عصر ايران - موسيقي زير زميني نامي آشنا براي ايراني ها به ويژه جوان ها است . اين موسيقي همانطور كه از نامش پيداست موسيقي غير رسمي است كه از نظر حكومت به رسميت شناخته نمي شود ، اما در زير لايه هاي اجتماع نفس مي كشد و به حيات خود ادامه مي دهد و در اين مسيرطبيعتا مثل هر پديده اي فراز و فرود و تاريخ خاص خودش را دارد . به واسطه حضور سبك هاي مختف موسيقي زير زميني در جامعه ، نمي توان از كنار آن به راحتي گذشت چه آنكه اين پديده درست يا غلط به عنوان بخشي از فرهنگ جامعه به ايفاي نقش مي پردازد . به عبارت ديگر تا زماني كه در گوشي هاي تلفن همراه يا كامپيوتر يا ديگر ابزارهاي فرزندانمان دهها و صدها آهنگ و ترانه در اين سبك موسيقي وجود دارد ، نمي توان نسبت به آن بي تفاوت بود و آن را ناديده گرفت.در همين راستا با يكي از دست اندركاران بسيار جوان موسيقي زير زميني گفت و گو كرده ايم . "علي فرجام" خواننده سبك " رپ " است . او شعر هم مي گويد و تا كنون آهنگ هايي را به تنهايي يا با هم آوايي ديگر خوانندگان هم سبك خود خوانده و به وسيله اينترنت در فضاي وب منتشر كرده است.با علي درباره تاريخچه " رپ هيپ هاپ " و ورود آن به ايران ، نحوه فعاليتش و انتظاراتش از مسئولان گفتگو كرديم . علي به كار خود اعتماد دارد و مي گويد سبك موسيقي رپ مثل همه جاي دنيا در ايران نيز رو به رشد است . علي! در ابتدا مي خوام بدونم اين " رپ " كه مي گن يعني چي ؟ موسيقي رپ چيه و از كجا اومده ؟ رپ هیپهاپ سبکی از موسیقی است که اصولاً با نام موسیقی رپ شناخته می شود . این سبک اواسط دهه 1970 در آمریکا رواج يافت و سپس به جاهاي ديگر دنيا رفت. از سال ۱۹۸۰ به بعد از مردمی ترین موسیقی های آمریکا به عنوان زیرمجموعهای از موسیقیهای پاپ به شمار می آید . این سبک دو زیرمجموعه اصلی دارد که شامل "رپ زدن" و " دیجی گری " میشود. اصولااز نظر ريشه اي ، رپ یک نوع طرز گویش و خوانندگی است که توسط سیاهپوستان آمریکایی برای مبارزه با تبعیض نژادی ابداع شد .
اين سبك موسيقي از چه زماني وارد ايران شد ؟ در ايران اين سبك موسيقي كه به آن " رپ فارسي " مي گويند از اواخر دهه 1370 وارد فضاي موسيقي شد و از همان ابتدا به طور زير زميني رشد كرد . به طور كلي يك دهه نيست كه از ورود موسيقي رپ به ايران مي گذره اما تو همين مدت اين نوع موسيقي جاي خودشو بين جوونا باز كرده و خواننده هاي زيادي تو اين عرصه فعاليت دارند .
چرا اين نوع موسيقي مثل موسيقي اصيل ايراني يا حتي موسيقي پاپ هنوز رسمي نشده ، مي خوام بدونم آيا تا به حال اثري رسمي و با مجوز وزارت ارشاد در قالب رپ فارسي منتشر شده ؟ خب ، يك جواب كلي به اين سوال اينه كه مثل خيلي چيزهاي ديگه تو كشور ما كه غير رسمي است اما وجود دارد، اين نوع موسيقي هم غير رسمي است اما در لايه هاي جامعه حيات دارد و به قول معروف " نبضش مي زند " اما به نظر من به دليل اينكه سبك اين نوع موسيقي غربي است و از آمريكا آمده و نيز اين نوع موسيقي اساسا ماهيت اعتراضي داره طبيعتا مي تونه خوشايند خيلي از مسئولان در خيلي جاهاي دنيا نباشه. اما در باره سوالتون درباره انتشار آلبومي رسمي در اين باره اگر اشتباه نكنم فكر مي كنم دکتر " بینش پژوه " در سال 1383 آلبوم اسکناس را با مجوز رسمی وزارت ارشاد منتشر کردند . به غير از آن من الان چيز ديگري به خاطرم نمياد.
