"داروهاي ارزان چيني بلاي جان بيماران" و "تجهيزات پزشكي و جان بيماران!" عناوين يك گزارش و يك يادداشت هستند كه در روزنامه تهران امروز سهشنبه در حوزه بهداشت و درمان منتشر شدهاند.
به گزارش ايسنا در مطالب يادشده ميخوانيم:
« دبير شوراي عالي نظام پزشكي ميگويد: برخي آزمايشگاهها و بيمارستانها از جنس «بنجل چيني» پر شده است و هزينه تجهيزات آزمايشگاهي تا 65 درصد نيز بالا رفته و تامين قطعات آزمايشگاهي كه بيشتر وارداتي است، 50درصد افزايش يافته است.
ايرج فاضل، رئيس جامعه جراحان كشور هم تاثير منفي تجهيزات پزشكي نامرغوب چيني را تاييد ميكند.
نماينده مردم اروميه از ورود داروها و آدامسهايي به كشور خبر ميدهد كه به اعتياد مصرفكنندگان آنها منجر ميشود. از سويي «سيدجمال سعيدواقفي» دبيرانجمن داروسازان در گفتوگوي ديگري از داروها و وسايل قاچاق چيني سخن به ميان ميآورد كه سلامت بخش بزرگي از كشور را با خطر روبهرو كرده است! البته همه نگراني او به داروهاي قاچاق محدود نميشود. او اعتقاد دارد كه گاهي اوقات چينيها در فروش مواد اوليه دارويي به كشورمان دغل ميكنند كه اگر تشخيص داده نشود وارد چرخه توليد دارو ميشود، اما مسئولان وزارت بهداشت با مبراكردن داروهاي تاييدشده از سوي اين وزارتخانه، اعتقاد دارند تمام تجهيزات پزشكي و داروهاي بيكيفيت بازار ايران ، از راه قاچاق وارد كشور شده است!
قاچاق، راه گريزي براي مسئولان!
مدتهاست هشدارهاي زيادي درباره اشباع بازارهاي داخلي از تجهيزات و داروهاي چيني شنيده ميشود. اما مسئولان اعتقاد دارند كه اين كالاها از طريق قاچاق وارد كشور ميشوند! همين پاسخ، راه گريزي براي مسئولان شده است.
«شاهمرادي» مدیرکل تجهیزات پزشکی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی درباره نخهاي بخيه چيني كه سلامت بسياري را تهديد ميكند ميگويد:«نخهای بخیه چینی که مجوز وزارت بهداشت را دریافت نکردهاند و به صورت قاچاق در بازار وجود دارند از کیفیت لازم برخوردار نیستند.»
حرفهاي او يك سوال را در اذهان عمومي ميكارد! آيا بيماري كه براي مثال دچار تصادف شده، خود اقدام به تامين نخ بخيه از بازار قاچاق ميكند يا اين لوازم در اتاقهاي پزشكي قرار دارند و در زمان بيهوشي بيمار در بدن بيمار به كار برده ميشوند؟
دبير شوراي عالي نظام پزشكي هم ميگويد: « برخي آزمايشگاهها و بيمارستانها از جنس «بنجل چيني» پر شده است و هزينه تجهيزات آزمايشگاهي تا 65 درصد نيز بالا رفته و تامين قطعات آزمايشگاهي كه بيشتر وارداتي است، 50 درصد افزايش يافته است.»
حال با توجه به اينكه وزارتخانه مدعي است همه اين تجهيزات از راه قاچاق وارد ميشود، يك سوال ديگر هم بيپاسخ ميماند. آيا مسئولان آزمايشگاهها و بيمارستانها هم تجهيزات پزشكي خود را از بازار قاچاق و سياه تهيه ميكنند؟ اگر پاسخ سوال مثبت است آيا وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشكي هيچ كنترل و نظارتي روي آزمايشگاه و بيمارستانها ندارد؟
واقفي ميگويد:«كنترل بازار قاچاق به عهده سازمانهاي مرتبط با مبارزه با قاچاق كالاست!»
آيا اين پاسخ دليلي براي وجود تجهيزات قاچاق در بيمارستانها و آزمايشگاههاست؟ پاسخ اين سوالها را ميتوان در ميان حرفهاي ايرج فاضل، رييس جامعه جراحان كشور يافت.
او به كمبود برخي داروها و تجهيزات پزشكي ميگويد: «اكنون برخي جراحان براي عمل جراحي از نخهاي جراحي نامرغوب چيني استفاده ميكنند كه فاقد هرگونه كيفيتي است و در بيشتر مواقع پس از جراحي و دوختن شكم بيمار، پاره ميشود و بيمار بايد بار ديگر تحت عمل جراحي قرار گيرد.»
