رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: رایزنی پیش و بعد از مذاکرات سیاستی است که همه کشورها از جمله ایران به آن عمل میکنند تا سایر کشورها مواضع ما را از زبان خودمان بشنوند نه دیگران.
علیاکبر ولایتی در گفتوگوی تفصیلی با ایسنا، در رابطه با نامهای که وزیر امور خارجه کشورمان به همتایان خارجی خود نوشته است، گفت: دکتر ظریف اطلاع داده بودند که این کار را انجام دادهاند، ولی در رابطه با جزییات آن صحبتی نکردهاند، ولی هر دوی ما و همچنین کسانی که در این حوزه فعالیت میکنند در چارچوب دیدگاههایی که مقام معظم رهبری تعیین کردند حرکت کرده و یا سخن میگویند و در حقیقت این دیدگاهها به هم خیلی نزدیک است.
وی ادامه داد: غربیها و مشخصا آمریکاییها به صورت غیرعادلانه یا صریحتر بگویم زورگویانه میخواهند ایران قدرتمند نباشد حتی اگر این قدرت صلح آمیز باشد آنها آن را نمیپذیرند.
ولایتی با بیان اینکه بارها مراکز هستهای و بخشهایی که به فعالیتهای هستهای ما مربوط میشود توسط بازرسان آژانس بررسی شدهاند، گفت: آنها هم تاکید کردهاند که هیچ آثاری از استفاده غیرصلح آمیز و یا مقاصد نظامی در زمینه هستهای و در مراکز ما دیده نشده است، همچنین اگر ما NPT را امضا کردهایم و نظارت آژانس را پذیرفتهایم پس دیگر جایی برای نگرانی آمریکا یا غرب باقی نمیماند.
رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام اضافه کرد: از سوی دیگر شاهد هستیم که اسرائیل که رژیمی غاصب است بسیاری از کارها را به دور از نظارت بینالمللی انجام میدهد، در حالیکه ملزم است این اقدامات را تحت نظارتهای بینالمللی انجام دهد، ولی از آنجا که آنها یا برخی کشورها به آمریکا نزدیک هستند یا کسی نمیتواند به آنها اعتراضی کند یا اعتراض آنها به مثابه تعرض مستقیم به آمریکا محسوب میشود.
تغییر موضع غرب در مذاکرات ناشی از مشخص نبودن چارچوبهای آنهاست
وی در پاسخ به این سئوال که در گذشته وقتی مذاکرات هستهای به مراحل پایانی خود نزدیک میشد شاهد تغییر مواضع غرب بودیم آیا این بار هم مثل دفعات قبل غربیها دیدگاههای خود را تغییر دادهاند؟ تصریح کرد: نمونه تغییر مواضع غرب را در مذاکرات وین شاهد بودیم. آنها تا صبح یکشنبه بهگونهای اعلام موضع کرده بودند که گویی همه چیز به سمت نتیجه قطعی میرود، ولی به طور ناگهانی مواضع آنها تغییر کرد و این نشان میدهد که حتی مذاکره کنندگان آنها که وزیر خارجه آمریکا هم از جمله آنها بود از خود اختیاری ندارند؛ بنابراین بهتر است آمریکاییها و اعضای 1+5 کسانی را برای مذاکره بفرستند که اراده داشته باشند و مانند ما چارچوبهایشان مشخص باشد.
ولایتی تصریح کرد: قطعا قبل از آغاز هر مذاکره کشورها با وزاری خارجه خود به توافقهای مقدماتی میرسند، ولی اینکه بعد میبینیم آمریکاییها مواضع خود را تغییر میدهند شاید ناشی از آن باشد که عدهای در داخل و یا خارج به آنها فشار میآورند تا نتیجه مذاکرات را به نفع خود تغییر دهند. این امر باعث میشود، آمریکاییها که از گذشته مدعی ابرقدرتی جهان را دارند با این نقض عهدها خود را بیاعتبار کنند.
