افزایش قابل توجه قیمت حبوبات در چهار سال اخیر، تامین این ماده غذایی را برای بسیاری از خانوارهای ایرانی با مشکل مواجه کرده است.
به گزارش ایسنا به نقل از قانون، هر چند طی یک سال اخیر واردات حبوبات از رونق افتاده است اما روند صعودی قیمت این کالا متوقف نشده است. بسیاری معتقدند افزایش قابل توجه قیمت گوشت قرمز سبب شده است تقاضا برای کالای جایگزین آن رشد چشمگیری را تجربه کرده و قیمت این کالا نیز افزایش یابد.
متوسط قیمت یک کیلو حبوبات در تیرماه امسال افزایشی 111 درصدی نسبت به تیرماه سال گذشته داشته است. برخی اقلام حبوبات حتی بیش از 150 درصد افزایش قیمت را تجربه کردهاند.
قاسم علی حسنی رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی درباره تدابیر اتخاذشده برای کنترل بازار حبوبات و ایجاد تعادل در این بازار میگوید: در حال حاضر واردات حبوبات از اتیوپی، قزاقستان، چین و کانادا در حال انجام است و برخی کشورها نیز صادرات مجدد حبوبات به ایران دارند.
در حالیکه حبوبات در سال 1388 فاصله قیمتی بین 1500 تا 2500 تومان داشت، در سال جاری این فاصله قیمتی به 5900 تا 11 هزار تومان رسیده است. این بدان معناست که ارزانترین قلم حبوبات در سال 1388، یعنی نخود 1500 تومان بود که در تیرماه سال جاری قیمت این کالا به 5900 تومان رسیده است و گرانترین قلم حبوبات نیز در سال 1388 یعنی لوبیا قرمز بهایی برابر با 2500 تومان در هر کیلو داشت اما در تیرماه سال جاری قیمت لوبیا چیتی که گرانترین نوع حبوبات است، به 11 هزار تومان رسیده است.
افزایش قابل توجه قیمت حبوبات که منبع غذایی جایگزین گوشت برای تامین پروتئین است، سبب شده است سفره خانوار از این ماده غذایی نیز محروم شود. یکی از مهمترین دلایل چند برابر شدن قیمت حبوبات در چهار سال گذشته را خشکسالیهای شدید و کاهش سطح زیر کشت عنوان میکنند. بررسیهای آماری بانک مرکزی نشان میدهد حبوبات یکی از اقلامی است که رشد قیمت آن در سال جاری نسبت به سال گذشته بیش از 50 درصد بوده است.
حسنی در پاسخ به این سوال که آیا کمبودی در بازار حبوبات کشور وجود دارد که قیمتها روندی رو به رشد و خارج از عرف بازار دارند، گفت: به هر حال حبوبات در سالهای اخیر به دلیل خشکسالی و کاهش تولید گران شده است اما دلیل اصلی گرانی حبوبات در این فصل، صادرات این کالاست.
وی گفت: با افزایش نرخ ارز، صادرات بسیاری از کالاها سودآور شد به طوری که الان برای خیلیها میارزد که حبوبات را صادر کنند به جای اینکه در بازار داخلی بفروشند. بر همین اساس بخشی از حبوبات ایران از طریق مرزهای غربی به عراق میرود و کشورهای همسایه بازار بسیار خوبی برای حبوبات ایرانی به شمار میروند.
حسنی در جواب این پرسش که آیا هنوز قیمت صادراتی بالاتر از قیمت داخلی است؟ گفت: خوب وقتی صادرات رونق گرفت، کمبودی در بازار ایجاد شد و قیمتها به قیمت صادراتی نزدیک شد. یعنی هر کیلو لوبیا چیتی صادراتی هم حدود 11 تا 12 هزار تومان قیمت دارد و در بازار داخلی نیز به همین حدود قیمتی رسیده است.
حسنی با اشاره به اینکه حبوبات یکی از اصلیترین مواد غذایی مورد مصرف در سفره ایرانی است، گفت: باید توجه داشت که در سالهای گذشته به دلیل کاهش سطح زیر کشت از یکسو و افزایش قیمت دلار از سوی دیگر، افزایش قیمت حبوبات مسئلهای عادی است.
وی در جواب این سوال که چرا واردات این کالا نیز نتوانسته است بازار را تنظیم کند؟ اظهار کرد: در مورد واردات باید به مسئله تحریم توجه داشته باشید. به هر حال جابهجا کردن پول کار ساده ای نیست. تاجران ایرانی نمیتوانند بدون مشکل پولهایشان را جابهجا کنند و کالاهای مورد نیازشان را وارد کشور کنند. هزینه واردات همه کالاها افزایش یافته، طبیعی است که هزینه واردات حبوبات نیز بر اثر تحریمها افزایش یابد و همین امر موجب شود حبوبات گران وارد شود و نتواند در ایجاد تعادل در بازار موثر باشد.
رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی در خصوص مبداء حبوبات وارداتی به ایران گفت: بخش عمده عدس مورد نیازمان را از کانادا وارد میکنیم. نخود مورد نیاز کشور از اتیوپی و لوبیا از چین و قزاقستان وارد کشور میشود. البته برخی کشورها صادرات مجدد حبوبات به ایران دارند که رقمش چندان چشمگیر نیست.
بر اساس آمار گمرک در دو ماه اول سال جاری حدود 521 هزار کیلو عدس از دو کشور کانادا و چین وارد ایران شده است اما با این حال هنوز هر کیلو عدس حدود 6200 تومان است که 3.2 برابر سال 1388 است.