و پنجه‌های پا نیز تحت فشار نباشند چرا که در طولانی مدت باعث انحراف انگشت شست پا می‌شود که نوعی بیماری محسوب می‌شود و در سنین کهنسالی دردهای شدید در ناحیه مفصل شست پا ایجاد می‌کند که در بعضی مواقع صرفا با عمل جراحی اصلاح می شود.

پیچ خوردگی و شکستگی مچ پا از عارضه های استفاده از کفش های پاشنه بلند است، اما این تنها عارضه کفش‌های پاشنه بلند نیست. از دیگر عوارض استفاده از این کفش ها، کوتاه شدن طول عضلات پشت ساق پا می باشد. به این معنا که اگر خانمی بیش از 6 ماه به طور مداوم کفش پاشنه بلند بپوشد، طول عضلات پشت ساق پایش کوتاه می‌شود.

نتیجه این عارضه کج و کوله شدن پا و کوتاه شدن قد نیست که برخی پاشنه بلند پوش‌ها بگویند، عضلات پای ما که کوتاه نشد، بلکه محصول این پدیده از بین رفتن قوس کف پاست که معمولا خود فرد متوجه کف پای صاف خود نمی‌شود، اما حتما کمر دردهای ناشی از آن آزارش خواهد داد .

یکی دیگر از عوارض کفش پاشنه بلند، فشار بیشتر به زانوهاست. بر اساس نتایج تحقیقات دانشمندان دانشگاه هاروارد، کفش‌های دارای پاشنه بلند و پهن، 26 درصد میزان فشار روی زانوی فرد را افزایش می‌دهند.

همچنین کفش‌های با پاشنه بلند و نازک، 22 درصد فشار روی زانو را افزایش می‌دهند. از طرفی سلامت غضروف بین استخوان های مفصل زانو، به مایع مفصلی زانو بستگی دارد. چرا که تغذیه این غضروف از طریق همین مایع صورت می‌گیرد.

وقتی فشار روی مفصل زیاد شود، هم غضروف فشار بیشتری را تحمل می‌کند و هم تغذیه آن از مایع مفصلی دچار اشکال می‌شود، به مرور زمان این پدیده باعث بروز آرتروز مفصل زانو می شود.

تاریخچه کفش پاشنه بلند

گفته می شود که پاشنه های بلند و برآمده، برای حل مشکل لغزیدن پای سوارکار درون رکاب در هنگام سوارکاری، اختراع شده است. پاشنه کفش سوارکاران حدودا 1-1.2 اینچ بلندی داشته است، که حدود سال 1500 میلادی پدید آمد. لبه جلویی به سمت جلو شیب دار بود تا به گرفتن رکاب کمک کند و لبه پشتی به جلو اریب و شیب دار بود تا هنگام ضربه زدن، مانع گیر کردن پاشنه باریک کفش به بوته یا سنگ بشود. این نوع کفش ها امروزه در چکمه های سواری دیده می شوند، خصوصا چکمه های گاوچرانی.

این پاشنه های سواری ساده، در طول سه دهه جای خود را به پاشنه های دارای سبک و مدل دار داد. ابتدا در فرانسه، ارتفاع پاشنه ها در میان مردان به تدریج تغییر کرد و اغلب بلندتر و باریکتر از قبل شد، تا جایی که آنها دیگر برای سوارکاری مناسب نبودند. در اواخر دهه 1600، پاشنه کفش مردان عموما بین سه تا چهار اینچ ارتفاع داشت.

در سال 1533، همسر کوچک اندام دوک اورلئان پادشاه فرانسه ، از کفاشی خواست تا یک جفت کفش پاشنه دار برای او بدوزد که هم به مد باشد و هم قامت او را بلندتر نشان بدهد. این کفش کف چوبی مرتفعی، با پاشنه و پنجه بلند داشت که مانند کفش های مسطح امروزی نبود و پاشنه از پنجه پا بلندتر بود.

