در پی وقوع حادثه انفجار در معدن زغالسنگ «چشمه پودنه» در روز اول اسفندماه که به کشته شدن سه کارگر انجامید، خانه معدن ایران با ارسال نامهای نسبت به آنچه «وضعیت خطرناک و غیر ایمن معادن زغالسنگ کشور» خوانده، هشدار داده است.
در این نامه که به امضای کارفرمایان 22 معدن خصوصی کشور از جمله شرکت سرمایهگذاری صنعت زغال کرمان، شرکت زغالسنگ نگین طبس، شرکت معدنجو، شرکت تعاونی معدنکاران زغالسنگ شاهرود و... رسیده، آمده است:
با توجه به تکرار حوادث تأسف بار در معادن زغالسنگ زیرزمینی در چند سال اخیر و جان باختن دردناک ۳ کارگر و جراحات و سوختگی شدید چندین کارگر در معدن زغالسنگ چشمه پودنه زرند کرمان، برای چندمین بار نسبت به شرایط نابسامان معادن زغالسنگ هشدار میدهیم و از مسئولین محترم تقاضا داریم به منظور جلوگیری از تکرار این حوادث رسیدگی و اقدام عاجل بعمل آورند دراین رابطه موارد مهم زیر را به استحضار میرساند:
۱ـ در حال حاضر وضعیت ایمنی در معادن زغالسنگ کشور در بدترین شرایط خود از بدو شروع فعالیت صنعتی معادن زغالسنگ کشور ارزیابی میگردد.
۲ـ اکثریت ماشین آلات و تجهیزات در حال استفاده معادن زغالسنگ کهنه و مستهلک، و از نظر فنی و استاندارد ایمنی برای استفاده در معادن زغالسنگ مجاز نمیباشند.
۳ـ قیمت نامناسب خرید زغالسنگ توسط دولت از معادن (خریدار اصلی ذوب آهن اصفهان و شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران میباشد) و عدم پرداخت مطالبات معوقه سبب نامطلوب شدن شرایط ایمنی در معادن زغالسنگ گردیده که با توجه به حساسیت و گاز خیزی بالا در معادن زغالسنگ احتمال بروز حوادث تلخ در این معادن را افزایش داده است.
۴ـ باتوجه به گاز خیزی بالا در معادن زغالسنگ و احتمال بروز حوادث و انفجار در این معادن بعد از چندین ماه کارشناسی نهایتاً در جلسه مورخ ۲۰/۳/۱۳۹۲ کمیته پشتیبانی زغالسنگ در وزارت صنعت، معدن و تجارت مقرر گردید قیمت خرید زغالسنگ از معادن در سال ۱۳۹۲ نسبت به سال ۱۳۹۱ به میزان حداقل بیست درصد افزایش یابد که در این افزایش بهاء بازاءهر تن زغالسنگ استخراجی /۳۹۰۰۰ رال۱ برای فراهم نمودن حداقل شرایط ایمنی در معادن منظور گردید.
با وجود تصویب این پیشنهاد در هیئت عامل سازمان توسعه ونوسازی معادن و صنایع معدنی ایران در تاریخ ۱۶/۶/۱۳۹۲ و ابلاغ این مصوبه از طرف سازمان توسعه و نوسازی معادن وصنایع معدنی ایران و علیرغم پیگیری و مکاتبات عدیده مصوبه شماره ۶۰۲/۸۹۳ ـ ه مورخ ۱۶/۶/۱۳۹۲ از طرف ذوب آهن اصفهان اجراء نمیگردد.
۵ـ کارخانجات ذوب آهن اصفهان و کارخانجات کُک سازی جدید الاحداث در کشور در حال حاضر نیاز به بیش از ۵/۲ میلیون تن کنسانتره زغالسنگ دارند که درسالهای آتی این نیاز افزایش مییابد و فعالیت اصولی و اقتصادی معادن زغالسنگ میتواند این نیاز را تامین نماید، متاسفانه باقیمت نامناسب خرید از معادن داخلی و عدم پرداخت به موقع مطالبات معادن بابت زغالسنگ تحویلی، شرایط اسفناکی در این معادن ایجاد گردیده و بیش از ۸۵۰۰ نفر پرسنل شاغل در معادن بخش خصوصی از حداقل امکانات و تجهیزات ضروری ایمنی برخوردار نمیباشند و چندین ماه حقوق وحق بیمه آنها پرداخت نگردیده و حتی دفترچههای خدمات درمانی آنها نیز فاقد اعتبار گردیده است.
پیشنهاد اقدامات ضروری و موثر برای بهبود شرایط بحرانی معادن زغالسنگ
۱ـ اجراءفوری مصوبه شماره ۲۰۶/۸۹۳ مورخ ۱۶/۶/۱۳۹۲ سازمان توسعه و نوسازی معادن وصنایع معدنی ایران جهت تعیین قیمت زغالسنگ خام وکنسانتره و کُک در سال ۱۳۹۲ که در آن حداقل اقدامات ضروری برای ایمنی معادن منظور گردیده است.
۲ـ پرداخت مطالبات معوقه کارخانجات زغالشویی و بهره برداران معادن زغالسنگ بخش خصوصی توسط ذوب آهن اصفهان و شرکتهای تحت پوشش سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران به منظور پرداخت مطالبات کارگران معادن زغالسنگ قبل از پایان سال ۱۳۹۲
۳ـ تعیین قیمت منصفانه برای خرید کُک و کنسانتره و زغالسنگ خام از معادن که حداقل شرایط ایمنی در معادن را پوشش دهد و این فعالیت معدنی را اقتصادی نماید.
۴ـ تعیین تعرفه و عوارض گمرکی برای واردات کُک و کنسانتره زغالسنگ به کشور جهت حمایت از تولید داخلی و حفظ اشتغال هزاران کارگر در مناطق محروم.
۵ـ تخصیص وام از محل وجوه اداره شده و کمکهای فنی و اعتباری وزارت صنعت، معدن و تجارت و صندوق توسعه ملی طی دوره سه ساله ۹۳ الی ۹۵ به منظور نوسازی ماشین آلات و تجهیزات و ارتقاء ایمنی و انجام آماده سازیهای لازم برای بهبود شرایط کاری معادن زغالسنگ.
۶ـ تکمیل امکانات زیربنائی مورد نیاز معادن زغالسنگ بویژه تامین آب و برق شبکه سراسری برای بهره برداران معادن زغالسنگ.
کمیته زغالسنگ خانه معدن ایران