فیلم سوزی در کشوری که 1000 شهرش سینما ندارد

اما امسال با پدیده ای جالب و منحصر به فرد مواجه هستیم و آن هم نمایش عمومی همزمان بیش از 20 فیلم سینمایی در سینماهای کشور است. در بخش هنر و تجربه نیز حداقل 10 فیلم در حال حاضر در تعداد محدود سالنی که در تهران، مشهد، اصفهان و گرگان وجود دارد در حال اکران است.

قبل از بررسی وجوه مثبت و منفی این اتفاق، نگاهی به آماری می اندازیم که آخرین وضعیت پراکندگی سینماها در کشور را نشان می دهد. طبق آخرین آمار حدود 200 سینما در کشور وجود دارد که شامل بیش از 300 سالن در 60 شهر است. بیش از 1050 شهر کشور فاقد سالن سینما هستند و توزیع 300 سالن در 60 شهر به هیچ عنوان معرف توزیع عادلانه امکانات فرهنگی در کشور نیست.

زمانی می توان اکران همزمان بیش از 20 فیلم در سینماها را منطقی خواند که به جای 300 سالن، رقمی چند برابری سالن سینما در کشور وجود داشته باشد. بدیهی است وقتی متولیان امر با تعداد کثیر فیلم های نمایش داده نشده که از سال 92 و حتی سال های قبل تر پشت صف اکران مانده اند مواجه می شوند، سراسیمه و حساب نشده وادار به نمایش همزمان حدود 30 فیلم سینمایی(با احتساب هنر و تجریه) می شوند که در یک بررسی اولیه با نگاهی به تعداد سالن ها و سانس ها، چیزی جز "فیلم سوزی و ورشکستگی" عاید صاحبان فیلم ها نخواهد کرد.

استانداردهای جهانی می گویند به ازای هر 10 هزار نفر یک سالن سینما باید وجود داشته باشد در حالی که در ایران به ازای هر 300 هزار نفر یک سالن سینما وجود دارد و توزیع همین 300 سالن موجود در 60 شهر چیزی جز شکاف فرهنگی و تبعیض در پی ندارد. این بدان معناست که ما تا رسیدن به سرانه واقعی به بیش از 7700 سالن سینما نیاز داریم.

البته که در گوشه و کنار بسیار شنیده می شود که وقتی مردم دچار مشکلات متعدد اقتصادی و معیشتی هستند دیگر وجود سالن سینما را درک نخواهند کرد و بی اعتنا از کنار آن عبور خواهند کرد. ولی از قضا به دلایل متعدد اجتماعی مردم به تفریحات فرهنگی چون سینما رفتن بسیار رغبت نشان داده اند و آمار نسبتا خوب فروش فیلم ها و استقبال مردمی در شهرهای دارای سالن های با کیفیت (به غیر از مراکز استان ها) که فیلم های روز سینمای ایران را نمایش می دهند خود مؤید این نکته است که الزاما فشار اقتصادی و معیشتی بهانه خوبی برای توجه نکردن به امر سالن سازی و گسترش سینماها نخواهد بود.

در این وانفسا اکران همزمان این تعداد فیلم آن هم در سانس های بسیار کم، صاحبان فیلم ها را ناامید و سرخورده می کند و چیزی جز از بین رفتن سرمایه و فرار بخش خصوصی از جریان رایج تولید سینمای ایران در پی ندارد.

اگر بخواهیم به وجوه مثبت اکران همزمان این تعداد فیلم نگاهی بیاندازیم به این نتیجه می رسیم که تنوع فیلم ها مخاطبان با سلایق گوناگون را در انتخاب اثر مورد علاقه اش آزاد می گذارد ولی این نکته زمانی به بار می نشیند که تعداد سینماهای فعلی به عددی چند برابر رقم فعلی برسد و از لحاظ پراکندگی شهرهای بیشتری را در سراسر کشور پوشش دهد.

چاره ای جز این نبود

اما امیر حسین علم الهدی، کارشناس سینما و مدیر اجرایی شورای سیاستگذاری گروه سینمای هنر و تجربه، در گفت و گو با عصر ایران ضمن اشاره به اینکه اعتقادی به فیلم سوزی در شرایط فعلی اکران ندارد، گفت: بسیاری از فیلم هایی که هم اکنون بر پرده سینماها قرار دارند قابلیت فروش بالا و جذب تماشاگر عام را ندارند ؛ واژه ی زمان مرده هم واژه غلطی است و ما در حال زمان سوزی هستیم تا فیلم سوزی.

