سفير تركيه: دليلي براي نگراني ايران از سپر موشكي نيست/ اردوغان به تهران سفر مي كند

سفير تركيه در تهران تاكيد كرد كه سيستم دفاعي ناتو به هيچ‌وجه تهديدي براي هيچ كشوري به خصوص ايران به‌شمار نمي‌آيد.

اوميت يارديم ـ سفير تركيه در تهران ـ در گفت‌وگو با ايسنا، درباره پذيرش تركيه براي استقرار سيستم دفاعي ناتو در خاك اين كشور اظهار كرد: مطبوعات و رسانه‌هاي ايران تحليل‌هاي متفاوتي از اين موضوع داشته‌اند اما نظر من اين است كه بايد اين مساله براساس واقعيات تحليل شود، برهمين اساس در درجه اول نبايد از آن به عنوان سيستم موشكي نام برد بلكه نام اين سامانه "سيستم راداري هشداردهنده" است. تركيه عضو ناتو است و بايد اين موضوع را پذيرفته و در نظر گرفت. از سال 2000 تا كنون ناتو بر روي يك سيستم دفاعي كار مي‌كند كه در اجلاس ليسبون تصميم نهايي درباره اين سيستم گرفته شد. اين يك سامانه كاملا دفاعي بوده و بر همين اساس تصميم گرفته شد كه سيستم راداري هشداردهنده در خاك تركيه استقرار يابد.


او با تاكيد بر اين كه سيستم مورد نظر ناتو يك سيستم كاملا دفاعي است، افزود: در اين راستا تركيه به هيچ عنوان مطرح شدن كشوري به‌خصوص ايران را به عنوان تهديد قبول نكرده و ادعاهاي انجام شده در اين زمينه به هيچ وجه قابل قبول نيست. تركيه و ايران از گذشته تا كنون روابط خوبي با يكديگر داشته و دليل ندارد كه ايران از استقرار اين سامانه در خاك تركيه احساس نگراني كند.

سفير تركيه در تهران درباره تحليل برخي از كارشناسان مبني بر اين كه اين سيستم راداري در جهت بهبود روابط تركيه و آمريكا در خاك اين كشور مستقر شده است، افزود: روابط تركيه با آمريكا منافاتي با روابط تركيه با ايران نداشته بلكه اين روابط در خطوط متفاوت حركت كرده و تلاقي با يكديگر ندارد. در كل بايد بر اين موضوع تاكيد كرد كه تركيه عضو ناتو بوده و اين سامانه در چارچوب سيستم دفاعي ناتو در خاك تركيه مستقر مي‌شود.

وي با اشاره به اجلاس ليسبون ادامه داد: در اين اجلاس درباره جزييات ‌گفت‌وگويي نشده و تنها اين موضوع به صورت كلي مورد بررسي قرار گرفت كه اين سامانه نبايد در جهت تهديد كشوري به كار گرفته شود.


يارديم درباره روابط ايران و تركيه گفت: روابط تركيه و ايران در حال گسترش است و از آن مي‌توان به‌عنوان الگو در منطقه نام برد، اگرچه ممكن است تفاوت‌هايي در ديدگاه دو كشور در موضوعات مختلف وجود داشته باشد، اما اين تفاوت‌ها طبيعي است. اگر اين تفاوت‌هاي عقيدتي وجود نداشته باشد، روابط غيرطبيعي جلوه مي‌كند.

اين ديپلمات ترك افزود: روابط تهران ـ آنكارا در تمام زمينه‌هاي سياسي، ‌اقتصادي، گردشگري و فرهنگي ادامه دارد. به طور مثال در شش ماهه اوليه امسال مبادلات تجاري ميان ايران و تركيه نزديك به 10 ميليارد دلار بوده و ممكن است تا پايان سال به 17 ميليارد دلار برسد.


