روزنامه آرمان نوشت: حسین مرعشی از فعالان سیاسی شناختهشده اصلاحطلب و عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران است. چه در زمانی که در مجلس ششم حضور داشت و چه در زمانی که در دولت اصلاحات بر ریاست سازمان میراثفرهنگی تکیه زده بود و چه سالهای سال که بهعنوان سخنگوی حزب کارگزاران سازندگی نقشی موثری در سیاست ایفا میکرد.
مرعشی شوخ است و صریح. آنقدر صریح که بعد از مصاحبه خودکارش را پس بگیرد و آنقدر شوخ که بسیاری از قسمتهای مصاحبه خط قرمز روزنامه بهشمار برود. در آخرین روزهای اسفند 93 این فعال سیاسی اصلاحطلب پذیرای «آرمان» شد تا از کارگزاران و هجمههای این روزها به دولت روحانی بگوید.
چه تفاوتهایی میان مخالفان امروز دولت تدبیر و امید و مخالفان دولت اصلاحات وجود دارد؟
واقعیت این است که امروز تندروهای مخالف دولت بسیار تندتر از مخالفان دولت اصلاحات در دهه 70 هستند. گاهی رفتارهایی از سوی این افراد صورت میگیرد که با هیچ منطقی قابل توجیه نیست.
منظورتان این است که امروز بیاحترامیها اوج گرفته؟
بله! تندروها پس از سال 76 به مدت چند سال مراعات رئیسجمهور وقت را کردند اما آنها امروز مراعات آقای روحانی را نمیکنند. من نمیدانم باید با چه زبانی با اینها حرف زد. اینکه برخی در گیتهای ورودی به استادیوم سخنرانی رئیسجمهور، عکسهای ایشان را پایین بکشند یا در مراسم 22بهمن در اکثر شهرها عکس آقای روحانی را خراب کنند واقعا به چه معناست؟ در بسیاری از شهرستانها، افراد شناختهشدهای که مخالفت آنها با دولت عیان است، برای سخنرانی 22 بهمن رفتند و علیه دولت سخنرانی کردند. من واقعا نمیدانم انگیزه این کار چه بود؟ وقتی اکثریت مردم یک دولت را انتخاب میکنند چرا فردی را برای سخنرانی به آن شهر میبرید که علیه آن اکثریت سخن بگوید؟
به نظر خودتان، سکوت شما میتواند پاسخ خوبی به آنها باشد؟
پاسخ ما به تندروها مثل رفتار آنها نخواهد بود. ما تندروها را به یک رقابت منصفانه در انتخابات دعوت میکنیم. آنها بیایند و در انتخابات کاندیدا معرفی کنند و حرفشان را بزنند تا پس از آن، مردم بین ما و آنها قضاوت کنند.
فکر میکنید آنها حاضر به قرارگرفتن در معرض قضاوت مردم هستند؟
اصل ماجرا این است که باید میدان و عرصه را بر تندروهای هر دو جبهه اصولگرایی و اصلاحطلبان تنگ کرد و خردورزان این دو جبهه اجازه جولان دادنهای پوچ و بیمعنای سیاسی را از این گونه نگاههای افراطی بگیرند تا مردم را بیش از این تحت فشار قرار ندهند.
فکر نمیکنید لازم باشد سدی در برابر این دست رفتارهای نیروهای تندرو ایجاد شود؟
به نظر من مسئولان مربوطه باید به حضور این افراد و ادعاهایی که مطرح میکنند نگاه جدیتری داشته باشد. در این مرحله از نهادهای موثر نظارتی این انتظار وجود دارد که جلوی این رفتارها را بگیرند. این تندروها امید دارند که با رادیکال کردن فضا، عرصه را برای حضور اصلاحطلبان تنگ کنند و در نبود اصلاحطلبان در مجلس حاضر شوند که این موضوع برای فضای سیاسی خوب نیست. یادمان نرود که تندروها فقط به آقای روحانی و نیروهای اصلاحطلب هجمه نمیبرند بلکه اگر به اینها بها داده شود به هیچکس رحم نخواهند کرد. این تجربه بارها اتفاق افتاده است و در عرصههای سیاسی مختلف آزمایش شده که وقتی به یک تندرو یا یک گروه از تندروها بهای زیادی داده شود، اینها به کسی رحم نمیکنند. یک مثال ساده بزنم.
در مشهد سوار یک تاکسی شدم که نوای توهینآمیزی از ضبط او شنیده میشد. از راننده جوان پرسیدم که چرا وقتی هیچکدام از مراجع تقلید ما توهین را مجاز نمیدانند، این کار را میکنید؟ جوان شروع کرد به فحاشی! من مشاهده کردم که این فرد به همه توهین میکند و اصلا برایش مهم نیست که موضوع چه باشد. تندروها حد نمیشناسند. اینطور نیست که فقط مثلا آقای هاشمی سیبل آنها باشد.
