پاسخ به تمام سوالات پیرامون مدت سربازی

با تصویب و اجرای قانون جدید خدمت وظیفه‌عمومی، کسر خدمت‌ها و معافیت‌هایی که به مشمولان تعلق می‌گرفت، به طور کامل حذف یا دستخوش تغییرات عمده‌ای شد که همین موضوع با انتقادات برخی از مشمولان همراه بود و این افراد بر این باور بودند که نباید مدت خدمت افراد با تحصیلات مختلف یکسان باشد و مواردی نظیر آن.

سردار موسی کمالی، جانشین اداره منابع انسانی ستاد کل نیروهای مسلح در گفت‌وگو با ایسنا، در پاسخ‌ به برخی از این انتقادات با بیان اینکه در هر قانونی نمی‌توان شرایط را طوری وضع کرد که همه ضوابط و آیین‌نامه‌های آن به گونه‌ای باشد که باعث ناراحتی افراد نشود، گفت: ما نیز این ادعا را نداریم که قانون جدید سربازی صد درصد عادلانه است، اما به مراتب از قانون پیشین بهتر است و برخلاف اظهاراتی که مطرح می‌شود، تسهیلات در نظر گرفته شده در آن برای مشمولان بیشتر است تا سخت‌گیری‌ها.

وی در پاسخ به اینکه چرا باید طول مدت خدمت افرادی با تحصیلات بالا با افرادی که تحصیلات کمی دارند، برابر باشد، گفت: اگرچه طول مدت خدمت سربازی برای تمامی افراد یکسان است، اما با این وجود تسهیلات مختلفی برای مشمولان دارای تحصیلات دانشگاهی پیش‌بینی کرده‌ایم که به عنوان مثال بر اساس این قانون، نخبگان و استعدادهای برتر که نفرات برتر المپیادها و کنکور سراسری هستند با انجام یک پروژه تحقیقاتی درباره مسایل مملکتی و طی دوره آموزش نظامی کارت پایان‌خدمت می‌گیرند.

جانشین اداره منابع انسانی ستادکل نیروهای مسلح همچنین افزود: از دیگر تسهیلات در نظر گرفته شده برای این افراد می‌توان به این موضوع اشاره کرد که مشمولان دارای تحصیلات دانشگاهی در صورت ارائه پروژه تحقیقاتی پیرامون مسائل امنیتی و دفاعی از ۲ ماه تا ۲۱ ماه کسری خدمت دریافت کنند. کمالی اضافه کرد: با اجرای این طرح بسیاری از مشمولان به دنبال انجام پروژه‌های تحقیقاتی برای ستادکل نیروهای مسلح رفته‌اند که ما نیز پیشنهادمان به منتقدان این طرح، این است که به جای دریافت چند ماه کسرخدمت، به خاطر مدرک تحصیلی‌شان با ارائه پروژه‌های تحقیقاتی حتی به اندازه تمام طول مدت سربازی کسرخدمت دریافت کنند.

وی ادامه‌داد: موضوع دیگری نیز که برای این افراد در نظر گرفته شده این است که ما تلاش کردیم تا حد امکان از مشمولان دارای مدارک دانشگاهی در مسائل و موضوعات تخصصی استفاده کنیم. جانشین اداره منابع انسانی ستادکل نیروهای مسلح ادامه داد: به عنوان مثال ما از نیروهای تحصیل کرده عموما برای کارهای فکری و تخصصی استفاده می‌کنیم، اما آن دسته از سربازانی که مدرک تحصیلی دانشگاهی ندارند، در اموری نظیر نگهبانی یا کار نظافتی به کار گرفته می‌شوند که از این حیث نیز میان آنان تفاوت وجود دارد.

به گفته کمالی، اجرای چنین طرح‌هایی نشانگر توجه ویژه ستاد کل به بحث تحصیلات افراد است. وی همچنین در پاسخ به برخی انتقادات مطرح شده پیرامون انتقال متهمان به وسیله سرباز و ... با تاکید بر اینکه سرباز برای حفاظت فیزیکی است، گفت: هیچ نهادی حق ندارد از سرباز بخواهد که متهمی را به دادگاه یا کلانتری ببرد و در صورت مشاهده نیز ما با چنین موضوعی قاطعانه برخورد و در صورت لزوم، سهمیه آن نهاد را نیز قطع می‌کنیم.

جانشین اداره منابع انسانی ستادکل نیروهای مسلح ادامه‌داد: سرباز نباید با متهمان ارتباط داشته باشد و حتی وارد سلول آنان نیز شود، چرا که ممکن است تحت تاثیر آنان قرار بگیرد. کمالی افزود: سرباز در قبال حمل متهم و کارهایی به غیر از مسائل حفاظتی، مسئولیتی ندارد و اقداماتی نظیر حمل متهم حتما باید توسط پرسنل کادر انجام شود.