وي با بيان اين كه ايران يكي از كشورهاي مهم در منطقه براي تركيه است، اضافه كرد: ايران در همسايگان تركيه رتبه يك را دارد؛ در همين راستا رفت و آمدها ميان مقامات دو كشور ادامه دارد و قرار است رجب طيب اردوغان ـ نخست‌وزير تركيه ـ در ماه‌هاي آينده به ايران سفر كند.


سفير تركيه در تهران درباره اظهارات برخي كارشناسان مبني بر رقابت ايران و تركيه در مسايل منطقه‌يي به جاي همكاري افزود: اگر منظور آن‌ها رقابت تخريبي است چنين چيزي وجود ندارد و ايران و تركيه در رقابت به سر نبرده و نيازي به آن ندارند. اما اگر رقابتي بين آن‌ها باشد به طور حتم اين رقابت در جهت مثبت است زيرا هم ايران و هم تركيه دو كشور بزرگ و قدرتمند منطقه هستند و ممكن است در يك رقابت سازنده به سر برند.

او اضافه كرد: همواره هيات‌هايي از ايران به تركيه يا از تركيه به ايران سفر مي‌كنند؛ اين رفت و ‌آمدها همواره ادامه دارد. اردوغان در تونس اعلام كرد كه مي‌خواهد در ماه‌هاي آينده به ايران سفر كند، اما هنوز زمان مشخصي براي اين سفر وجود ندارد.

يارديم در ادامه درباره مذاكرات ايران و 1+5 اظهار كرد: تمام پيشنهادات ارائه شده از سوي تركيه در بيانيه تهران هنوز از سوي ايران و تركيه مورد قبول است اما درست پس از دو هفته از صدور بيانيه تهران، ‌شوراي امنيت تحريم‌هايي را عليه ايران به تصويب رساند كه بر بيانيه تهران تاثير منفي داشته است.


وي درباره ارسال نامه از سوي سعيد جليلي ـ دبير شوراي عالي امنيت ملي كشورمان ـ به كاترين اشتون ـ رييس سياست خارجي اتحاديه اروپا ـ گفت: هنوز زمان و مكاني براي انجام مذاكرات مشخص نشده است اما موضع تركيه در اين‌باره ادامه يافتن گفت‌وگوهاست. اما هر زمان كه دو طرف تصميم به انجام مذاكرات بگيرند تركيه آماده انجام وظيفه است.


سفير تركيه در تهران درباره احتمال ميانجي‌گري تركيه ميان ايران و 1+5 افزود: ميانجي‌گري به معناي واقعي از سوي تركيه انجام نمي‌گيرد اما اگر منظور از ميانجي‌گري حمايت از مذاكرات است، تركيه چنين اقدامي را انجام داده و پس از اين نيز اين كار را انجام خواهد داد.


يارديم با تبريك به ملت و دولت ايران به مناسبت راه‌اندازي مقدماتي نيروگاه هسته‌يي بوشهر، تصريح كرد: تركيه معتقد است ايران زير نظر آژانس بين‌المللي انرژي اتمي مي‌تواند به فن‌آوري صلح‌آميز هسته‌يي دست يابد. در واقع هر كشوري حق دستيابي به اين انرژي را داشته و اما در مقابل بايد مسووليت‌هاي به وجود‌ آمده را نيز بر عهده بگيرند. به طور طبيعي اين حق ايران است فعاليت‌هاي خود در اين‌باره را ادامه دهد.

وي درباره برنامه هسته‌يي تركيه گفت: يكي از برنامه‌هاي آتي تركيه دستيابي به فن‌آوري هسته‌يي بوده اما معلوم نيست با كدام يك از كشورهاي درخواست كننده همكاري كند اما به طور كلي مذاكرات با برخي از كشورها ادامه دارد.