حسينعلي شهرياري، عضو كميسيون بهداشت و درمان مجلس هم كه خود درباره وضعيت داروها وتجهيزات پزشكي نگران است، ميگويد:« واردات تجهيزات پزشكي بيكيفيت چيني از طريق مسافر به كشور صورت ميگيرد و قطعا وزارت بهداشت مجوزي براي ورود چنين كالاي بيكيفيتي صادر نميكند.»
او از دستهاي پنهاني سخن به ميان ميآورد كه اجازه توليد تجهيزات و دارو را در كشور نميدهند چون به نفع آنهاست كه اين اقلام از خارج از كشور وارد شوند، اما شاهمرادي درباره گراني تجهيزات ميگويد:« خیلی از تجهیزات پزشکی تکنولوژی بالایی دارند و قطعا به دلیل این تکنولوژی گرانقیمت هستند؛ اما این قیمتها کنترل میشوند و با گرانفروشاني که بیدلیل کالاهای خود را با قیمت بالا عرضه میکنند، برخورد قانونی میشود.»
او سخني از رانتخواران به ميان نميآورد؛ رانتخواراني كه به نظر ميرسد براي واردكردن تجهيزات پزشكي مشكلي هم ندارند. همه اينها در حاليست كه چندي قبل «مرضيه وحيددستجردي» وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشكي اظهار كرد كه ظرفيتها و بازارهاي بسيار خوبي در زمينه توليدات داخلي تجهيزات پزشكي به وجود آمده و ما قادريم براي ورود به بازارهاي ساير كشورها گامهاي مهمي برداريم تا اين سوال پيش بيايد كه آنچه شهرياري ميگويد از كجا نشأت ميگيرد! چرا بايد چنين تناقضاتي در بيان ناظران و مسئولان يك حوزه وجود داشته باشد!
كارگران ارزان چيني!
سعيد واقفي سخنگوي انجمن داروسازان ايران هم در گفتوگو با ما ابتدا ورود هرگونه داروي بي كيفيت از چين را تكذيب ميكند اما در ادامه ميگويد:« چينيها دغلهاي خاص خودشان را دارند!» به گفته او هيچ دارويي از چين وارد كشور نميشود بلكه اين مواد سازنده داروهاست كه وارد كشور ميشوند. اما چينيها به گفته واقفي «دغلي خودشان را زماني نشان ميدهند كه به جاي مواد اوليه كه آزمايش شده، مواد ديگري را جايگزين ميكنند. » او ميگويد:« مثلا مواد اوليه كه فرستاده ميشود براي آزمايش 99 درصد خلوص دارد اما زماني كه پاي معامله ميرسد و بايد حجم زيادي از مواد اوليه دارويي فرستاده شود، موادي كه وارد كشور ميشود 90 درصد خلوص دارد.»
به گفته او بايدنظارت بيشتري روي مواد اوليه انجام شود. همچنين واقفي ارزان بودن كارگران چيني را يكي از دلايل رويآوري خريداران به بازار چين ميداند! به گفته او اين روزها در بازار ايران دستگاههاي آندوسكوپي وجود دارد كه بسيار بيكيفيت است؛ دستگاهي كه بايد از آلياژ استيل ممتاز ساخته شود از فلزات بيكيفيت ساخته ميشود! يا در مورد ميلههايي كه براي شكستگي به كار ميرود به جاي اينكه جنس آنها از پلاتين باشد از فلزات ارزان قيمت ساخته و روي آنها يك لعاب پلاتين زده ميشود، و زماني كه بيمار آن را در پاي خود استفاده ميكنند، زنگ ميزند و ميشكند. او بازديد از كمپانيهاي فروش اين تجهيزات را يكي از روشهاي جلوگيري ورود تجهيزات بيكيفيت به ايران ميداند؛ تجهيزاتي كه بخش بسيار بزرگي از بازار ايران را اشباع كردهاند.
ورود اين كالاها و اجناس به كشور آنقدر زياد شده كه صداي آژير قرمز آن در كميسيون بهداشت مجلس شوراي اسلامي هم شنيده مي شود؟ به گفته فتاحي گزارشهايي به كميسيون رسيده كه سودجويان به دنبال بازارهاي تازهاي در ميان جوانان ايراني هستند؛ سودجوياني كه آدامسها و بستههاي كوچك خوراكي حاوي مواد اعتيادزا را از مرزها وارد كشور ميكنند تا با ايجاد وابستگي، بازار جديدي را در ايران ايجاد كنند. او از مردم ميخواهد از داروهاي قاچاقي كه از عراق، پاكستان، افغانستان يا حتي از دوبي وارد كشور ميشود استفاده نكنند.
