محققان در تگزاس برای نخستین بار قصد دارند از یک روش پیشگامانه عصبشناسی برای بازیابی بینایی افراد نابینا در ماه آینده استفاده کنند.
محققان شرکت RetroSense Therapeutics میخواهند از روشی موسوم به اپتوژنتیک استفاده کنند که شامل اصلاح نورونها برای فعال یا غیرفعال کردن آنها با استفاده از نور است.
این روش بر روی موشها و میمونها استفاده شده و این نخستین باری خواهد بود که بر روی انسان آزمایش خواهد شد.
این کارآزمایی توسط بنیاد شبکیه در ساوثوست اجرا میشود و شامل 15 بیمار مبتلا به رتیننت پیگمانته خواهد بود که طی آن، سلولهای حساس به نور چشم در شبکیه از بین رفته و بیمار دید محیطی و دید در شب را از دست داده، در نهایت نابینا میشود.
پیش از این دانشمندان از اپتوژنتیک برای حذف خاطرات ترسناک در مغز موشها استفاده کرده بودند.
اپتوژنتیک شامل عفونی ساختن سلولهای مغز با یک ویروس است که برای انتقال یک ژن به پروتئین حساس به نور در جلبکها موسوم channelrhodopsin برنامهریزی شده است. زمانی که سلولها مبتلا شدند، میتوان آنها را در واکنش به نور یک رنگ یا طول موج خاص بصورت خاموش یا روشن درآورد.
معمولا دانشمندان باید سیمهای فیبر اپتیک را درون مغز حیوان قرار دهند تا به نورونهای حساس به نور دسترسی پیدا کنند اما چشم، یک هدف ایدهآل برای درمانهای اپتوژنتیک محسوب میشود زیرا در معرض نور قرار داشته و نیازی به سیم یا جراحی مغز ندارد.
محققان قصد دارند یک ویروس حاوی ژن حساس به نور را به نورونهای درون چشم موسوم به سلولهای گانگلیون که سیگنالها را از شبکیه به مغز منتقل میکند، تزریق کنند. از آنجایی که شبکیه بیماران آسیب دیده، امید است که بتوان این سلولها را از آن گذرانده و سلولهای گانگلیون را بطور مستقیم مسؤول واکنش به نور قرار داد.
بیمارانی که در این کارآزمایی شرکت میکنند، ممکن است بطور کامل نابینا نباشند اما نمیتوانند چیز بیشتری از دستی که در برابر صورتشان تکان داده میشود را تشخیص دهند. محققان امیدوارند این درمان به بیماران امکان مشاهده میز و صندلی و حتی خواندن حروف بزرگ را بدهد.
البته از آنجایی که پروتئین channelrhodopsin تنها میتواند به نور یک رنگ (در اینجا، آبی) واکنش نشان دهد، دانشمندان معتقدند که بیماران جهان را بطور تکرنگ مشاهده خواهند کرد. هنوز مشخص نیست که آنها چگونه رنگ را تشخیص میدهند یا اصلا میتوانند رنگی را ببینند یا نه.
منبع: ایسنا