سفير تركيه در تهران درباره كاهش روابط اين كشور با رژيم صهيونيستي گفت: در فضاي رسانه‌يي ايران موضوع تركيه و اسراييل بسيار كم‌رنگ مطرح شد، نبايد رسانه‌ها و مطبوعات در اين‌باره اخبار منفي منتشر كنند، همان گونه كه مي‌دانيد 15 ماه پيش، مساله كشتي مرمر اتفاق افتاد كه تركيه از همان زمان وقوع اين رويداد، بلافاصله وارد عمل شد، در همين راستا تركيه با مسوولان سازمان ملل ديداري داشته و يك روز پس از آن اتفاق، بيانيه‌اي از سوي سازمان ملل در همين ارتباط منتشر شد كه در اين بيانيه با محكوميت حمله اسراييل به كشتي مرمر، بر تشكيل كميسيوني براي تحقيق و تفحص در اين زمينه تاكيد شد كه كميسيون پالمر نيز در روزهاي گذشته گزارش خود را ارائه كرد. هم‌چنين كميسيون حقوق بشر نيز در اين باره نيز كميسيوني تشكيل داده و در آن كميسيون گزارشي در جهت محكوميت اين رويداد منتشر شد كه محاصره غزه را غيرقانوني اعلام كرد.

وي با اشاره به انتقادات وارده بر كميسيون پالمر گفت: يكي از مشكلات اين گزارش، اين است كه پيش از صدور رسمي، محتواي اين گزارش در اختيار رسانه‌ها قرار گرفت كه اين موضوع مغاير با اصول اخلاقي بود و تركيه از اين مساله بسيار ناخوشنود است. بر همين اساس پس از انتشار اين گزارش تركيه شروطي را به اسراييل اعلام كرد كه مي‌توان به عذرخواهي رسمي اسراييل از تركيه و پرداخت غرامت به خانواده‌هاي قربانيان در درجه دوم اشاره كرد زيرا اين عذرخواهي هم از بعد رواني و هم سياسي بسيار بر افكار عمومي تاثيرگذار است.

يارديم ادامه داد: نه تنها در منطقه خاورميانه و بلكه در سراسر جهان هيچ كشوري نمي‌تواند به حالت گانگستري به يك كشتي حمله كند و بعد بي‌توجه به عواقب آن به راه خود ادامه دهد؛ چنين رفتاري غيرقابل قبول بوده و همگان بايد اين موضوع را بدانند.

يارديم با اشاره به گزارش پالمر اضافه كرد: در اين گزارش درباره محاصره غزه سخني به ميان نيامده و از سوي ديگر اقدام اسراييل تنها يك اقدام افراطي اعلام شد. در واقع اين گزارش تناقض بسياري با گزارش كميسيون حقوق بشر دارد كه چنين چيزي امكان‌پذير نيست.

او با اشاره به شروط تركيه پس از كاهش روابط اين كشور و رژيم صهيونيستي تصريح كرد: اعلام اين شروط از سوي تركيه همانند يك نقشه راه بود. در واقع مقصر اصلي در به وجود آمدن چنين شرايطي تنها اسراييل است. با اين وجود تا كنون اسراييل اقدامي در جهت جبران اين اتفاقات پيش آمده انجام نداده است.


سفير تركيه در تهران با اشاره به مساله فلسطين اضافه كرد: در هر منطقه‌اي مساله‌اي وجود دارد كه وجدان مردم آن منطقه را به درد آورده است، به طور مثال در منطقه بالكان، مساله بوسني مطرح بوده و در منطقه ما موضوع فلسطين است كه وجدان مردم خاورميانه را زخمي كرده است، بر همين اساس اقدام تركيه در جهت كاهش روابط با اسراييل از سوي كشورهاي منطقه با هم‌دردي مردم منطقه رو به رو شد، به عبارت ديگر اين اقدام تركيه ترسيم كننده خواسته مردم خاورميانه بود.


وي درباره تحولات اخير در شمال آفريقا گفت: در شمال آفريقا كشورها با يكديگر متفاوت بوده و تفاوت‌هايي ميان قيام‌هاي تونس، مصر و ليبي وجود دارد. از فروردين‌ماه تاكنون مردم به خيابان‌ها ريخته و خواسته اصلي آن‌ها دموكراسي، اصلاحات و فضاي آزاد براي منتقدان بوده است. اين تحولات نه تنها براي تركيه بلكه براي تمامي كشورهاي خاورميانه مهم است زيرا با اين اتفاقات مي‌توان در آينده شاهد يك خاورميانه قوي، مستقل و پويا باشيم.

