هم اکنون با رشد بالای جمعیت سالمند مواجه هستیم، جمعیت سالمند در گذشته به دلیل بیماریهایی عفونی و مسری فوت می کرد اما در حال حاضر بیشتر سالمندان در معرض بیماریهای مزمن برای فوت قرار دارند.

عضو هیات علمی دانشگاه تهران گفت: طی 40 سال گذشته تعداد سالمندان در ایران از 1.6 به 6.2 میلیون نفر رسیده به طوری که این میزان حدود چهار برابر شده و این در حالی است که جمعیت کشور این اندازه رشد نداشت.

به گزارش ایرنا، مجید کوششی شامگاه یکشنبه در سلسله نشست های رفاه اجتماعی در برنامه ششم توسعه که توسط معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با محوریت موضوع سالمندی برگزار شد، افزود: سیاست های جمعیتی در ایران باید با برنامه ریزی برای سالمندان متفاوت باشد.

وی توضیح داد: در صورتی که رشد جمعیت اوائل دهه 60 در کشور ادامه می یافت(به ازای هر زن 6 فرزند بدنیا می آمد) در سال 1440 جمعیت ایران به 1.6 میلیارد نفر می رسید که سه درصد آن را جمعیت سالمند (60میلیون نفر) به خود تخصیص می داد.

وی اظهار داشت: زیست شناسان جمعیتی بر این باورند که فرد تا 30 سالگی در حال ساخت بافت استخوان است و از 30 سال ببالا بتدریج این روند متوقف می شود و از 60سالگی ببالا در معرض آسیب قرار می گیرد.

کوششی گفت: هم اکنون با رشد بالای جمعیت سالمند مواجه هستیم، جمعیت سالمند در گذشته به دلیل بیماریهایی عفونی و مسری فوت می کرد اما در حال حاضر بیشتر سالمندان در معرض بیماریهای مزمن برای فوت قرار دارند.

به گفته این استاد دانشگاه، گذار جمعیتی ما را مجبور کرده که بارشد جمعیت سالمند مواجه شویم و سالخوردگی جمعیت در درازمدت رخ می دهد که پیامدهای آن نیز در درازمدت بروز خواهد کرد.

وی در خصوص بیماریهای دوران سالمندی گفت: در حالی که مردان بیشتر در معرض بیماریهای مربوط به بینایی، آرتروز و قلبی قرار دارند و سلامت زنان سالخورده را بیشتر بیماریهای آرتروز، فشار خون، مشکلات بینایی و پوکی استخوان تهدید می کند.

وی گفت: در سال 55 هشت درصد، در سال 75 معادل 9درصد، در سال 81 معادل 9.1 درصد و در سال 88 برابر با 13درصد از سالمندان جامعه تنها زندگی می کردند. هم اکنون 21 درصد زنان و 5.8 درصد مردان سالمند تنها زندگی می کنند.

وی در خصوص حمایت فرزندان بدرد بخور (اصطلاحی است که برای فرزندانی که امکان مراقبت از والدین را دارند)از والدین سالخورده در ایران، گفت: به ازای هر سالمند یک فرزند پسر و 1.3 فرزند دختر از آنها مراقبت می کنند. این در حالی است که همواره نسبت جنسی در بدو تولید به نفع پسران است. هم اکنون والدین از حمایت 2.7 فرزند در مواقع نیاز برخوردار هستند.

وی ادامه داد: همچنین 27.6درصد از مردان و 14درصد از زنان سالمند دارای ملکیت مسکن هستند. در آینده که زنان عمر طولانی تری می کنند زندگی آنها به دلیل آنکه کمتر دارای مسکن ملکی می باشند با مشکلات بیشتری مواجه خواهند شد. در ایران به سوی پدیده زنانه شدن سالمندی حرکت می کنیم. هم اکنون 21درصد زنان سالخورده و 5.8 درصد از مردان سالخورده تنها زندگی می کنند.

وی توضیح داد: هم اکنون اندازه و ترکیب جنسی خانواده در حال تغییر است. وقتی که دولت مسئولیت حمایت اجتماعی از سالمندان را برعهده نداشته باشد این مهم برعهده فرزندان خانوارها قرار دارد و با توجه به آنکه تغییر در اندازه خانواده ایجاد می شود این مهم را با دشواری مواجه خواهد کرد.

کوششی با اشاره به وضعیت فعلی خانوار در نگهداری از سالمندان، گفت: هم اکنون 57 درصد از مردان سالخورده در کنار فرزندان خود زندگی می کنند. خانوارهایی که زن و شوهر سالخورده با یکدیگر زندگی می کنند به لحاظ توانایی اقتصادی از موقعیت بهتری برخوردار می باشند.

وی با اشاره به ظرفیت بخش خصوصی در حمایت از سالمندان، گفت: متاسفانه بخش خصوصی برای موضوع حمایت از سالمندی در ایران بسیار ضعیف است و در هیچ بخش متاسفانه توسعه بخش خصوصی دیده نشده است.

وی تاکید کرد: خیریه ها باید در جامعه توسعه یابد، دولت باید حمایت کند اما نمی توان به دولت وابسته شد زیرا دولت همواره در معرض فراز و فرودهایی قرار می گیرد که نمی توان به طور کامل به آن وابسته شد.

کوششی گفت: سالمندان در آینده به دلیل باروری پایین کنونی با خانوارهایی مواجه هستند که یک فرزند دختر یا پسر دارند که این خود مشکلات خاصی را برای آنها ایجاد می کند.

به گفته این استاد دانشگاه، سالمندان در آینده از سواد بیشتری برخوردار هستند اما تنهاتر از سالمندان کنونی هستند بنابراین برنامه های آینده برای سالمندان را باید متفاوت از امروز دید.

وی در پایان اظهار داشت: هم اکنون 22درصد از سالمندان کشور تحت پوشش سازمان بهزیستی و یا کمیته امداد امام خمینی(ره) قرار دارند که این پدیده بسیار ناخرسندی است.

تماشاخانه