وی با بیان اینکه در حال حاضر به دلیل حضور فیلم های خوب تولید امسال در جشنواره، چاره ای جز نمایش عمومی فیلم های باقیمانده از سال گذشته و البته برخی آثار ضعیف نداریم، گفت: این مسئله باعث شده تا این زمان از دست برود و یادمان نرود فیلم خوب در هر زمانی نمایش داده شود پرفروش و پرمخاطب خواهد بود.

علم الهدی افزود: جشنواره فیلم فجر نباید مزاحمتی برای اکران فیلم ها داشته باشد و ساز و کار جشنواره باید مورد بازنگری اساسی قرار گیرد و مانند تمام جشنواره های معتبر باید تبدیل به جشنواره ای تخصصی برای میزان محدودی از مخاطبان حرفه ای سینما شود .زمانی که 600 هزار نفر مخاطب حرفه ای و پیگیر در سراسر کشور در قالب جشنواره فیلم فجر به تماشای یک فیلم می نشینند دیگر توقعی برای اینکه در اکران عمومی اقبال خوبی به آن فیلم شود کمی بعید است.

مدیر اجرایی و دبیر شورای سیاست گذاری سینمای هنر و تجربه با بیان اینکه بخش خصوصی و سرمایه گذار به دنبال امنیت هستند و باید دولت و شهرداری ها به کمک این بخش بشتابند، افزود: برای ساخت سالن در سراسر کشور، دولت و بخش عمومی باید با ابزارهای تشویقی مانند معافیت های مالیاتی، معافیت عوارض شهرداری و پرداخت وام های کلان کم بهره، سرمایه های سرگردان بخش خصوصی را به این سمت سوق دهند تا در هر شهر بالای جمعیت 200 هزار نفر حداقل یک مجموعه سینمایی دایر باشد.

وی ادامه داد: تجربیات نشان داده هر کشوری که دارای رفاه اجتماعی است وضعیت سینما در آنجا خوب و با رونق است و کشوری که درآمد سرانه پایینی دارد و در دیگر بخش ها مانند سرانه مطالعه و دیگر پارامترهای فرهنگی اجتماعی وضعیت بغرنجی دارد، توقع استقبال از سینما و فیلم ها در این چنین کشوری غیرکارشناسی است ؛ این مسئله دیگر در اختیار سازمان سینمایی نیست و باید ساز و کاری در سطح کلان تعریف شود تا همه پارامترهای توسعه فرهنگی از سرانه مطالعه کتاب تا سرانه فیلم دیدن به نحو محسوسی ارتقا یابد.

علم الهدی افزود: با این وجود وقتی هر دو ماه یکبار خبر توقیف فیلم ها به گوش می رسد و مخاطب از دیدن اثر مورد علاقه اش محروم می شود دیگر برای سرمایه گذار امنیتی وجود ندارد و اینجاست که همان بخش خصوصی فعال که در تولید فیلم های خوب مشارکت دارند عطای این کار را به لقایش خواهند بخشید و همین تعداد سالن سینماها هم تعداد کمتری فیلم خوب بر پرده خود خواهند دید. در این شرایط اکران فیلم خوب و مناسب خارجی نیز می تواند به بهبود شرایظ کمک کند.

بیشتر بخوانید:

سازمان سینمایی: دولت تدبیر و امید، دولت لبخند، امید و سلام است

"نایت لایف" ماه رمضان، اکران افطار تا سحر و فصل جدید رونق سینماها

من مي خوام شاه بشم (+عكس)

حکایت راننده و روباه، رفیق بی کلک

آیا ایوبی در فکر سیاست لبخند کفاشیان است؟

گروه هنر و تجربه؛ فرصتی برای عرض اندام سینمای مستند

رستاخیز را در همان عراق اکران کنید

نگاهی به مستند آزادراه/ ما را لذتی به وسعت آن تصویر در انتظار است؟

وقتی بایگانی یک فیلم سینمایی سند افتخار می شود

لانتوری و دلایل استقبال مردم در 12 پرده

چرا سینمای ایران کمتر به سراغ تاریخ اسلام رفته است؟

تماشاخانه

داستان غم‌انگیز کودکی در غزه : «می‌خواهم روی پای مادرم بخوابم» / خبرنگار او را در شرایطی عجیبی پیدا کرد (فیلم)

قوچ‌مستی آغاز شده / قوچ‌های مست حواس‌شان به شکارچی‌ها نیست / نگرانی‌‌‌ها از شکار بیرحمانه (فیلم)

فیلم های دیگر