جمهوری اسلامی ایران طی دوره زمانی 89-1384 به طور میانگین سالانه 1967 مورد عملیات و درگیری مسلحانه علیه قاچاقچیان و توزیعکنندگان موادمخدر به انجام رسانده است که به طور متوسط سالانه 2310 باند، گروه و شبکه قاچاق، عرضه و ترانزیت موادمخدر را متلاشی ، 540 تن انواع موادمخدر را کشف و 320 هزار نفر از متهمین جرائم موادمخدری را دستگیر کرده است.
170تن کشفیات موادمخدر در 5ماه اول سال/ فعالیت 2400مرکز برای درمان معتادان/ انسداد مرزهاى شرقى کشورجمهوری اسلامی ایران طی دوره زمانی 89-1384 به طور میانگین سالانه 1967 مورد عملیات و درگیری مسلحانه علیه قاچاقچیان و توزیعکنندگان موادمخدر به انجام رسانده است که به طور متوسط سالانه 2310 باند، گروه و شبکه قاچاق، عرضه و ترانزیت موادمخدر را متلاشی ، 540 تن انواع موادمخدر را کشف و 320 هزار نفر از متهمین جرائم موادمخدری را دستگیر کرده است.
از زمان روی کارآمدن دولت نهم و دهم، میتوان به موارد متعددی از سیاست های موفقیت آمیز دولت در حوزه های گوناگون اشاره کرد که همراه با تغییراتی مثبت، زمینههای مساعد برای برداشتن خیز رو به جلو در آینده را نوید می دهد.
شاخصه اصلی دولت نهم و دهم که موتور محرک برنامهریزی ها و اقدامات آن است، عدالتطلبی یعنی عنصری است که مقام معظم رهبری همواره بر آن تأکید داشته و دارند. دولت نهم و دهم هم برای تحقق عدالت از نظریه پردازی و شعارها عبور کرد و وارد مرحله اجرایی شد. در اوج این اقدامات اجرای طرح تحول اقتصادی، توزیع سهام عدالت، قانون هدفمندسازی یارانه ها، پیشرفت چشمگیر ایران در انجام فعالیت های صلح آمیز هسته ای و پیوستن ایران به جرگه کشورهای دارای چرخه سوخت هسته ای، ورود ایران به فضا و علوم فضایی، اجرای اصل 44 قانون اساسی، طرح مسکن مهر، اجرای طرح پزشک خانواده، ایجاد 5/2 میلیون شغل برای گروه های مختلف جامعه، اقدامات مهم فرهنگی ، هنری و ورزشی و بسیاری موارد دیگر است.
دولت نهم و دهم به مردمداری و مردمباوری نیز که مورد تأکید همیشگی مقام معظم رهبری قرار داشته، باوری عمیق داشته و به درستی یکی از خصوصیات و ویژگی های خود را «مردم داری و مردمباوری» قرار داده است. انجام 90 سفر استانی در طول شش سال گذشته و دیدارهای گسترده و بیواسطه رئیسجمهور و دولتمردان با مردم در استان ها و تهران، اهتمام ویژه به حل مشکلات مردم که از طریق دریافت نامهها یا شنیدن رودروی مشکلات و درد دل های آنها منعکس میشوند از مصادیق این جهتگیری اساسی دولت است که میتوان آن را یک خصوصیت نهادینه شدن در دولتمردان تلقی کرد.
در هفته دولت 1390، در راستای اطلاع رسانی شفاف از فعالیت ها و اقدامات صورت گرفته در دستگاه های اجرایی، پایگاه اطلاع رسانی دولت در سلسله گزارش هایی به انعکاس فشرده و چکیده اهم خدمات و دستاوردهای وزارتخانه ها و سازمان ها در قالب کارنامه مهر در طول دولتهای نهم و دهم می پردازد اما به طور یقین جمع آوری و انعکاس کامل عملکرد و خدمات دولت که در این مدت به اذعان بسیاری از افراد و حتی منتقدان تلاشی بی وقفه و بی نظیر پس از پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون داشته، کاری سخت است که مجالی طولانی می طلبد.
