رييس سازمان حفاظت محيط زيست در اولين كنفرانس ملي علوم و مهندسي محيط زيست در اهواز گفت: شايد نگاه علمي توام با دورانديشي در حل مشكلات، مورد پسند برخيها واقع نشود اما اگر امروز ما دچار صدماتي هستيم به دليل نگاه غيركارشناسي و عدم پايبندي به قانون و برنامه است.
به گزارش ايسنا، معصومه ابتكار امروز (28 بهمنماه) در اين كنفرانس كه در دانشكده علوم دانشگاه شهيد چمران اهواز آغاز به كار كرد، اظهار داشت: تمايز رويكرد اين دولت با برخي رويكردهاي گذشته، تاكيد بر نظر كارشناسي و پرهيز از تصميمات آني و فوري در بررسي و حل معضلات بوده است.
وي ادامه داد: وقتي مركز پژوهشهاي مجلس شورای اسلامي اعلام ميكند 75 درصد برنامهاي مانند برنامه چهارم توسعه اجرا نشده است، نشاندهنده همان نگاه غيركارشناسي به موضوعات است.
رييس سازمان حفاظت محيط زيست اظهار كرد: وقتي در يك دوره با بيتوجهي مواجه شويم، معضلات زيستمحيطي از اين دست كه در استان خوزستان پديد آمد، نمود پيدا ميكند و در اين شرايط، طبيعت نمي تواند خود را تجديد كند.
ابتكار افزود: دانش امروز اين موضوع را ثابت ميكند که اگر بهرهبرداري، تخريب و برداشت از منابع طبيعي را به حدي انجام دهيم كه طبيعت نتواند خود را بازسازي كند، طبيعت تجديد نميشود. در مورد منابع آب نيز شرايط به همينگونه است. ميزان برداشت و بهرهبرداري از طبيعت تا زماني امكان تجديدپذيري ميدهد كه چرخه هيدرولوژيك را از بين نبريم اما وقتي اين چرخه از بين ميرود، چيزي براي طبيعيت باقي نميماند كه تجديد شود.
سفر به اهواز
وي با بيان اينكه بخش مهمي از اين مشكلات ناشي از فقدان علمي است، عنوان كرد: بسيار تمايل داشتم كه در زمان وقوع پديده ريزگردها در استان خوزستان حضور يابم اما به تصميم دولت وزير بهداشت به عنوان نماينده دولت به خوزستان سفر كرد. معتقدم در فضايي بايد در اين زمينه صحبت كنيم كه مباحث به طور جدي و علمي مطرح شود و با نگرش علمي و كارشناسي با مسائل برخورد كنيم. اما وقتي كه نگرشهاي علمي را با نگرشهاي ديگر از جمله ديدگاههاي سليقهاي و نگرشهاي سياسي مداخله دهيم، فضا براي صحبت كردن مناسب نخواهد بود.
معاون رييس جمهور گفت: همه، ساكنان زمين و سوار بر يك كشتي هستيم. بنابراين هر فعاليتي كه در هر نقطه از جهان انجام ميشود، بر نقاط ديگر جهان تأثير ميگذارد.
ابتكار به برگزاري پيشكنفرانس COP (متعاهدين تغييرات آب و هوا در ژنو) اشاره كرد و گفت: در اين برنامه سند اوليه توافق جديد پس از توافق "كيوتو" كه عنوان ميكند دماي زمين نبايد بيش از اين افزايش يابد، تدوين شد. بر اساس اين توافق همه كشورها متعهد هستند كه ميزان توليد گازهاي گلخانهاي كه موجب افزايش دماي زمين ميشود را كاهش دهند و در دولت يازدهم نيز در اين زمينه كارهاي بزرگي در حال انجام است.
وي افزود: در توافق جديد دنيا، بايد همه كشورها قبول مسئوليت كنند اما مبحثي كه از سوي كشورهاي در حال توسعه در اين زمينه مطرح ميشود اين است كه مسئوليت تاريخي توليد گازهاي گلخانهاي را بايد كشورهاي توسعهيافته كه به مدت 60 سال اين گازها را توليد كردهاند، بپذيرند. البته توافق جديد هنوز نهايي نشده اما با توجه به نگراني جهاني در اين رابطه قطعا تا پايان سال ميلادي جديد نهايي خواهد شد. ما نيز در مذاكرات، نگراني جدي خود را در اين زمينه اعلام و خوزستان را به عنوان نمونه در اين مذاكرات مطرح كرديم.
رييس سازمان حفاظت محيط زيست گفت: بنابراين با اين شرايط بايد در جهت بهينهسازي مصرف تلاش كنيم. شايد بپرسيد كه بهينهسازي مصرف چه ارتباطي با گردوغبار دارد، كه لازم است بدانيد اين دو ارتباط بسياري با هم دارند. در اين زمينه ادارات، مجموعههاي مختلف، فلرهاي نفتي، نيروگاهها و حتي منازل نيز بايد در بهينهسازي مصرف نقش داشته باشند.
