فرابورس، مشابه بورس اوراق بهادار تهران، بازاری برای معامله اوراق بهادار است که البته نسبت به بورس تهران دارای شرایط ساده تری برای پذیرش شرکت ها است و انواع متنوعی از اوراق بهادار با روش های مختلف در این بازار قابل معامله هستند. همچنین از نظر مقررات معاملاتی نیز تفاوت های اندکی بین این بازار با بورس تهران وجود دارد.
به گزارش بانکی دات آی آر، به عنوان مثال حد نوسان مجاز روزانه این بازار یک درصد بیشتر از بورس تهران است. شرکتهایی که شرایط لازم برای ورود به بورس تهران را نداشته باشند، می توانند با سهولت بیشتری به فرابورس وارد شوند. البته این بازار نیز کاملا تحت نظارت و استاندارد است ولی شرایط آن از بورس تهران ساده تر است.
بورس اوراق بهادار تهرانشركت سهامی عام انتفاعی که عملیات اجرایی بازار اوراق را به عهده دارد. تشکیل، سازماندهی و اداره بازار اوراق بهادار، پذیرش اوراق بهادار، وضع و اجرای ضوابط حرفهای و انضباطی برای اعضاء، تعیین وظایف و مسئولیتهای اعضاء و نظارت برفعالیت آنها، نظارت بر حسن انجام معاملات اوراق بهادار پذیرفته شده، تهیه، جمعآوری، پردازش و انتشار اطلاعات، و نظارت بر فعالیت ناشران اوراق بهادار پذیرفته شده از مهمترین وظایف مربوط به شرکت های سهامی عام انتفاعی است.
ساختار فرابورس
فرابورس بازار اوراق بهاداری رسمی و تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار محسوب میشود. این بازار با هدف بهرهگیری صنایع نوپا از منابع مالی بازار سرمایه، همچنین تنوع بخشی به اوراق بهادار قابل معامله ایجاد گردید. با تصویب برخی قوانین در فرابورس، رویههای پذیرش و انجام معاملات اوراق بهادار در این بازار در مقایسه با بورس تسهیل گردیده است. لذا بسیاری از شرکتهای سرمایهپذیر که در چارچوب قوانین بورس اوراق بهادار امکان عرضه سهام خود را به عموم ندارند، قادرند منابع مالی مورد نیاز خود را از طریق این بازار تأمین نمایند.
فعالیت این بازار در قالب چهار بازار مجزا صورت میگیرد.
بازار اولدر این بازار، نوسان سهام شرکتها و اوراق پذیرفته شده 5 درصد بدون حجم مبنا پیش بینی شده است. در بازار اول، سهام شرکتهایی معامله میشوند که آخرین سرمایه ثبت شده آنها حداقل ده میلیارد ریال و یکسال از زمان بهره برداری آن گذشته و زیان انباشته نداشته باشند.
بازار دومدر این بازار سهام شرکتهای زیان ده، تازه تأسیس، شرکتهای سهامی خاص که قصد اجرای افزایش سرمایه و تبدیل به سهامی عام را دارند و شرکتهای کوچک پذیرفته شده مورد مبادله قرار می گیرند. در بازار دوم سهام شرکتهایی معامله میشدند که آخرین سرمایه ثبت شده آنها حداقل یک میلیارد ریال و مشمول ماده 141 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت نباشند.
بازار سوم (بازار عرضه)این بازار محلی سودمند برای انجام معاملات عمده اوراق بهاداری است که امکان یا شرایط پذیرش در فرابورس را ندارد. انجام پذیره نویسی انواع اوراق بهادار از جمله شرکتهای سهامی عام در شرف تاسیس، دیگر ویژگی مهم بازار عرضه به حساب میآید. انجام عرضه در این بازار مستلزم گذراندن فرایند پذیرش نبوده و با انجام تشریفات اداری در فرابورس، امکان پذیر است.
در بازار عرضه فرابورس بلوکهای سهام شرکتهای سهامی (عام، خاص، تعاونی و ...) ، حقتقدم خرید سهام شرکتهای سهامی عام، سهام ناشی از افزایش سرمایه شرکتهای سهامی عام، پذیره نویسی سهام و اوراق مشارکت، پذیره نویسی گواهی سپرده سرمایه گذاری بانک ها، املاک و مستغلات، امتیاز بهره برداری و حق ثبت اختراعات در قالب سهام شرکت های سهامی خاص میتواند مورد معامله قرار بگیرد.
بازار چهارم (اوراق مشارکت)انواع اوراق با درآمد تضمین شده از جمله اوراق مشارکت، گواهی سپرده بانکی و ...که در زمان پذیرش حداقل سه ماه تا
سررسید آنها باقی مانده باشد، قابل پذیرش در این بازار بوده به شرطی که بعد از پذیرش، معاملات دست دوم آنها منحصرا از طریق فرابورس انجام شود.
امکان صدور اوراق مشارکت شرکتی و اوراق مشارکت قابل تعویض سهام از جمله اوراق بهادار قابل معامله در بازار اوراق مشارکت محسوب میشوند که درکنار اوراق مشارکت رهنی، اوراق مشارکت اجاره، صکوک و گواهی سپرده بانکی سرمایه گذاری عام و خاص در بازار چهارم امکان معامله را دارند.