********نگاهی به عملکرد ستاد مبازره با مواد مخدر ریاست جمهوریکشت خشخاش و تولید تریاک در افغانستان به عنوان بزرگترین تولید کننده موادمخدر در جهان به دلیل پایداری عوامل زمینهای در این کشور همچون توسعه نیافتگی، فقر، درگیریهای قومی، فقدان امنیت، حضور گروهها و شبکههای تروریستی، عدم اقتدار دولت مرکزی و حضور نیروهای اشغالگر غربی هم چنان ادامه دارد. هر چند طی سال 2010 میلادی شاهد کاهش قابل ملاحظهای در تولید تریاک در افغانستان میباشیم اما این مهم نه به دلیل تلاش جامعه جهانی و دولت افغانستان بلکه به دلیل شیوع آفت گیاهی در مناطق اصلی کشت خشخاش به وقوع پیوسته است.
طی شش ساله برنامه چهارم توسعه 89-1384 به طور میانگین سالانه 6100 تن تریاک در افغانستان تولید شده است و جمهوری اسلامی ایران نیز به دلیل شرایط خاص جغرافیایی، جوان بودن جمعیت کشور و از همه مهمتر توطئه کشورهای استعماری و غربی، همه ساله در راه مبارزه با این پدیده شوم ضداجتماعی و معضل جهانی، متحمل خسارات و هزینههای هنگفت مادی و معنوی شده است.
جمهوری اسلامی ایران طی دوره زمانی مذکور به طور میانگین سالانه 1967 مورد عملیات و درگیری مسلحانه علیه قاچاقچیان و توزیعکنندگان موادمخدر به انجام رسانده است که به طور متوسط سالانه 2310 باند، گروه و شبکه قاچاق، عرضه و ترانزیت موادمخدر را متلاشی ، 540 تن انواع موادمخدر را کشف و 320 هزار نفر از متهمین جرائم موادمخدری را دستگیر کرده است.
افغانستان در سال 2009 میلادی با 123000 هکتار کشت خشخاش و تولیدی معادل 6900 تن تریاک، در حدود 89 درصد از مجموع تولید تریاک جهان را در اختیار داشته است.
آمارها نشان می دهد، علیرغم ثبات در سطح زیر کشت خشخاش در سال 1389، میزان تولید تریاک در این سال، با توجه به بروز آفت در مزارع خشخاش، با 48 درصد کاهش به نسبت سال 1388 به 3600 تن رسیده است.
میانگین قیمت هر کیلوگرم تریاک خشک در سر مزرعه در زمان برداشت محصول در سال 2009 برابر 64 دلار و در سال 2010 با رشدی معادل 164 درصد به 169 دلار و در سال 2011 میلادی با 66 درصد افزایش به 281 دلار رسیده است. این امر موجب افزایش بیش از دو برابری قیمت تریاک در سال 1389در داخل کشور نیز شده است.
میزان امحاء مزارع خشخاش در سال 2010 درمقایسه با سال 2009 میلادی معادل 57 درصد کاهش داشته است.
مقابله با ورود، قاچاق، توزیع و عرضه مواد مخدرایجاد موانع فیزیکی برای انسداد مرزهای شرقی و شمال غرب: انسداد مرزهای شرقی کشور با ایجاد موانع فیزیکی به طول بیش از 2300 کیلومتر تا پایان سال 1389 به وسیله حفر و ترمیم کانال، احداث خاکریز، دیوار کشی و نصب سیم خاردار و کنترل بخشی از مرزها بهوسیله تجهیزات الکترونیکی موجب گردیده ضمن افزایش ریسک، کاهش سرعت حرکت کاروانهای قاچاق موادمخدر و زمانبر نمودن این فرایند در منطقه، نهایتاًحجم ورود و ترانزیت موادمخدر بهداخل کشور کاهش یابد.
توسعه و تجهیز مرزهای هوایی: با استفاده از امکانات و تجهیزات استقراری در فرودگاههای بینالمللی کشور شامل دستگاههای بادی اسکنر و X-ray و بهرهگیری از سگهای موادیاب، مسافرین و محمولات ورودی و خروجی از کشور کنترل و مقادیر قابل توجهی موادمخدر و روانگردان کشف شده است.
