سرانجام پس از چند روز اظهارات ضد و نقیض در باره سلامت و کیفیت آب شرب تهران موضعگیری وزیر بهداشت خیال پایتخت نشینان را راحت کرد،زیرا برخلاف ادعای مسئولان محیط زیست استان تهران و رئیس کمیسیون محیطزیست شورای شهر تهران مبنی بر وجود نیترات در آب شرب تهران، وزیر بهداشت روز گذشته تاکید کرد اگر آب تهران مشکلی داشته باشد، سازمان غذا و دارو اعلام میکند.
دو روز قبل بود که رحمت الله حافظی، رئیس کمیسیون محیط زیست شورای شهر تهران، نسبت به بالا رفتن میزان نیترات در آب شرب تهران هشدار داد و حتی به ایسنا اعلام کرد که این میزان نیترات در آب، موجب مرگ نوزادان زیر سه ماه می شود، اما روز گذشته وزیر بهداشت ضمن رد این ادعا تاکید کرد که آب شرب تهران سالم است. کسانی که در این باره صاحب نظر و مسئول هستند، اظهارنظر کنند تا مردم نگران نشوند و البته هرگاه آب تهران با مشکلی مواجه باشد، سازمان غذا و دارو آن را اعلام می کند.
این سخن در حالی از سوی وزیر بهداشت منتشر می شود که مسئولان سازمان محیط زیست استان تهران هم برخلاف وزیر بهداشت اعتقاد دارند که آب شرب تهران، مشکل کیفی دارد.
چند هفته قبل، محمدهادی حیدرزاده، مدیرکل سازمان حفاظت محیط زیست استان تهران در گفت وگو با جام جم بصراحت اعلام کرد: در جلسه ای وجود نیترات در آب تهران تائید شد، اما نمی توان گفت آب صددرصد آلوده است.
به دلیل این که آب های سطحی ما کاهش پیدا کرده و نمی تواند به طور کامل مصرف آب شرب را پوشش دهد، بنابراین باید از منابع زیرزمینی استفاده کرد، این در حالی است که تهران روی دریاچه فاضلاب قرار دارد، به همین علت قطعا سفره های آب زیرزمینی به نیترات آلوده شده است.
حال معلوم نیست در شرایطی که هم شورای شهر تهران و هم سازمان حفاظت محیط زیست استان تهران، بر ناسالم بودن آب شرب پایتخت تاکید می کنند، چرا وزارت بهداشت موضعی کاملا متفاوت در پیش گرفته است؛ تا جایی که وزیر بهداشت، به طور کلی وجود نیترات در آب شرب تهران را رد می کند.
چرا می گویند آب پایتخت ناسالم است؟آب شرب تهران از دو منبع اصلی تامین می شود؛ یکی از این منابع، آب جمع شده در پشت سدهاست و منبع دیگر هم آب های زیرزمینی است.
از آنجا که شبکه فاضلاب تهران تکمیل نشده است و هنوز هم در بسیاری از نقاط پایتخت، فاضلاب با آب های زیرزمینی ترکیب می شود، بنابراین وجود نیترات در آب های زیرزمینی، اتفاقی دور از انتظار نیست.
رئیس کمیسیون محیط زیست شورای شهر تهران معتقد است در سال های گذشته 75 درصد آب تهران توسط سدها و فقط 25 درصد توسط چاه های عمیق پوشش داده می شد، اما متاسفانه امسال 58 درصد از آب تهران توسط سدها و 42 درصد توسط چاه ها تامین می شود.
آب چاه ها هم که مملو از نیترات است و حافظی تاکید دارد که به واسطه حفر چاه های عمیق در تهران، میزان نیترات موجود در آب ها به 60 درصد رسیده است.
برای تامین آب شرب پایتخت نیز آب چاه با سد تلفیق شده؛ طوری که به واسطه همین کار، هم اکنون نیترات موجود در آب تهران به 30 درصد رسیده است، آن هم در حالی که آب پشت سدها زیر 10 درصد نیترات دارند که برای مصرف انسانی بسیار مناسب است.
