شهريور تمام شد، بزرگراه شمال افتتاح نشد!

تهران امروز نوشت:

نيمه دوم شهريور‌ماه و همزمان با آخرين موج سفرهاي تابستاني در كشور جاده كرج- چالوس شاهد بيشترين موج ترافيكي در چند سال گذشته بود. به گفته سرهنگ مهماندار، فرمانده پليس راه كشور هفته گذشته و همزمان با تعطيلات آخر هفته ركورد تردد در اين جاده قديمي شكسته شد، به گونه اي كه بر اساس آمارهاي پليس راه كشور در روز چهارشنبه 37 هزار خودرو در مسير كرج به چالوس و 27 هزار خودرو نيز در مسير چالوس به كرج تردد كرده اند. اين تعداد سفر در يك روز در حالي صورت مي گيرد كه در اوج سفرهاي سال هاي گذشته و در طول 24 ساعت حداكثر حدود 31 هزار خودرو در مسير كرج به چالوس و به طور همزمان حداكثر 10 هزار خودرو در مسير بلعكس يعني چالوس به كرج تردد كرده بودند.ثبت تردد 37 هزار خودرو از كرج به چالوس و 26 هزار خودرو در مسير چالوس به كرج در روز چهارشنبه هفته گذشته ركوردي بي‌سابقه محسوب مي‌شود.

فرمانده پليس راه كشور با اشاره به اينكه جاده چالوس ديگر كشش بار ترافيك را ندارد از تاخير در احداث چند ده ساله آزادراه تهران - شمال انتقاد كرد و گفت: مسئولان وزارت راه بايد در خصوص معطلي مردم در محورهاي شمالي پاسخگو باشند چرا كه پليس با تمام توان وارد شده و زماني كه جاده كشش ندارد عملا كاري از دست پليس هم ساخته نيست.

دريافت عوارض از خودروهاي عبوري يا زوج‌و‌فرد كردن خودروها از تمهيداتي است كه پليس‌راه كشور به آنها اشاره كرده و مي‌گويد:‌ در صورت ادامه روند فعلي، پليس مجبور است محدوديت‌هاي ترافيكي بيشتري براي جاده چالوس وضع كند تا ميزان سفر از اين جاده متناسب با گنجايش اين جاده شده و مسافران ساعت‌ها در ترافيك جاده چالوس نمانند.

معطل ماندن مسافران در جاده هاي منتهي به استان هاي شمالي كشور از جمله چالوس، هراز و فيروز كوه چند سالي است كه به موضوعي تكراري و البته آزار دهنده تبديل شده است، اگر چه طي سال هاي گذشته طرح هاي زيادي به منظور سبك كردن بار ترافيكي جاده هاي شمالي كشور ارائه مي‌شده كه آخرين آنها افزوده شدن يك باند تردد در جاده هراز ، فيروز كوه و چالوس بود اما اين طرح‌ها نيز نتوانسته گشايشي براي ترافيك جاده‌ها ايجاد كند.

اجرايي شدن آزاد راه تهران‌-شمال كه هنوز هيچ فازي از آن افتتاح نشده و ارائه طرح‌هايي چون مترو تهران‌-شمال كه از حكيميه تا آمل امتداد مي‌يابد قرار است مقداري از حجم ترافيك اين مسيرها را كاهش دهد، اما هنوز هم تمام اميدها به بازگشايي آزاد راه 121 كيلومتري تهران - شمال است كه به نظر مي‌رسد اين پروژه نيز طي ساليان آينده نمي‌تواند مشكل ترافيكي جاده هاي شمالي كشور را كم كند چرا كه اين پروژه بر اساس نيازهاي سال 1350 طرح ريزي شده و به طور حتم با افزايش تعداد خودروها و افزايش بالاي سفرهاي برون شهري نمي‌توان انتظار معجزه از اين آزاد راه را داشت.

شهریار افندی زاده، رئیس سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای با اشاره به برنامه وزارت راه و شهرسازی برای 4 بانده کردن محور هراز و فیروز‌کوه مي گويد: «به‌منظور كاهش بار ترافيك، يك باند سبقت نيز در جاده كندوان به بهره برداري مي رسد.

تعریض و چهاربانده شدن محور فیروزکوه در وزارت راه مطرح است، همچنین ساخت یک باند اضافی سبقت در جاده کندوان در محور چالوس برای وسایل نقلیه از دیگر پروژه های وزارت راه برای کاهش زمان سفر در ایام پیک ترافیک است.»

نااميدي از آزاد راه تهران شمال

افندی زاده می گوید: «به دلیل حجم بالای جابه‌جایی در این محور، 4 بانده شدن آن از اولویت های وزارت راه است که انتظار داريم تاپایان سال 92 به پایان برسد. پروژه چهار بانده کردن جاده هراز، از حدود 4 سال قبل شروع شده و سازمان راهداری هم عملیات نوسازی را در این جاده انجام داده است. طول جاده هراز 170 کیلومتر است.»4 بانده شده مسير تهران تا امامزاده هاشم به طول 55 كيلومتر تا پايان مهرماه امسال به پايان مي رسد و 115 كيلومتر از مسير كه از امامزاده هاشم تا آمل ادامه دارد تا پايان سال به بهره برداري مي رسد.