بر اساس گزارش جهانی سال 2011 دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد (UNODC)، طی سال 2009 میلادی جمهوری اسلامی ایران با اختصاص 89 درصد از مجموع کشفیات تریاک، 68 درصد از کشفیات مرفین و 33 درصد از کشفیات هروئین در جهان، هم چنان پرچمدار مبارزه با مواد مخدر درجهان بشمار می آید.
آمارها نشان می دهد؛ علیرغم کاهش مجموع کشفیات مواد مخدر در کشور طی سال 1389 در مقایسه با سال 1388، شاهد افزایش کشفیات مواد مخدر و روانگردان هم چون کراک و شیشه به ترتیب با 38 و 50 درصد در کشور هستیم.
کشف 2369 لیتر پیش ساز انیدرید استیک و 16 هزار لیتر استیل کلراید طی سال 1389.
انهدام 140 لابراتوار و کارگاه تولید شیشه.
کاهش ورود تریاک و حشیش و افزایش ورود مواد مخدر پر خطر مانند کراک و شیشه به کشور.
برآورد کشفیات مواد مخدر طی 5 ماهه سال 1390 بیش از 170 تن است.
طی سال 1389 معادل 96 درصد از مجموع دستگیری های مجرمین مواد مخدری را افراد قاچاقچی(عمده و خرده فروش) تشکیل می دهند و معتادان تنها 4 درصد از دستگیری های نیروهای مقابله ای را بخود اختصاص داده اند.
تاکید سیاستهای کلی و ستاد مبارزه با مواد مخدر بر انجام مبارزه حرفه ای (اطلاعاتی-عملیاتی) موجب شد تا عملکرد نیروهای مقابله ای از شیوه های سنتی و متداول به روش های کیفی و اطلاعاتی ارتقاء یابد و در این راستا رویکرد تشدید مبارزه با علل و عوامل اصلی عرضه و توزیع مواد مخدر در جامعه جایگزین مبارزه با معلول مواد مخدر یعنی معتادان شد.
پیشگیری از اعتیاد در محیط های هدفآمارها نشان می دهد؛ فرآیند پیشگیری از اعتیاد در محیط های چهار گانه هدف با افزایش 9 درصدی مخاطبان خود در سال 1389 به نسبت سال 1388، توانسته است روند رشد و توسعه کیفی و کمی خود را هم چنان طی کند. این مهم در نتیجه سیاستگذاری و انجام برنامه ریزی های دقیق و هدفمند، ارتقاء کیفی آموزش و نیز افزایش نیروهای متخصص در حوزه های عملیاتی ذیربط است.
پاسخگویی به بیش از 257هزار نفر از طریق خط ملی مشاوره پیشگیری از اعتیاد 09628 برگزاری 30 کنگره علمی پیشگیری اولیه از اعتیاد در مراکز استانهای کشور با حضور 13641 نفر ،برگزاری 2769 مورد کارگاههای آموزشی پیشگیری اولیه از اعتیاد در کانونهای هدف، تولید 3353 ساعت برنامههای رسانهای دیداری و شنیداری، توزیع 4320907بستهآموزشی در کانون های هدف ،برگزاری دورههای آموزش مقدماتی، میانی، تکمیلی و عالی برای 6000 نفر از متخصصان مدارس و دانشگاه ها و ... در 30 استان کشور، تولید و توزیع گاهنامه پیشگیری نوین ویژه مدیران، مشاوران و مربیان در 24000 دبیرستان سراسر کشور.
در سال 1389 با 15 درصد رشد به نسبت سال 1388، بیشترین تعداد کارگر و کارمند در محیط های کاری و کارگری تحت پوشش برنامه های آموزش پیشگیری از اعتیاد قرار گرفته اند.
برگزاری کارگاه های آموزشی، برپایی نمایشگاه و بسته های آموزشی از جمله فعالیت های پیشگیرانه در محیط های کاری به شمار می آید که توسط سازمان بهزیستی و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی عملیاتی می شود.
درمان، بازتوانی، کاهش آسیب و حمایت های اجتماعیجذب و پذیرش بیش از 50 درصد از معتادان کشور در مراکز درمان، بازتوانی و کاهش آسیب در سال پایانی برنامه چهارم توسعه( 1389).