به بیان دیگر، مسئولان شورای شهر و محیط زیست استان تهران مدعی هستند که به دلیل کاهش آب سدها و کم شدن آب های سطحی در استان تهران، رفته رفته از میزان آب شرب سالمی که در اختیار شهروندان قرار می گیرد است ، کم شده است، اما در مقابل برای جبران کم آبی پایتخت، آب سدها با آب های زیرزمینی در چاه ها که مملو از نیترات است، ترکیب شده و حاصل کار به شکلی درآمده که هم اکنون میزان نیترات در آب شرب پایتخت برای سلامت شهروندان، خطرآفرین شده است.
وزارت بهداشت: آب ناسالم را رقیق می کنیماگر وزیر بهداشت، به طور کلی وجود نیترات در آب شرب تهران را رد می کند، اما غلامرضا شقاقی، رئیس اداره بهداشت آب و فاضلاب وزارت بهداشت در گفت وگو با جام جم، این موضوع را صددرصد تکذیب نمی کند و می گوید: شاید در آب شرب تهران نیترات وجود داشته باشد، اما بحث اینجاست که برای سالم نگه داشتن آب شرب تهران، تلاش می شود که آب ناسالم را رقیق کنیم و به میزان استاندارد و قابل مصرف برای شهروندان برسانیم.
این مقام مسئول، گفته های مسئولان شورای شهر پایتخت و محیط زیست استان تهران را رد می کند و توضیح می دهد: این حرف ها که می گویند آب شرب تهران سالم نیست، بی اساس است و این حرف ها را قبول نداریم. ما با رقیق کردن آب ناسالم در آب سالم یا حذف نیترات در آب شرب، اجازه نمی دهیم که آب مصرفی ناسالم در اختیار شهروندان قرار بگیرد.
وزارت نیرو: در تعریف استانداردها اختلاف نظر داریمیکی از عمده اختلاف نظرها بین شورای شهر و وزارت نیرو، میزان نیترات موجود در آب شرب است.
رئیس کمیسیون محیط زیست شورای شهر تهران می گوید بر اساس استانداردهای جهانی میزان نیترات در هر لیتر آب باید 45PPM (میلی گرم در هر لیتر) باشد، اما برای آب ما این عدد حدود 50 است.
یعنی اگر با گفته های حافظی جلو برویم، 5 میلی گرم نیترات بیشتر در هر لیتر آب شرب تهران وجود دارد، اما علیرضا نوذری پور، معاون مهندسی و توسعه شرکت آب و فاضلاب استان تهران در گفت وگو با جام جم می گوید: ما این استاندارد را قبول نداریم و به اعتقاد ما استاندارد جهانی، همان 50ppm است که ما هم آن را رعایت می کنیم.
او قبول دارد که 42 درصد آب شرب تهران از طریق چاه ها تامین می شود، اما تاکید می کند که منابع این چاه ها سالم است و برای این کار، چاه هایی انتخاب شده که دارای آب سالم است؛ همچنین کیفیت آب این چاه ها نیز از سوی 48 آزمایشگاه در سطح شهر، کنترل می شود.
سخنگوی شرکت آب و فاضلاب استان تهران مدعی است که این شرکت حاضر است آب را جیره بندی کند، ولی حاضر نیست به دلیل کمبود آب شرب، از منابع ناسالم و چاه های غیراستاندارد، آب مصرفی شهروندان را تامین کند.
در هر حال، با توجه به این که وزارت بهداشت و وزارت نیرو، هر دو مدعی سالم بودن آب شرب تهران هستند و از سوی دیگر هم محیط زیست و شورای شهر تهران، دلایل و ادعاهای این دو وزارتخانه را قبول ندارند، به نظر می رسد در این شرایط، بهترین راه حل این باشد که کارگروهی متشکل از هر چهار نهاد موافق و مخالف تشکیل شده و ابهام ها بررسی شود تا در پایان این بررسی، همه نهادهای مسئول به اشتراک نظری واحد برسند.
با این کار می توان امیدوار بود که حداقل سلامت شهروندان، قربانی ابهام ها و دعوای نهادهای رسمی نشود و مردم با اطمینان خاطر، آب شرب را مصرف کنند.