اشاره کردید باید تندروهای هر دو جناح را کنترل کرد. مگر اصلاحطلبان هم تندرو دارند؟
نیروهای افراطی در هر جناحی هستند. افراطیونی در جریان اصلاحات هستند که حتی به رئیسجمهور دوره اصلاحات نیز حمله میکنند که چرا در انتخابات رای داده یا چرا موضع ملایم گرفته است!؟
کارگزاران امسال قدرت زیادی پیدا کرد و به نظر میرسد این قدرت ناشی از خلأ احزاب دیگر اصلاحطلب است که کارگزاران از آن بهره برد. قبول دارید کارگزاران در زمانی که هوا آفتابی و هیچ مشکلی نیست ظاهر میشود و در شرایطی که نیاز به همراهی در شرایط سخت است کمتر میتوان نشانی از آن جست. دلیلش چیست؟
این نظر شماست.
نظر تنها شخص من نیست و زیاد شنیده میشود. با این اوصاف به سوال من به عنوان یک دارنده این تصور پاسخ میدهید.
شما نمیتوانید به عنوان یک محقق فرهیخته، نظرات خود را به جای تاریخ بگذارید. کارگزاران وقتی وارد عرصه شد که چپ از عرصه سیاسی ایران خداحافظی کرده بود. در انتخابات مجلس پنجم از آقایانی خواهش کردیم که وارد عرصه شوند اما وارد نشدند. کارگزاران در آن مقطع وارد شد و در شاخصهای سیاسی کشور تاثیرگذار بود. شما تاثیر کارگزاران را در انتخابات مجلس پنجم میبینید!
اینکه شاخص معتبری نیست چون آن مقطع، تولد حزب کارگزاران بود و غیر از تاثیرگذاری انتظاری از این حزب نمیرفت؟
توجه کنید! بعد از مجلس پنجم هم کارگزاران در عرصه سیاسی کشور حضور داشت. چنانچه در انتخابات دوم خرداد 76 خیلی جدی وارد عرصه انتخابات شد و در انتخابات مجلس ششم نیز حضور جدی داشت. در سال 84 نیز وارد عرصه شد و حتی در سال 88 هم حضور داشت. اگر در مقطعی هم کارگزاران در انتخابات غایب بوده، ناشی از شرایط سیاسی کشور بوده که در آن مقطع اصلاحطلبان همه غایب بودهاند.
اما نبود حزب کارگزاران از 88 تا 92 محسوس بود.
چه کسی در آن مقطع حضور داشت که کارگزاران نبود؟ آقای هاشمی در صحنه نبود؟
شما که زندان بودید البته. من حزب را میگویم!
خب چرا من زندان بودم؟ در مقطعی که هیچکس حرف نمیزد من به عنوان سخنگوی حزب کارگزاران حرف میزدم. یکی باید حرف میزد و من مرتب موضعگیری میکردم. پس کجا نبودیم؟
کمرنگ بودید؟
پررنگی و کمرنگی فعالیت سیاسی بستگی به شرایط سیاسی روز دارد.
بگذریم، اکنون کارگزاران چه وضعیتی دارد؟
کارگزاران در یک سال گذشته فعالیت خود را وارد فاز جدیدی کرده است. اساسا کارگزاران در یک دوره، بیشتر شبیه یک نهضت عمل کرد تا یک حزب سازمانیافته. بیشتر به یک نیروی فکری پیشبرنده به کشور فکر میکردیم که بر شاخصهای کشور اثر بگذارد و راههایی را برای پیشرفت کشور پیشنهاد بدهد. بیشتر یک حزب تکنوکرات بود تا یک حزب اجتماعی و سیاسی. الان شرایط برای تبدیل شدن کارگزاران به یک حزب تمامعیار فراهم است. در واقع بعد از انتخابات سال92 و پیروزی اصلاحطلبان شرایطی فراهم شد تا اصلاحطلبان مجددا فعالیت خود را از سر بگیرند و به این ترتیب دوره جدیدی از فعالیتهای احزاب مختلف در سراسر کشور شکل گرفت که در همین راستا، حزب کارگزاران نیز متاثر از این فضای جدید اقدام به بازسازی تشکیلاتی خود کرد.
درحال حاضر حرکت قدرتمند و خوبی در کارگزاران شروع شده و در 25 استان کشور، شوراهای استانی کارگزاران تشکیل شده است و برای برگزاری یک اجتماع بزرگ در بهار سال 94 آماده میشویم. امروز نزدیک به 600 - 700 نفر به عنوان اعضای اصلی کارگزاران در شاخههای اصلی استانی و ملی آن فعالیت میکنند و نشست بزرگ بهار مقدمهای برای کنگره بزرگ کارگزاران در شهریور 94 خواهد بود.