تداوم اجرای طرح ساماندهی، درمان و کاهش آسیب معتادان تزریقی، ولگرد و بیخانمان در کشور،اجرای طرح درمان معتادان با شربت تریاک و کارت هوشمند معتادان به صورت پایلوت، فعالیت بیش از 2400 مرکز درمان دولتی و غیر دولتی در زمینه درمان و کاهش آسیب معتادان در کشور،اجرای 80درصد از فرایند درمان، بازتوانی و کاهش آسیب معتادان توسط بخش غیر دولتی، افزایش 4 درصدی تعداد پذیرش شدگان در مراکز درمان و کاهش آسیب معتادان در سال 1389 به نسبت سال پیش از آن.
تعداد 3656 نفر در سال 1389 بر اثر تبعات ناشی از سوءمصرف مواد مخدر جان خود را از دست داده اند که نسبت به سال 1388 حدود 4 درصد کاهش نشان می دهد. این آمار در مقایسه با سال های برنامه چهارم توسعه کمترین میزان مرگ و میر را نشان می دهد.
رشد 14 درصدی تعداد معتادان بهبود یافته ای که در سال 1389 تحت پوشش برنامه های مختلف بازتوانی و حرفه آموزی قرار گرفته اند در مقایسه با سال 1388 گویای وجود نگرش جامع در ستاد مبارزه با مواد مخدر در خصوص فرایند جامعه پذیری معتادانی است که از بند اعتیاد رهایی یافته و جهت بازگشت به خانواده و جامعه نیازمند مجموعه ای از حمایت های اجتماعی متنوع هستند.
براساس آخرین آمار و بررسی های صورت گرفته تاکنون در حدود 70 درصد از موارد ابتلاء به بیماری ایدز و آلودگی به ویروس HIV «اعتیاد تزریقی» بوده است که در حدود 92 درصد از این موارد را افراد مذکر تشکیل می دهند. بیشترین فراوانی ابتلاء از طریق اعتیاد تزریقی در گروه سنی 34-25 سال گزارش شده که معادل 43 درصد است.
اجرای استراتژی کاهش تقاضا در قالب توسعه و تجهیز کلینیک های مثلثی، افزایش مراکز کاهش آسیب گذریDIC، توسعه و راه اندازی کمپ ها و مراکز ویژه درمان و کاهش آسیب معتادان و اجرای دقیق پروتکل های درمان و کاهش آسیب، کاهش رفتار های پر خطر را در جامعه بدنبال داشته است که کاهش 11درصدی موارد ابتلاء به ایدز در سال 1389 در مقایسه با سال1388 از آن جمله است.
اهم اقدامات حوزه حقوقی و قضایی طی سالهای 89-1388میانگین ورودی مجرمین مواد مخدری به زندان های سراسر کشور در هر 100 هزار نفر جمعیت 64-15 سال طی سال 1389 برابر 325 نفر است که در مقایسه با سال 1388در حدود 38 درصد رشد نشان می دهد.
میانگین موجودی زندانیان مواد مخدری در زندان های سراسر کشور در هر 100 هزار نفر جمعیت 64-15 سال در سال 1389 معادل 163 نفر است که در مقایسه با سال پیش از آن معادل 15 درصد رشد داشته است.
طی سال 1389 معادل 29 درصد از ورودی زندانیان کلیه جرائم و 43 درصد از موجودی زندانیان کلیه جرائم را زندانیان جرائم مواد مخدر و اعتیاد تشکیل می دهند. از نظر تعداد نیز طی سال 1389 به نسبت سال 1388، شاهد 40 درصد رشد در ورودی مجرمین مواد مخدری و 17 درصد افزایش در موجودی زندانیان جرائم مواد مخدر و اعتیاد در زندان های سراسر کشور هستیم که این مهم بدلیل لغو رأی باز و مرخصی ها است.
اختصاص 600 میلیارد ریال برای تکمیل و تجهیز اردوگاه های موضوع ماده 42 قانون مبارزه با موادمخدر برای افزایش ظرفیت پذیرش به میزان 34000 نفر.
اصلاحیه قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر از جمله اقدامات ستاد مبارزه با مواد مخدر است.