به گفته او اجناس قاچاق در بستهبندي بسيار زيبا قرار ميگيرند كه تشخيص قلابي و واقعيبودن آنها را بسيار سخت ميكند.
جواب آزمايشها!
از سوي ديگر بيش از هر چيزي آزمايشهاي تشخيص طبي در معرض تجهيزات پزشكي نامرغوب چيني هستند. يكي از كارشناسان آزمايشگاهي تشخيص طبي هم كه خواست نامش فاش نشود، ميگويد: « متاسفانه شركتهاي واردكننده لوازم آزمايشگاهي به خريد اجناس چيني يا كالا و لوازمي كه اروپا تحت ليسانس چين توليد ميكند، رو آوردهاند ولي عمده محصولات و مواد ما از چين نيست. بعضي كيتهاي هورموني از كشورهاي پيشرفته وارد ميشود و معمولا آزمايشگاههاي رفرانس (مرجع) با تمام كمبودها و سختيها هنوز هم از جنس و مواد استاندارد و با كيفيت بالا استفاده ميكنند.
دكتر «ناهيد خداكرمي» عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران هم وجود برخي داروها را خطري جدي براي خانوادههاي ايراني ميداند. حالا سوال اينجاست كه در چه تعداد از آزمايشگاهها به دليل استفاده از تجهيزات غيرمرغوب، جوابهاي اشتباه به دست بيماران داده ميشود؟ و چه مقدار داروي بيكيفيت براي درمان يك تشخيص اشتباه به بيماران فروخته ميشود؟
«تجهيزات پزشكي و جان بيماران!»
دکترانوشیروان محسنی بندپی؛ نماينده سابق مجلس
« هشدارهايي كه اين روزها در رسانههاي مختلف درباره كيفيت تجهيزات پزشكي و برخي داروها شنيده ميشود، بحق است. البته وضعيت داروها و تجهيزات پزشكي يكي نيست! ما در زمينه توليد دارو 98 درصد به خودكفايي رسيدهايم. مسئله قاچاق و وضعيت كيفيت تنها در زمينه تهيه داروهاي بيماران صعبالعلاج مشكلزاست! مثلا داروهاي بيماراني كه شيميدرمان ميشوند، هم قيمت بالايي دارند و هم ارزبر هستند.
بنابراين مسالهاي كه امروز باعث نگراني شده درباره همه داروها عموميت ندارند. برنامههاي خوبي در چند سال اخير انجام شده كه باعث شده تا تكنولوژيهاي نوين به بازار عرضه شود و به حجم بالايي از توليد برسيم! اما مسئله اينجاست كه بيماران خاص معمولا افراد محتاجي هستند كه مجبورند به هر قيمتي داروي خود را تامين كنند و همين باعث ميشود تا بازارهاي سياه و آزاد نبض اين داورها را در دست بگيرند؛ بنابراين بايد نظارت بيشتري انجام داد تا اين داروها راحتتر در اختيار آنها قرار بگيرد. اما در زمينه تجهيزات پزشكي هنوز در ابتداي تكنولوژي هستيم.
توليت تجهيزات پزشكي در ساختار جديد سازمان دارو و غذا، به اين سازمان واگذار شده است؛ بنابراين بايد مسيري را كه براي توليدات داخلي دارو طي شده در زمينه تجهيزات پزشكي بهكار ببريم تا مساله تجهيزات پزشكي هم حل شود! اما متاسفانه الان تجهيزات پزشكي نامرغوب زيادي از كشورهاي چين و هند وارد ميشود؛ مثل همين وسايل دندانپزشكي يا وسايلي كه در اتاق عمل استفاده ميشوند؛ بنابراين نظارت شديد مسئولان را ميطلبد. متاسفانه بحث استانداردسازي در تجهيزات پزشكي خيلي ضعيف است و همين مسئله هم باعث ورود تجهيزاتي ميشود كه نگرانيهاي بسياري را در ميان جامعه پزشكان و بيماران بهوجود آورده است!
البته بحث قاچاق اين تجهيزات هم وجود دارد و براي پايان دادن به اين پديده خطرناك، به يك همكاري بين بخشي احتياج است. قاچاق تجهيزات پزشكي هم مثل قاچاق ساير كالاست. يعني همان وضعيت دارد اما چون تجهيزات پزشكي با سلامت افراد جامعه سروكار دارد ، بنابراين قاچاق آنها محسوستر و حساستر است.