ویلهلم کنراد رونتگن آلمانی 120 سال پیش اشعه ایکس را کشف کرد. گرچه تابش این اشعه بر بدن انسان با خطراتی همراه است، اما با این کشف انقلابی بزرگ در علم پزشکی و صنعت در سراسر جهان بوجود آمد.

کنراد رونتگن پرفسور 40 ساله آلمانی در رشته فیزیک در هشتم نوامبر سال 1895 در آزمایشگاه خود در انستیتوی فیزیک دانشگاه یولیوس ماکزیمیلیان به آزمایش روی پرتوهای مختلف مشغول بود.

وی می خواست درخشش زیبای پرتوهای مختلفی را ببیند که فیزیکدانان مختلف در آزمایش های خود به آن رسیده بودند.رونتگن در جریان آزمایش های مختلف متوجه شد که بلورهای نزدیک لوله آزمایشی می درخشند.

رونتگن می دانست اشعه کاتدی که قبلا کشف شده بود، از شیشه عبور نمی کند تا بتواند چنین اثری داشته باشد. پس به این نتیجه رسید که باید نوع دیگری از اشعه فعال شده باشد.وی چون این اشعه نامرئی که از نور و اشعه کاتدی بسیار متفاوت بود را نمی توانست شرح دهد، آن را اشعه ایکس یا اشعه مجهول نامید.

رولاند وایگاند عضو هیات امنای موسسه رونتگن در شهر وورتزبورگ آلمان در باره کشف وی می گوید که دستاورد علمی رونتگن در آن است که موضوع ناشناخته ای را تشخیص داد و به تحقیق بیشتر در باره آن پرداخت.

رولاند وایگاند اکنون آزمایشگاه رونتگن و ابزارهای آزمایشگاهی ای که در آن زمان استفاده می شدند را به همان صورت گذشته به صورت موزه ای نگهداری می کند.

ویلهلم کنراد رونتگن جایزه نوبل در رشته فیزیک را در سال 1901 دریافت کرد.

کنراد رونتگن پس از کشف این اشعه جدید شش هفته از آزمایشگاه بیرون نیامد و تحقیق خود را در این باره ادامه داد.

این در حالی بود که خانه رونتگن در طبقه بالای آزمایشگاه قرار داشت. رونتگن در 22 دسامبر سال 1895 با کمک اشعه ایکس عکسی از دست همسرش برداشت و شش روز بعد تحقیق خود را به همراه این عکس با عنوان 'در باره نوع جدیدی از اشعه' به مراکز علمی ارائه کرد.

**تاثیرات اشعه ایکس

اشعه ایکس رونتگن به همین نام در زبان انگلیسی و بسیاری زبان های دیگر دنیا مورد قبول واقع شد. بعدها در آلمان نام این اشعه به خاطر خدمات رونتگن، اشعه رونتگن نام گرفت و اکنون نیز این نام را بسیاری از دانشمندان به کار می برند.

او به خاطر این کشف در سال 1901 اولین جایزه نوبل فیزیک را به دست آورد.

کشف اشعه ایکس انقلابی در علم پزشکی بوجود آورد. در جنگ جهانی اول پزشکان استفاده از اشعه ایکس را کاملا می شناختند.

این اشعه نه تنها در ارتباط با استخوان ها مورد استفاده دارد، بلکه به طور نمونه برای تشخیص بیماری هایی چون سل با منشأ عفونت باکتریایی نیز به کار می رود.

امروزه از پرتوشناسی در جریان عمل های جراحی نیز استفاده می شود. در این شرایط وضعیت بدن بیمار مثلا به هنگام خارج کردن تومورها نیز زیر نظارت پزشکان قرار می گیرد.

اشعه ایکس اما تنها در علم پزشکی کاربرد ندارد. این اشعه در صنعت نیز بسیار پراهمیت است با کمک اشعه ایکس می توان از محتوای چمدان ها به هنگام سفر آگاه شد. آثار هنری، آثار باستانی و همچنین ناهماهنگی های موجود در طرح های ساختمانی را نیز می توان با کمک اشعه ایکس بررسی و تشخیص داد.

**خطرات اشعه ایکس

دهه 1950 میلادی هنوز پزشکان و فیزیکدان ها با خطر اشعه ایکس آشنا نبودند با پایان جنگ جهانی دوم به تدریج مشخص شد که اشعه ایکس می تواند امکان ابتلا به بیماری سرطان را در انسان افزایش دهد.

از آن پس تا به امروز پزشکان تنها در موردهای ضروری از این اشعه استفاده می کنند. این در حالی است که روش های جدیدی نیز در این زمینه به عرصه تحقیقات پزشکی وارد شده اند، روش هایی چون سی تی اسکن، ام آر آی و آزمایش پزشکی هسته ای.

کنراد رونتگن در سال 1923 در سن 77 سالگی در پی سرطان روده بزرگ درگذشت. احتمالا این بیماری ربطی به تحقیقات اش در رابطه با اشعه ایکس نداشته است، زیرا شدت پرتوهایی که او در آزمایشگاه استفاده می کرد بسیار نازل بود.

منبع: ایرنا

تماشاخانه