شناگر بودن‌ کافي نيست، خطر مرگ در کمين است!

همه ساله با آغاز فصل تابستان و تعطيلات، مسافران زيادي سواحل شمالي و کنار رودخانه ها ودرياچه ها را براي استراحت و گذران تعطيلات انتخاب مي كنند. انتخابي که احتمال دارد به علت بي دقتي خانواده ها هميشه هم به خوبي و خوشي وتوامان با خاطرات خوب نباشد و چه بسا يک لحظه غفلت يک عمر پشيماني به همراه داشته باشد، پشيماني که ديگر هيچ گونه حاصلي نخواهد داشت.

آمارهاي غرق شدگان نشان مي دهد كه تنها در سال گذشته بيش ازهزار نفراز مسافران جان خود را براثر غرق شدن در آب دريا يا رودخانه ها از دست داده اند.

آمار تكان دهنده اي كه اگردر آن دقيق شويم واقعيت هاي متاثر كننده اي را خواهيم ديد.

در سه شماره گزارش روزنامه کيهان به واکاوي اين مهم با آغاز فصل تابستان خواهيم پرداخت. همراه ما در اين سلسله گزارش ها باشيد.

تابستان داغ و آمارهاي داغ تر

همه ساله آمارهايي که از سوي سازمان پزشکي قانوني منتشر مي شود گوياي اين موضوع است که با آمدن تابستان آمار تلفات و قربانيان سوانح غرق شدگي به طرز چشمگيري افزايش مي يابد.

به طوري که اين آمارها حاكي از آن است فقط درفصل تابستان سال گذشته 517 نفر بر اثر غرق شدگي در کشور جان خود را از دست دادند که حدود نيمي از کل غرق شدگان سال گذشته را در بر مي گيرد.

همين طور سازمان پزشکي قانوني کشورنيز اعلام کرده است ، از کل فوتي هاي غرق‌شدگي در سال گذشته 892 نفر مرد و 182 نفر زن بودند؛ اين در حالي است که در سال 1390، 902 مرد و 170 زن بر اثر غرق شدگي در کشور جان باختند.

اما گذشته از آمارهاي داغ در فصل تابستان ، غالبا سه استان مازندران،گيلان وخوزستان همواره در راس استان هاي حادثه خيز در اين زمينه بوده اند.

در سال گذشته استان هاي مازندران با 215 فوتي، خوزستان 143 فوتي و گيلان 107 فوتي بيشترين موارد مرگ ناشي از غرق شدگي را در خود جاي داده اند.

نکته حائز اهميت ديگر اين است که بر خلاف تصور بسياري از هموطنان اين حوادث تلخ غرق شدگي فقط متخص دريا نيست و اگر به نکات ايمني واطمينان بخش توجه نشود چه بسا يک کانال کوچک آب هم مي تواند قربانيان زيادي به جا بگذارد .

همان طور که آمارها نشان مي دهد در سال گذشته، 335 نفر در دريا، 120 نفر در کانال هاي آب، 111 نفر در استخر ها، 96 نفر در درياچه هاي مصنوعي و اطراف سدها، 41 نفر در درياچه هاي طبيعي و 371 نفر در ساير مکان ها که بيشتر رودخانه ها بوده است، جان باخته اند.

بي توجهي و عدم شناخت كافي از آبها

شايد جالب باشد که بدانيد بيش از نيمي از غرق شدگان را افرادي تشکيل مي دهند که شناگران ماهري بوده اند!

اين واقعيت تلخ ودردناک والبته آموزنده اي است،به عبارت ديگر در واقع شنا گر بودن تنها دليلي بر مصونيت در آب واحيانا هنگام خطرجان سالم بدر بردن نيست،چرا که چه بسيار بودند شناگران وافراد محلي که هم به شنا تسلط داشته وهم شناخت کافي از محيط آب داشتند اما بازهم مقلوب آب هاي نفس گير شده اند.

بهمن پرورش غواص و كارشناس نجات غريق مدت 14 سال است كه به صورت حرفه اي درآب هاي سخت به نجات جان افراد مختلف مي پردازد.

او علاوه بر اينكه تا كنون بيش از 86 نفر را در سوانح مختلف از مرگ حتمي نجات داده است ، پيكر غريقان زيادي را نيز از اعماق رودخانه هاي خروشان وگل آلود، سدهاي عميق و تاريك و چاه هاي مخوف بيرون آورده وغم خانواده هاي داغدار زيادي را التيام بخشيده است.

بهمن پرورش در گفت وگو با کيهان درباره فعاليت هاي خود و علت بسياري از سوانح غرق شدگي مي گويد :”من تا كنون بيش از 14 هزار ساعت عمليات ويژه براي پيدا كردن اجساد غريقان و نجات جان افراد متعددي كه درحين غرق‌شدگي بودند پشت سر گذاشته ام و با اين تجربه قابل توجه به نظر من علت بيش از 98 درصد غرق شدگي‌ها نه تنها در كشور ما بلكه در كل جهان به علت عدم شناخت كافي از محيط است .خيلي ها به اشتباه تصور مي كنند علت اصلي غرق شدن ، شنا بلد نبودن است در حالي كه اين طور نيست وچه بسيار بودند شناگران وماهيگيران قهاري كه سالها در رودخانه‌هاي خروشان و صعب العبور و يا سدها و درياچه هاي عميق فعاليت شنا داشتند اما خودشان متاسفانه دچار سانحه غرق شدگي شده اند و من پيكرشان را در آب هاي ايران پيدا كرده ام.

وي مي گويد: بي توجهي و عدم شناخت كافي براي ورود به آب هاي سخت يكي از دلايل اصلي اين قبيل سوانح است .