کفش های پاشنه بلند به سرعت مورد استقبال طرفداران مد زن و مرد دربار فرانسه قرار گرفت و به طبقه اشراف و نجیب زادگان سایر کشورها نیز راه یافت. اصطلاح کفش پاشنه دار، با ثروت فراوان مترادف شد. زنان و مردان، در طول قرن هفدهم و هجدهم به پوشیدن این نوع کفش ها به عنوان مدی اصیل و با ارزش ادامه دادند. با نزدیک شدن انقلاب فرانسه، در اواخر قرن هجدهم، رسم پوشیدن کفشهای پاشنه بلند، به علت ارتباط آن با ثروت و طبقه اشراف، کاهش یافت. در سرتاسر قرن نوزدهم، کفش های مسطح و صندل ها برای زنان و مردان معمول و رایج بود؛ البته در اواخر این قرن، پاشنه های بلند مجددا به فشن بازگشت که تقریبا منحصر به زنان می شد.

رنج بردن به خاطر زیبایی

نیلوفر خالقی، 21 ساله و دانشجو معتقد است: خانم هایی که از کفش های پاشنه بلند استفاده می کنند حاضرند برای حفظ ظاهر ، راه رفتن خود را با عذاب و ناراحتی همراه کنند. کفش استاندارد نباید کف کاملا صاف داشته باشد و بخاطر فرورفتگی که بین انگشتان و پاشنه پا وجود دارد ، قسمت میانی کف کفش هم باید حالت فرورفتگی داشته باشد که این استاندارد در کفش های پاشنه دار به هیچ وجه رعایت نمی شود و سلامتی پا را دچار اختلال می کند. مشکل دیگری که اکثر این کفش ها دارند جدا شدن پاشنه از کف کفش،پس از مدتی کوتاه بعد از استفاده از آنهاست که باعث دوام کم آنها می شود.

یافته ‌های جدید در مورد تأثیرات کفش پاشنه بلند

محققان دانشگاه منچستر از میان گروهی 80 نفره از زنهای 20 تا 50 ساله، که برای بیش از دو سال به صورت روزانه کفشهایی با پاشنه های پنج سانتیمتری به پا می کرده اند 11 نفر که در هنگام پوشیدن کفشهای بدون پاشنه احساس ناراحتی می کردند را انتخاب کردند.

اسکن ماورای صوت بر روی پاهای داوطلبان نشان داد بافت عضلانی ساق پا در افرادی که کفشهای پاشنه دار به پا می کردند در مقایسه با خانمهایی که از کفشهای پاشنه دار استفاده نمی کردند، 13 درصد کوتاهتر است. همچنین تصویربرداری های MRI انجام شده بر روی پاهای این دو گروه گویای این حقیقت است که زردپی آشیل که استخوان پاشنه پا را به عضله ساق متصل می‌کند، طی استفاده مکرر از کفش پاشنه بلند، ضخیمتر و سخت تر می‌شود.

بر اساس گزارش فاکس نیوز، محققان اعلام کردند کفش های پاشنه دار شاید زنان را بلند ر و یا لاغرتر نشان ‌دهد اما در حقیقت شیب زیاد کفش های پاشنه دار باعث انقباض ماهیچه های ساق پا و ضخیم شدن زردپی آشیل می شود، پدیده ای که به مرور می تواند منجر به پا درد فراوان هنگام پوشیدن کفش های تخت، لنگیدن و در نهایت تغییر فرم آناتومی بدن در زنها شود.

نسل جدید کفش های پاشنه بلند

در شصت سال اخیر، بارها کفش های پاشنه بلند، مورد توجه قرار گرفته است و دوباره از مد خارج شده است. در اواخر دهه نود، پاشنه های کوتاه و حتی صاف به فشن حاکم بود. پاشنه های کوتاهتر در اواخر دهه 60 و اوایل دهه70 ترجیح داده می شد، در حالی که پاشنه های بلندتر در اواخر دهه 80 و اوایل دهه 90 دوباره مد شدند. شکل پاشنه این کفش ها نیز دائما تغییر می کرد.

