خانواده ایرانی- با وجود استفاده گسترده از دگزامتازون به عنوان داروی ضد التهابی و
بازدازنده سیستم ایمنی این ماده دارویی
دارای اثرات جانبی بسیار جدی است.
از جمله این اثرات پوکی استخوان است.در این
مطلب به بررسی اثرات منفی دگزامتازون بر کارکرد اثنی عشر وکلیه برای جذب کلسیم می پردازیم.
در یک بررسی به موشهای
آزمایشگاهی روزانه مقداری دگزامتازون به صورت زیر جلدی برای 1 یا 5 روز تزریق شد.
یافته های این بررسی نشان داد که یک بار تزریق دگزامتازون باعث کاهش خفیف
عملکرد کلیه و اثنی عشر جهت جذب کلسیم می شود حال آنکه ادامه مصرف تا 5 روز منجر
به کاهش شدید عملکرد آن ها(60% کاهش) در جهت جذب کلسیم می گردد.
در بررسی دیگری به مدت 15 روز
روزانه 0.5 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در یک نوبت دگزامتازون
تزریق گردید و نتایج بررسی حاکی از این بود که بعد از 15 روز میزان کلسیم موجود در
پلاسمای خون در مقایسه با قبل از شروع تزریق بسیار کاهش یافته است .
همچنین میزان تراکم مواد معدنی استخوانهای
ران و کمر نیز کم شده است به نظر می رسد که علت کاهش تراکم مواد معدنی در این
استخوان ها تاثیر منفی دگزامتازون در وضعیت ویتامین D در خون می باشد.
همچنین پس از 15 روز میزان
کلسیم دفع شده از طریق ادرار بسیار بالا رفته است.این وضعیت تاثیر مستقیم بر
استحکام و رشد استخوان ها دارد.
از دیگر عوارض این دارو می توان به اضطراب ، افزایش حجم ادرار ، افسردگی ، اضافه وزن ، تورم انگشتان دست و پا ، کوتاهی تنفس، سردرد و وزوز گوش اشاره کرد.
نتیجه آنکه با توجه به تاثیرات منفی این ماده دارویی بر استحکام و رشد
استخوان ها به دلیل کاهش جذب کلسیم ، متخصصین باید حتی الامکان از داروهای جایگزین
خصوصا برای بیماران در سنین قبل از بلوغ و بیماران سالمند استفاده نمایند.
همچنین
هریک از ما به اثرات منفی این ماده توجه کرده از مصرف آن به عنوان یک داروی سهل
الوصول برای خود درمانی هرگز استفاده نکنیم.