وی همچنین درباره معیاری که برای تعیین طول مدت خدمت‌سربازی محاسبه می‌شود، اظهارکرد: بر اساس قانون، طول مدت سربازی ۲۴ ماه است که ستادکل می‌تواند این مدت را بر اساس تعداد موالید ذکور و نیروی مورد نیاز تغییر دهد. همان‌طور که در سال‌های گذشته که تعداد موالید ذکور بالا بود، مدت سربازی نیز کمتر از مدت فعلی بود.

جانشین اداره منابع انسانی ستادکل نیروهای مسلح به ایسنا گفت: نحوه محاسبه معافیت‌ها و کسر خدمت‌ها نیز تابع همین شرایط است و در صورتی که شمار موالید ذکور بالا باشد، می‌توان مجددا چنین مواردی را اجرا کرد.

کمالی با اشاره به طرح‌های معافیت سه برادری، کسر خدمت‌ها و ... خاطرنشان کرد: مهلت اجرای این طرح تا پایان سال ۹۰ بود و این که گفته می‌شود این طرح متوقف شده، حرف درستی نیست، چرا که زمان اجرای آن به پایان رسیده و فردی جلوی آن را نگرفته است.

وی درباره احتمال کاهش طول مدت سربازی نیز گفت: بنابر رویه فعلی که وجود دارد، به نظر می‌رسد که تا حداقل ۱۰ سال آینده این روند ادامه داشته باشد و نمی‌توان تصمیمات و تغییرات اساسی را در حوزه سربازی اتخاذ و اعمال کرد.

جانشین اداره منابع انسانی ستادکل نیروهای مسلح اضافه‌کرد: اگرچه ممکن است در این مدت در موارد جزئی معافیتی کم یا زیاد شود، اما در ابعاد کلان با توجه به سیر نزولی کاهش جمعیت ذکور، نمی‌توان تصمیم‌گیری خاصی اتخاذ کرد.

کمالی همچنین بحث اقتصادی را نیز از مباحث مهم در امر کاهش مدت سربازی برشمرد و گفت: در صورتی که دولت و مجلس اعتبارات برای استخدام نیروهای جدید در نیروهای مسلح را فراهم کند، قطعا می‌توان طول مدت سربازی را کاهش داد یا از معافیت‌ها و کسر خدمات‌های بیشتری استفاده کرد.

وی همچنین درباره کسرخدمت‌هایی که در حال حاضر به سربازان مناطق مختلف تعلق می‌گیرد، گفت: بر این اساس سربازی در مناطق جنگی و امنیتی سه ماه و سربازی در مناطق محروم بد آب و هوا دو ماه کسرخدمت خواهند داشت. جانشین اداره منابع انسانی ستادکل نیروهای مسلح ادامه‌داد: مدت سربازی برای افراد شاغل در دستگاه‌های دولتی به جز نیروهای حفاظت ۲۴ ماه و مدت آن برای سربازان نیروهای حفاظتی ۲۱ ماه است که اصطلاحا به این سربازان، "سربازان امریه" گفته می‌شود.

سختی خدمت در وعده‌های انتظامی نظیر پلیس راهور و مرزبانی نیز از دیگر انتقاداتی بود که مخاطبان ایسنا پیرامون خدمت سربازی مطرح کرده و خواستار آن شده بودند که کسر خدمت یا تسهیلات ویژه‌ای برای این دسته از سربازان در نظر گرفته شود. کمالی همچنین درباره اظهارات مطرح شده پیرامون سختی خدمت سربازی در برخی از نهادها نظیر پلیس راهور، مرزبانی و ... نیز گفت: اگرچه ممکن است خدمت در برخی از نهادها سخت باشد. اما هر جایی سختی خاص خود را دارد،‌ چرا که ممکن است برخی مدت زیادی را در خیابان‌ها طی کنند، اما برخی دیگر در پادگان‌ باشند؛ اما کیلومترها از خانواده خود دور بوده و بعضا تا چندین ماه آنان را نبینند.

وی با بیان اینکه نمی‌توان برای این موارد برنامه‌ریزی خاصی کرد، گفت: البته به طور کلی رایزنی‌هایی برای افزایش حقوق سربازان، تسهیل شرایط استخدام و ... انجام داده‌ایم که البته به نظر نمی‌رسد با روند فعلی، در سال ۹۲ نیز شاهد آن باشیم.