اگر چه اين تمهيدات راهكاري هاي مقطعي براي كاهش بار ترافيك است اما به نظر مي‌رسد اجرايي شدن آنها سرپوشي براي كم كاري درپيشبرد احداث آزاد راهي باشد كه گفته مي‌شود 50 درصد آن تا كنون اجرايي شده، اما آنچه در عمل مشاهده مي‌شود پيشرفت بسيار كند آن و در نتيجه سال‌ها انتظار براي بهره برداري از پروژه‌اي است كه شايد اگر با دلسوزي روي آن كار مي‌شد، مي‌توانست يك دهه قبل بر روي خودروهاي عبوري باز شود و امروز نماد ناتواني نباشد.

استفاده از كارگران و مهندسان چيني نيز نتوانسته آنطور كه بايد و شايد تسريعي در احداث اين پروژه به وجود بياورد و به نظر مي رسد بيشتر از آنچه چيني ها براي ساخت اين پروژه «ملي» در كشور ما دل بسوزانند بيشتر به فكر پر كردن جيب هايشان از هزينه‌هايي هستند كه مي‌توانست به جيب مهندسان ايراني سرازير شود و اين پروژه ملي به دست مهندسان ايراني آماده بهره برداري شود.

وعده هاي بي سرانجام

اگر چه گفته مي شود تمام امكانات وزارت راه و شهرسازي براي برنامه هاي عمراني و مسكن مهر بسيج شده اند، اما نگاهي كوتاه به مسيرهاي احداث اين پروژه نشان مي‌دهد نمي‌توان اميدوار بود نسلي كه كلنگ زني اين پروژه را شاهد بوده بتواند براي يك بار هم كه شده از اين آزاد راه عبور كند و شايد خاطره كلنگ‌زني اين پروژه و آرزوي عبور از آن را با خود به دنياي ديگر ببرد!

با اين حال و با وجود تمام وعده‌هايي كه تا كنون داده شده هر بار وقوع يك اتفاق باعث كند شدن كار در اين مسير ‌شده است‌. يك بار اختلاف بين بنياد مستضعفان و وزارت‌راه، روند اجرايي كار را كند مي‌كند و بار ديگر خروج بانك سرمايه‌گذارفرانسوي از كشور به دليل تحريم‌ها كار را متوقف مي‌كند و يك بار قهر كردن پيمانكار چيني باعث مي‌شود تا پروژه براي مدتي بخوابد. يك بار ديگر نيز كمبود بودجه و اعتبار باعث مي شود تا وعده‌هاي دولت‌ها براي افتتاح اين پروژه عملي نشود. يك بار نيز رانش زمين در مسير اجرايي پروژه گريبانگير مديران مي‌شود و تمام تقصيرها براي افتتاح نشدن به گردن رانش زمين مي افتد.

چشم‌به راه آخرين وعده

اما آخرين وعده را در اين باره «عباسعلي آب بر»، مدير عامل شركت آزاد راه تهران شمال – عنوان كرد و گفت منطقه 4 آزاد راه به طول 22 كيلومتر از سه راهي دشت‌نظير در نزديكي مرزن آباد تا كمربندي چالوس- تهران شمال در اواخر شهريور ماه سال جاري به بهره‌برداري مي رسد كه سكوت مسئولان دولتي درخصوص بهره برداري از منطقه 4 اين پروژه با وجود رو به اتمام بودن شهريور ماه همچنان ادامه دارد .

اما حتي اگر وعده مسئولان در خصوص بهره برداري از قطعه 4 آزاد راه عملي شود باز هم تاثيري در كوتاه شدن مسير سفر به استان هاي شمالي كشور ندارد چرا كه به گفته محسن عابدی، جانشین مدیر پروژه قطعه چهارم آزاد راه تهران شمال: «اين مسير نسبت به مسیر فعلی جاده کرج – چالوس کوتاه تر نشده ، اما از نظر سرعت حرکت و تسهیل در رفت و آمد، زمان را بسیار کوتاه می‌کند.» عابدي در حالي از كوتاه نشدن مسير سفر در اين جاده صحبت مي كند كه در طرح اوليه آزاد راه تهران- شمال تصريح شده كه آزاد راه تهران شمال با كوتاه كردن فاصله تهران – چالوس از حدود 200 كيلومتر به 121 كيلومتر، زمان مسافرت را از 4.5 ساعت به 1.5 ساعت كاهش مي دهد.

مي گويند انسان ها به اميد زنده اند. اميد پايان يافتن آزاد راه تهران شمال نيز يكي از اميدهاي مسافراني است كه دوست ندارند براي بهره بردن از تعطيلات چند روزه ساعت ها در ترافيك بمانند و از آن طرف آزاد راهي كه قرار بوده 7 ساله به نتيجه برسد نزديك به دو دهه معطل مانده است‌.

آزاد راه تهران- شمال بيشتر از آنكه بتواند باري از دوش مشكلات مسافران بردارد، به چاهي بي سر و ته تبديل شده كه بودجه كشور را مي بلعد و انگار قرار نيست مسافران پايتخت دود گرفته را به جنگل‌هاي سرسبز شمال و آبي بيكران خزر برساند. آزاد راهي كه اگر چه براي ما آب نداشت اما براي چيني ها نان داشت.