نامه ظریف به همتایانش، رایزنی پیش از مذاکرات بود
ولایتی در مورد این موضوع که آیا نامه وزیر امور خارجه کشورمان به همتایانش حاکی از حقانیت و نشانه حسن نیت ایران در مذاکرات با 1+5 نیست؟، بیان کرد: همان طور که آمریکاییها قبل یا پس از هر مذاکره لابی کرده و یا به رایزنی با سایر کشورها میپردازند تا نظرهای خود را اعمال کنند ما نیز همین کار را انجام میدهیم و در واقع آقای ظریف نیز همین کار را کردند تا کشورهای دیگر مواضع ما را از زبان خودمان بشنوند نه آمریکاییها.
کاهش قیمت نفت تصمیمی سیاسی برای پدیده به ظاهر اقتصادی است
وی درباره کاهش قیمت نفت در راستای فشار آوردن به ایران و متحدان ما چنین گفت: به نظر میرسد نفت را آمریکاییها و برخی متحدانشان به ابزار سیاسی تبدیل کردهاند تا از این طریق به کشورهای تولیدکننده نفت فشار بیاورند. همچنین به نظر میرسد یک عزم سیاسی پشت این ماجرا وجود دارد و کاهش قیمت نفت یک تصمیم سیاسی برای یک پدیده به ظاهر اقتصادی است.
ولایتی نخستین اقدام برای کاهش قیمت جهانی نفت را مربوط به زمان ریاست جمهوری ریگان در آمریکا دانست و گفت: در آن زمان ریگان با اعلام اینکه نفت گران است گفت که باید قیمت این کالا پایین بیاید و این در حالیست که در سالهای 1361 تا 1362 قیمت نفت میان 40 تا 45 دلار بود ولی پس از تصمیم رییس جمهور آمریکا و اشباع بازار از نفت قیمت این کالا در بازار به بشکهای 5 تا 7 دلار رسید.
وی ادامه داد: از نظر من امروز هم کاهش قیمت نفت تصمیم سیاسی است و هدف آنها برای این کار فشار آوردن به کشورهای تولیدکننده نفت است.
با وجود تمام فشارها ایران از تصمیمات استراتژیک خود عقبنشینی نخواهد کرد
رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره تاثیر کاهش قیمت نفت بر سیاست و اقتصاد ایران، اظهار کرد: در سالهای 1363 تا 64 که اوج جنگ بود نفت ما به قیمت کمی فروخته میشد، اما با وجود جنگ و تمام کمبودها کشور اداره میشد؛ بنابراین امروز هم اگر ملت مصمم باشند که روی پای خود بایستند و استقلال داشته باشند حتی با وجود فشارهایی که بر روی آنها میآورند از تصمیمات استراتژیک خود عقب نخواهند نشست.
ولایتی افزود: اگر ایران از خواستههای عدالتخواهانه متحدینش در منطقه حمایت میکند قطعا این حمایتها حتی در شرایط سخت اقتصادی نیز ادامه خواهد داشت. تصمیمات استراتژیک ما هرگز تغییر نمیکند؛ چرا که در این صورت دیگر استراتژیک نخواهند بود.
وی درباره اینکه آیا کاهش قیمت نفت بر روی مذاکرات هستهای ایران با 1+5 تاثیر خواهد گذاشت؟ گفت: شاید یکی از اهداف در رابطه با کاهش قیمت نفت این باشد که در مذاکرات هستهای ما را تحت فشار بگذارند. همچنین امکان دارد همان طور که روسیه را در رابطه با اوکراین تحت فشار میگذارند بخواهند ایران را نیز از این طریق در شرایط سخت قرار بدهند.
رییس مرکز تحقیقات استراتژیک با اشاره به مقاومت کشورهای منطقه مانند عراق و سوریه در مقابل فشارهای خارجی گفت: کشوری مثل عراق که تولیدکننده نفت است هم از طرف آمریکاییها و وابستگان آنها در منطقه که داعش را به جان مردم این کشور انداختند، تحت فشار قرار گرفتند. اگر عراق بخواهد با آنها مقابله کند قطعا نیاز دارد تا برای دفاع از تمامیت ارضی خود تجهیزات و امکاناتی را فراهم کند که کاهش قیمت نفت قطعا آن ها را با مشکل مواجه خواهد کرد. همچنین سوریه نیز که از جمله تولیدکنندگان نفت است به نوعی تحت تاثیر گروههای تروریستی و عناصر افراطی قرار دارد و آنها نیز با این کاهش قیمتها برای ادامه مقابله با گروه های افراطی به مشکل خواهند خورد، ولی قطعا روی پای خود ایستاده و در مقابل این فشارها کمر خم نخواهند کرد.