امروزه عموما زنان از کفش های پاشنه بلند استفاده می کنند، که ارتفاع آنها از 1.5 اینچ تا 4 اینچ متغیر است. کفش هایی با پاشنه بسیار بلند، به عنوان مثال بلندتر از پنج اینچ، معمولا تنها به دلایل خاص زیباشناختی پوشیده می شوند و کاربردی نیستند. کفش های پاشنه کوتاه اغلب برای کار و موقعیت های رسمی مناسب هستند، در حالی که مدل های پاشنه بلند برای لباس شب و میهمانی و رقص مناسب است. موضوع کفش های پاشنه بلند در زمینه پزشکی نیز مورد بحث بسیاری قرار گرفته است، زیرا بسیاری از پزشکان متخصص بیماری های پا، بیمارانی را مشاهده می کنند که مشکل آنها اکثرا به پوشیدن کفش های پاشنه بلند مربوط می شود.

پاشنه شکسته، پای برهنه و دیگر هیچ

فخرالسادات منفرد 31 ساله، خانه دار درباره مشکلات کفش پاشنه بلند با اشاره به خاطره بدی که از پوشیدن این کفشها دارد می گوید: در یک مسافرت خارج از کشور پاشنه کفشم شکست و مچ پایم به شدت درد گرفت، مجبور شدم تا هتل پای برهنه برگردم. متاسفانه به علت استفاده زیاد از کفش پاشنه بلند کمرم مشکل پیدا کرده و دیگر نمی توانم براحتی از این کفش ها استفاده کنم و فقط باید پاشنه کوتاه بپوشم.

سال‌شمار کفش های پاشنه بلند

4000 سال قبل از میلاد مسیح: ترسیم اولیه کفش ها( بخش های چرمی انعطاف پذیر، با تور و ملیله دوزی در جای خود محکم می شد) در نقاشی های دیواری مصر باستان، بر روی مقبره ها ومعابد موجود است.

200 سال قبل از میلاد مسیح: صندل های مسطح که کاتورنی(kothorni) نامیده می شد، با کفی بلند از جنس چوب پنبه یا چوب، در میان بازیگران روم رایج شد.

1000 سال پس از میلاد مسیح: در جشن ازدواج ساکسون ها، پدر عروس یکی از کفش های عروس را به داماد هدیه می کرد، که نشانه و سمبل تسلط او بر دختر بود. کفش عروس به سمت ساق دوش های او پرتاب می شد و کسی که آن را می گرفت، عروس بعدی بود.

1189- 1154: شاه هنری دوم، پادشاه انگلستان، کفش هایی با پنجه باریک و نوک دار را رایج کرد. افسانه ها می گویند که آنها پنجه های بدشکل خود را درون این کفش ها مخفی می کردند.

1215: قانونی در پاریس تصویب شد که اساتید دانشگاه را از پوشیدن کفش هایی با پنجه نوک دار و بلند منع می کرد. اگرچه پنجه کفش ها، به عنوان نشانه ای از رتبه و مقام اجتماعی، در دو قرن بعدی بلندتر و تیزتر شد و در حدود سال 1382 به اوج خود رسید. شاهان و شاهزادگان گاهی اوقات کفش هایی را می پوشیدند که سی اینچ ارتفاع داشت.

1500 : کفش ها از دو بخش درست می شد، یک قسمت بالایی انعطاف پذیر به کف سفت و سنگین متصل می شد. این کار به معرفی پاشنه کمک کرد، که به عنوان روشی برای نگه داشتن بهتر پای سوارکار درون رکاب اختراع شد. چکمه های پاشنه دار برای مردان، به سرعت مد شد.