ابتكار اظهار كرد: گام دوم در اين زمينه بحث انطباق است. توافق جديد عنوان ميكند كه كشورها بايد بتوانند با استفاده از فنآوريهاي مختلف جديد و نوين خود را با اين شرايط منطبق كنند چرا كه اين يك فرايند جهاني است و پس از مساله صلح و امنيت كه براي همه دنيا و به خصوص منطقه ما حائز اهميت است، فرايند زيستمحيطي و گرم شدن زمين از مهمترين چالشهاي جهاني محسوب ميشود كه نيازمند همگرايي و تلاش همه مجموعههاي دولتي، مردمنهاد، خصوصي، و حتي مردم است تا اين معضلات حل شود.
وي الگوي فعلي كشاورزي در كشور را الگويي بين سنتي و نوين عنوان كرد و گفت: الگوي كشاورزي ما بايد اصلاح شود چون امكان ندارد با اين شيوه بتوان ادامه داد. در كشاورزي 94 درصد آب با راندمان 30 درصد و با بهرهوري پايين و آلودگيهاي ناشي از مصرف كود و سم، به مصرف ميرسد كه ادامه كار با اين شرايط امكانپذير نيست.
معاون رييس جمهور گفت: يك صندوق بينالمللي حمايتي در اين زمينه پيشبيني شده ولي تاكنون كشورهاي بزرگ حتي به يك درصد از تعهدات خود در قبال اين صندوق عمل نكردهاند.
رييس سازمان حفاظت محيط زيست عنوان كرد: طي 10 سال گذشته كانونهاي فرسايش بادي به ميزان 27 درصد در كشور افزايش داشتهاند. لذا تغييرات اقليم مسالهاي است كه بايد ابتدا با رويكرد علمي و به دور از غوغاسالاري و مسائلي كه بخواهند نگراني شديد در مردم ايجاد كند، بررسي و مطرح شود تا اين راهحلهاي علمي به نتيجه منتهي شود و بتوانيم مردم را در مقابل آسيبها حفاظت كنيم.
ابتكار با اشاره به مصوبه روز يكشنبه دولت در زمينه مقابله با پديده ريزگردها اظهار كرد: پس از نشستهاي متعدد كارشناسي؛ فراهمآوري امكانات براي انجام واكنش سريع با قابليت پيشبيني، هشدار به مردم و تجهيز مراكز درماني، تجهيز اماكن به سيستمهاي تهويه، پيشبيني تسهيلات ويژه در بحث حملونقل و ساير موارد به تصويب دولت رسيد.
وي ادامه داد: پس از مرحله واكنش سريع كه در برنامه كوتاهمدت تعريف ميشود، اقدامات ميانمدت قرار دارد كه در اين زمينه اعتباراتي به منظور مقابله با اين پديده پيشبيني شده است و از آنجا كه دانشگاههای محلي، طبيعت منطقه و درد مردم را به خوبي ميشناسند، لازم است نظر كارشناسي را به اين دانشگاهها واگذار كنيم. همچنين در مطالعات بلندمدت با تدوين يك برنامه مناسب بايد به مقابله با اين پديده پرداخته شود. علاوه بر استان خوزستان، استانهايي چون سيستان و بلوچستان، ايلام و لرستان نيز برخي با منشا منطقهاي و برخي با منشا داخلي با اين پديده درگير هستند.
رييس سازمان حفاظت محيط زيست اظهار كرد: راه مواجهه با اين معضلات ايجاد فضاي اجتماعي توام با نگراني نيست بنابراين بايد فضايي سالم براي نقد، شنيدن صداي مردم و حتي اعتراض ايجاد كنيم. اما بايد مراقب بود كه با اين مباحث مواجهه علمي داشته باشيم چرا كه هيچ مسئولي نميتواند بگويد اين معضلات را در يك ماه حل ميكند. اگر عراق موضوع را حل كند، تكليف نقاطي از جمله مرزهاي سوريه، اردن، و صحراي آفريقا چه ميشود؟
ابتكار به وقوع پديده گردوغبار پكن اشاره كرد و گفت: با اينكه دولت چين، اقدامات بسياري در جهت مهار اين پديده انجام داد، ولي عملا نتوانست به نتيجهاي قطعي برسد لذا بايد پرسيد كه آيا همه مغزها از پكن فرار كردهاند؟
معاون رييس جمهور در پايان، عزم و اراده دولت يازدهم را بر حل معضلات زيست محيطي محكم دانست و گفت: البته دولت به تنهايي نميتواند به نتيجه مطلوب در اين زمينه برسد، حل اين معضلات به يك پشتوانه اجتماعي با منشاء دانشگاهها نيازمند است.