سال گذشته در سد گاوشان سنندج غواصان زيادي را براي پيدا كردن پيكر مهندس صاعدي اعزام كردند كه موفق نشدند و از من درخواست كردند در اين عمليات شركت كنم .بلافاصله بعد از اينكه به محل سد رسيدم پيكر اين غريق را از اعماق 30 متري سد پيدا كردم و به بيرون منتقل كردم.”

اين ناجي غريق وغواص بين المللي در ادامه درباره اينکه چرا خروج پيکر غريقان از آب به راحتي ممکن نيست، مي گويد :”بيشترغواصان حتي آموزش ديده در آب هاي روشن و صاف و تا عمق خاصي مي توانند غريق را پيدا كنند‌. غواصي در آب هاي خروشان با غواصي در دريا تفاوت زيادي دارد . در دريا آب راكد است اما در رودخانه ها و آب هاي خروشان با موانع زيادي روبه رو مي شويم . با من زماني براي عمليات ها تماس مي گيرند كه غريق در آب هاي مخوفي غرق شده و بعد از چند روز عمليات غواصان ديگر از پيدا كردن آن نااميد شده اند. مثل مرداب هايي كه در عمق چند متري آن درخت و ريشه هاي تو در تويي وجود دارد يا سدهايي كه آب هاي سختي دارد يا مثلا چاه هاي صنعتي با عمق صد متر كه به سدها منتهي مي شود و حتي رودخانه هاي خروشاني مثل سيمره در ايلام كه به صورت عادي هم شناگران حرفه اي شانسي براي زنده ماندن ندارند چه برسد به پيدا كردن يك غريق ديگر .من تا كنون 14 هزار ساعت عمليات سخت و حتي غيرممكن در پرونده دارم كه مدرك محكمي بر اين موضوع است.”

هيچ كس متولي نيست!

رئيس سازمان امداد و نجات جمعيت هلال احمر انتقاد وسيع تري نسبت به اين موضوع دارد و مي گويد:”به طور كلي متولي مشخصي در جامعه براي موضوع ايمني آب ها و سواحل تفريح وجود ندارد .”

وي مي گويد: نيروهاي ما بيشتر در مواقع خاص و براي امدادرساني به كساني كه دچار سوانح شده اند وارد عمل مي شوند. در حالي كه ايمن سازي آب ها و سواحل تفريحي كه بيشتر مقصد گذران تعطيلات خانواده ها محسوب مي شود برعهده نهادهاي مختلف مانند ستاد تسهيلات سفر و استانداري آن منطقه است.

دکتر مظفر مي گويد: اينكه افرادي آموزش‌ديده در اين مكان ها مستقر باشند و در موارد خطر بتوانند به مسافران كمك كنند وآنها را ازخطر غرق شدگي نجات دهند بيشتر بايد مورد توجه هيئت هاي نجات غريق واقع شود .خيلي ها تصور مي كنند تمامي اين اقدامات بر عهده هلال احمر و امداد و نجات است در حالي كه اين طور نيست .هرچند ما با توزيع بروشور اطلاعات كاملي نسبت به منطقه وخطرهايي كه ممكن است در آن وجود داشته باشد دراختيار مسافران قرار مي دهيم اما نظارت همه جانبه و ايمن سازي گسترده جزو وظايف ما نيست و ساير نهادها بايد با يك بررسي جامع و فراگير به تقسيم وظايف مشتركي دست پيدا كنند واين اقدامات را پيش ببرند تا ما شاهد كاهش هر چه بيشترتلفات در اين نواحي باشيم.”

دکتر محمود مظفر در خصوص آمارحوادث سال گذشته مي افزايد :”سال گذشته جمعيت ما اعتبارات اندکي در اختيار داشت و بيشتر نيروهاي ما به صورت داوطلب در عمليات ها حاضر بودند.

وي ادامه مي هد: در سال گذشته ما شاهد چيزي حدود 5 هزار سانحه در سواحل کشور بوديم که اين سوانح شامل غرق شدگي،نجات از حادثه،درمان سرپايي و ... مي شود. در اين بين سواحل استان مازنداران به خصوص شهرهاي محمودآباد و بابلسر بيشترين سوانح را داشتند. در استان گيلان هم بندر انزلي ورشت ودر استان گلستان هم ترکمن صحرا و در استان هاي جنوبي هم سد کارون و رودهاي خروشان بيشترين حوادث را در خود جاي دادند.”

البته رئيس سازمان امداد ونجات جمعيت هلال احمر در پايان توصيه هايي را نيز به مسافران مي کند و از آنها مي خواهد که به طور جدي از شنا در آب هاي غير ايمن خودداري کنند.

او يادآور مي شود :”بهتر است مسافران هر ساحل و يا هر شهري را هم که براي تفريح و استراحت انتخاب مي کنند توجه داشته باشند که حتما نسبت به تهيه بروشور واطلاعات آن ساحل اقدام کنند و بدون در نظر گرفتن خطرهاي ممکن وارد آب نشوند.بهتر است شنا هم در ساعت هايي باشد که نجات غريق در ساحل حضور دارد و به هيچ عنوان از قسمت علامت گذاري شده فراتر نروند وحتما قبل از ورود به آب با هر سطح توانايي بازسعي کنند جليقه نجات تهيه کنند .”

اين مقام مسئول همچنين درباره کمبود افراد نجات غريق در سواحل نيز معتقداست :”معمولا فدراسيون نجات غريق تعدادزيادي افراد آموزش ديده ومسلط را در سواحل مختلف بسيج مي کند اما الآن به دليل کمبود اعتبارات اين افراد محدوده کمي را مي توانند پوشش دهند. "