وي با اشاره به سفر دوره‌يي اردوغان به مصر، تونس و ليبي گفت: نه تنها تركيه بلكه ايران نيز از كشورهاي در حال تحول حمايت مي‌كند و اين يك مساله طبيعي در ميان كشورهاي منطقه است زير اين حركات در واقع فرياد مردم و خواسته‌هاي آن‌هاست.


سفير تركيه در تهران درباره تحولات سوريه نيز افزود: نگرش‌هاي متفاوتي درباره سوريه وجود دارد. هر يك از نگرش‌ها هم نكات مثبت و هم نكات منفي دارد. شش ماه قبل تركيه و سوريه دو كشور بسيار نزديك به يكديگر بودند. تركيه و سوريه روابط مستحكمي با يكديگر داشتند و رييسان‌جمهور، وزيران خارجه و ديگر وزيران ديدارهاي گوناگوني با يكديگر داشتند به گونه‌اي كه وزير امور خارجه تركيه در طول هفت سال گذشته نزديك به 50 سفر به سوريه داشته است كه نشان از روابط خوب ميان دو كشور دارد. هم‌چنين ميان تركيه و سوريه جلسات مشترك حكومتي تشكيل مي‌شد كه در همين راستا اخذ رواديد ميان دو كشور لغو و مبادلات تجاري ميان دو كشور بسيار افزايش يافت.


او ادامه داد: در حال حاضر در سراسر خاورميانه و جهان ملت‌ها در جهت اعلام خواسته‌هاي خود گام برمي‌دارند و در سوريه نيز به طور حتم اين مساله اتفاق مي‌افتد به همين دليل تركيه اعلام كرد كه سوريه بايد اصلاحاتي را انجام دهد. به طور كلي نبايد به افرادي كه در خيابان‌ها هستند به عنوان عوامل صهيونيسم و غرب نگاه كرد؛ دولت سوريه از اصلاحات عقب مانده و نبايد با مردم برخورد كند.

وي درباره اظهارات برخي كارشناسان مبني بر تفاوت ديدگاه تركيه عليه سوريه و ديگر كشورهاي در حال تحول مانند يمن اضافه كرد: در كشورهاي در حال تحول نكات مشتركي مانند دموكراسي، شفافيت، آزادي بيان و حقوق بشر وجود دارد اما كشورها تفاوت‌هايي نيز با يكديگر دارند. هم‌چنين دوره سياسي هر كشور مي‌تواند مراحل مختلفي را طي كند. اما اصول در همه جا يكي است و تغيير پيدا نمي‌كند.


سفير تركيه در تهران با بيان اين كه اصول تركيه نسبت به هيچ كشوري متفاوت نيست، ادامه داد: يكي از اصول مهم تركيه اين است كه خواسته‌هاي مردم محترم شمرده شود. تركيه هر آن چه را كه براي مردم خود مي‌خواهد، براي ملل كشورهاي ديگر نيز خواستار است. اصول تركيه تغيير ناپذيربوده و تحت هيچ شرايطي متحول نمي‌شود.

اوميت يارديم كه بيش از يك سال قبل با امضاي استوارنامه‌اش در تهران به عنوان سفير تركيه در تهران فعاليت خود را آغاز كرد، مدرك كارشناسي خود را در رشته علوم سياسي از دانشكده اقتصاد و علوم اداري دانشگاه بوغازچي و دانشنامه كارشناسي ارشد خود را در رشته روابط بين‌الملل از دانشكده علوم سياسي دانشگاه گازي دريافت كرده و هم‌چنين داراي دكتراي افتخاري از دانشكده هنرهاي زيباي دانشگاه باكو است.