ولایتی در بخش دیگری از این گفتوگو خاطرنشان کرد: ابزار نمیجنگند بلکه این نفرات هستند که میجنگند. در جنگ ویتنام، ویتنامی ها چریک هایی بودند که مقابل آمریکا مبارزه میکردند و با وجود شرایط سخت و با حداقل غذا طوری مقاومت کردند که آمریکاییها پس از 8 سال جنگ در ویتنام و در اختیارداشتن 600 هزار نفر مجبور به پذیرش شکست و عقبنشینی از ویتنام، لائوس و کامبوج شدند؛ بنابراین اگر ملتی بخواهد مقابل هر فشار و سختی برای به دست آوردن عزت خود خواهد ایستاد.
عزم و اراده جدی برای مقابله با فشارها، در منطقه دیده میشود
ولایتی در مورد اینکه آیا عزم و اراده جدی برای مقابله با این شرایط سخت و فشارهای موجود در منطقه میبینید؟ تاکید کرد: بله، مردم عراق جلوی صدام ایستادند و ما انتفاضه عراق را در زمان صدام دیدیم. آنها از آن زمان تا امروز دست از مبارزه نکشیدند و وقتی آمریکاییها وارد این کشور شدند باز هم مردم عراق بر خواستههای خود پافشاری کردند؛ بنابراین عزم و اراده برای مقابله با سختیها حتی در کشوری مانند عراق نیز که با مشکلات عدیدهای دست و پنجه نرم میکند دیده میشود.
راه نجات ما برای برون رفت از شرایط سخت روآوردن به اقتصاد مقاومتی است
رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام در خصوص اینکه آیا عزم و برنامه ریزی جدی برای کاهش وابستگی اقتصاد ایران به فروش نفت وجود دارد؟ بیان کرد: راه نجات ما روآوردن به اقتصاد مقاومتی است. اقتصاد مقاومتی یعنی در شرایط سخت بتوانیم کشور را بدون فروش نفت نیز اداره کنیم و این وظیفه مجلس شورای اسلامی است که با وضع قوانین مناسب و با توجه به مبانی اقتصاد مقاومتی قوانینی تصویب کرده و دولت آن را اجرایی کند تا بتوانیم بدون اتکای صرف به فروش نفت کشور را اداره کنیم.
وی تاکید کرد: ایران امکانات خوبی دارد که میتواند آنها را جایگزین نفت کند و یکی از این امکانات بحث ترانزیت است که بسیاری از کشورهای همسایه خواهان استفاده از آن هستند.
ولایتی در پاسخ به این سئوال که با توجه به رفت و آمدهایی که وزرای خارجه کشورهای منطقه و مسئولان سایر کشورها برای حل مساله تروریست داشتهاند آیا نتایج موردنظر در این زمینه حاصل شده است؟ گفت: گفته میشود ارتباط بین کشورها ارتباط بین آدم ها است؛ بنابراین اگر وزیر خارجه ما با وزرای خارجه کشورهای همسایه رفت و آمد داشته باشد و یا رییس مجلس و رییس جمهور ما با سایر همتایان خود رفت و آمد داشته باشند قطعا شاهد افزایش تفاهم ها میان کشورها خواهیم بود. به ویژه اینکه این رفت و آمدها و روابط به امضای یادداشت تفاهم ها منتهی شود و مجالس کشورها هم آن را تصویب کنند که در این صورت طرفین ملزم به رعایت تعهدهای خود خواهند شد و در این صورت دیدارها و روابط مسئولان کشورها نتایج مثبتتری به دنبال خواهد داشت.
وی در پایان درباره نقش ایران در منطقه برای مقابله با گروه های تروریستی، خاطرنشان کرد: ایران به دلیل استقلال و قدرت نفوذی که در جهان و به ویژه در منطقه دارد می تواند نقش محوری ایفا کن، کما اینکه مسئولان عراق و سوریه نیز اذعان داشته اند که بدون حمایتهای ایران قادر به مقابله با اقدامات داعش و گروههای تروریستی نبودهاند.