1547-1509 : هنری هشتم، پادشاه انگلستان، طرفدار کفشهایی با پنجه پهن و عریض بود؛ که گاهی اوقات 12 اینچ عرض داشت.
1533: کاترین دمدیسی،همسر ایتالیایی کوتاه قد دوک اورلئان، که در سن 14 سالگی با او ازدواج کرد، کفش هایی با دو اینچ ارتفاع می پوشید تا قد خود را بلندتر نشان بدهد. ممکن است کفش پاشنه بلند توسط لئونارد داوینچی اختراع شده باشد(1452-1519)

1558-1553 : مری تودور، پادشاه انگلستان، بلندترین کفش هایی که ممکن بود می پوشید. از آن زمان تا اویل قرن نوزدهم، کفش های پاشنه بلند برای مردان و زنان متداول و رایج بود.

اوایل قرن شانزدهم: نوعی کفش بسیار بلند به نام chopine در میان زنان ایتالیا، اسپانیا و فرانسه متداول شد. این کفش، پایه ای از جنس چوب یا چوب پنبه به بلندی 24 اینچ داشت.

1628 : مهاجران به ایالت ماساچوست رسیدند. قانونی تصویب شد که چکمه های بلند را ممنوع می کرد.

1660: کفاشی فرانسوی به نام نیکلاس لستیج، که در کار خود بسیار ماهر بود و برخی او را به جادوگری متهم می کردند، کفاش پادشاه لوئیس خیو شد. کفش لوئیس خیو، که با نقاشی هایی از مناظر جنگ تزئین شده بود، پاشنه هایی به بلندی پنج اینچ داشت.

1793: ماری آنتونی پاشنه های دو اینچی می پوشید. با آغاز انقلاب فرانسه در قرن هجدهم، کفش ها از هر زمانی کوتاهتر شد.

اوایل قرن نوزدهم: کفش های مسطح و صندل های به سبک یونانی رایج شد.

1865: کفش کتانی یا راحتی، با رویه کتان و کف لاستیکی، برای بدمینتن و تنیس اختراع شد. ارتفاع پاشنه کفش خانمها تغییر می کرد، اما تا آخر این قرن از دو اینچ بیشتر نمی شد.

1955: پاشنه های دشنه ای بلند که در ایتالیا ساخته شده بود، برای زنان مد شد. بسیاری از کفش های نوک دار برای هر دو جنسیت متداول شد.

دهه 1970: بازگشت کفش های مسطح و صاف

دهه 1980: تنوع کفش های ورزشی و محبوبیت بسیار آنها. بسیاری از زنان از آنها، برای کار و سفر استفاده می کنند.

کفش پاشنه بلند، بلایی دوست داشتنی

براساس اطلاعات انجمن پزشکی بیماری های پا، کفشهایی که پاشنه ی بلندتر از 5 سانتیمتر داشته باشند، از نظر بیومکانیکی و ارتوپدی غیرقابل قبول هستند، چون موجب می‌شود فرد در معرض افتادن و آسیب دیدن باشد. به علاوه باعث تخریب وضعیت پا و مشکلات عدیده ای خواهد شد.

کفش پاشنه دار حالت پا را تغییر می‌دهد و گاهی مانع عملکرد درست پا می‌شود. این قرار گرفتن طولانی مدت پا در قالب این کفش ها موجب کوتاه شدن تاندون آشیل می‌شود که ماهیچه ساق پا را به پاشنه وصل می‌کند . این وضعیت تاندون را حساس و دردناک می‌کند. پوشیدن مداوم این نوع کفش برآمدگی ای درپشت پاشنه بوجود می‌آورد که حاصل از اصطکا ک پشت کفش با پای فرد است.

بهترین و راحت ترین نوع کفش برای بانوان کفشی است که پاشنه ای پهن و راحت داشته باشد که طول آن حداکثر 1 تا 2 سانتیمتر باشد.
با پوشیدن کفش پاشنه بلند، فرد قدم های کوتاه تری برمی‌دارد تا تعادلش حفظ شود و زمین نخورد، از این رو فشار زیادی به پا وارد می شود.

افرادی که به این مدل کفش علاقمند هستند بهتر است نیمی از روز کفش‌های راحت بپوشند و یا کفش های پاشنه بلند را به طور متناوب با کفشهای کتانی و کفش های پاشنه کوتاه بپوشند تا پایشان آسیب کمتری ببیند.