البته در صداوسيما هم كارهايي در قالب موسيقي رپ شده كه بيشتر در موسيقي تيتراژ برنامه ها و سريال ها بوده . مثلا اگر اشتباه نكنم آقای "رضا عطاران " از این سبک موسيقي در 2سریال "متهم گریخت" و "ترش و شیرین" استفاده کرده اند .
در حال حاضر با توجه به اينكه در اين عرصه فعاليت داري وضعيت موسيقي رپ فارسي در ايران چطوره ؟ از حيات رپ فارسي در ايران يك دهه بيشتر نمي گذره اما در همين مدت اين نوع موسيقي با وجود همه سختي ها رشد كرده و چهره هاي هنري خاص خودش را هم به جامعه هنري كشور معرفي كرده . رپ فارسی در بین علاقه مندان به ویژه نسل جوان مورد توجه است و در همين مدت 10 ساله توانسته مخاطبان زیادی رو به خود جذب کند . در مجموع به دليل غير رسمي و زير زميني بودن اين نوع موسيقي و باوجودي كه كار و فعاليت تو اين عرصه خيلي سخته ، اما به هر حال علاقه مندان به موسيقي و هنرمندان اين عرصه با كار بيشتر و متحمل شدن زحمت و مرارت مضاعف توانسته اند در اين عرصه هنري فعاليت كنند و در طي همين مدت كارهاي زيادي در استودیو های زیر زمینی تهيه و پخش شده است.
حالا درباره خودت يك كم صحبت كنيم . چند وقته در این سبک فعالیت میکنی؟ من از سال 1385 وارد این عرصه هنری شدم و بعد از 2 سال از سال 1387 به طور جدی وحرفه ای این کار رو شروع کردم.
جمع آوری اولین کارها چگونه بود؟در این سبک هر کسی با کار های کاور شروع میکنه منهم به طور کاور کار میکردم آهنگ هایی رو پیدا میکردم و بعد بر روی اون اهنگ ها شعر رو مینوشتم کار رو تکمیل میکردم.
شما با چه امکاناتی کار می کنید؟ آيا امكانات خاصي داريد؟همونطور که میدونید به دلیل رسمی نبودن این سبک و نداشتن مجوز برروی ما سرمایه گذاری نمیشه و تقریبا میشه گفت تمام هزینه هایی که میشه از خودمونه و ما بدون هیچ پشتوانه مالی داریم این کار رو ادامه میدیم و با مشکلات زیادی هم در این کار مواجه میشیم.
هدف شما از فعالیت در این سبک با این خط قرمز هایی که وجود داره چیه؟ رپ یک هنره من به شخصه به این امید فعالیت می کنم که بتونم این مساله رو تو ایران به عنوان یک هنر جا بندازم. این سبک موسيقي خودش يك فرهنگه وخواسته یا نا خواسته وارد جامعه ما شده و مخاطب خاص خودشو داره . به نظر من نباید با این فرهنگ مبارزه بشه . میشه مشکلات رو رفع کرد و اگر مشکلی داره اصلاح کرد . رپ یک موسیقی اعتراضی هستش حالا اعتراض به هر چیزی مي تونه باشه.
البته بايد بگم سخت گيري ها در نهايت جواب نمي دن و تجربه موسيقي پاپ خودش يه مثاله . درباره موسيقي پاپ هم در ابتدا سخت گیری های زيادي از طرف ارشاد و دستگاه هاي متولي هنري مي شد ، اما در نهايت اين سخت گيريها جواب نداد و دستگاه هاي متولي هنر و مسئولان به اين نتيجه رسيدن كه به جاي نفي و طرد موسيقي پاپ نوعي از موسيقي پاپ را تحت نظارت و با استانداردهايي تعريف شده يا حتي بعضا نشده اما تحت كنترل ترويج كنن ، كه امروز مي بينيم همين كار باعث شد كه آثاري كه در داخل ايران و تحت نظارت وزارت ارشاد تهيه و منتشر مي شه در بسياري از موارد با كيفيت تر و محبوب تر از آثاربه قول معروف " اون ور آبي " است .
شما به عنوان يك خواننده نوظهور رپ فارسي ، چه خواسته و انتظاري از مسئولين داري؟ خواسته من از مسئولین اینه که این نوع سبک که سبکی از موسیقی هستش را بپذیرند و به رپ بها داده بشه تا ما بتونیم به شکلی کاملا رسمی به فعالیت خودمون در کشورخودمون ادامه بدیم.