بورس و انتخابات

باری؛هر چند تا لحظه نگارش این گزارش از نتایج انتخابات خانه ملت به ویژه در پایتخت خبری رسمی منتشر نشده،اما به نظر می رسد که بازار سهام به این رخداد مهم سیاسی و نتایج آن واکنش مثبت نشان دهد.حضور حداکثری مردم در پای صندوق های رای نشان از اتفاق نظر همه بر حرکت رو به جلوی کشور و اقتصاد ایران دارد و این یعنی این که مردم به آینده خوش بین هستند.

بازار سهام در مجلس قبلی فراکسیونی ویژه بازار سرمایه داشت که تا حد زیادی این فراکسیون توانست از تصمیمات یا تداوم تصمیمات مخاطره انگیز برای بازار سهام جلوگیری کند اما به هر ترتیب این فراکسیون نتوانست چندان پرقدرت ظاهر شود و از این رو در انتخابات امسال تعداد زیادتری از فعالان بازار سهام کاندیدا شدند تا دیگر در مجلس پیش رو اتفاقات ناخوشایندی همچون تعیین خوراک 13 سنتی برای پتروشیمی ها و ... گرفته نشود.

اما همزمان با رقم خوردن این رخداد سیاسی رشد طوفانی بازار سهام وارد سومین ماه خود می شود، بازار سهام از 9 دی تا به امروز رشدی معادل 26درصد را داشته است اما ظرف 10 روز معاملاتی اخیر از جنب و جوش هفته های اخیر دیگر خبری نیست.

برخی افراد بدبین کاهش جنب و جوش معاملاتی و به اصطلاح بازاری ها «شل کردن» بورس را به شائبه خروج پول های هدفمند انتخاباتی از بازار نسبت می دهند و این که نقدینگی مورد نیاز برخی گروه های خاص ظرف دو ماه گذشته در بورس سه برابر شد و حالا دیگر دلیلی برای ماندن این پول ها در بازار سهام وجود ندارد و حتی این که بازار هدف بعدی مسکن است.

اما این ادعا در حالی مطرح می شود که ارزش معاملات کل هفته گذشته در دو بازار بورس و فرابورس معادل 4.142 میلیارد تومان بود که از این رقم 2.489 میلیارد تومان را معاملات خرد تشکیل می داد و این یعنی روزی 500 میلیارد تومان معامله خرد در بورس و این که عملا پول قابل اعتنایی از بازار سهام خارج نشده است!

مراقب حقوقی ها باشید!

در مجموع حال و هوای این روز های بورس مطابق با روال هر دوره انتخابات ریاست جمهوری و مجلس سیاسی شده و نتیجتا بازار ترجیح می دهد خرید های خود را به هفته آتی و در شرایط شفاف تری موکول کند.

  البته روشن است که نتیجه انتخابات برای دولت و اقتصاد کشور اهمیت بالایی دارد و در صورتی که تفکرات مجلس و دولت یکدست شود ، سرعت تحولات اقتصادی شتاب بیشتری خواهد گرفت و این مساله به سود بازار است اما در صورتی که طیف هم فکر دولت در انتخابات مجلس رای کافی نیاورد ، ممکن است دولت در ادامه مسیر با چالش هایی مشابه با شرایط فعلی مواجه شود و این مساله برای بازار چندان خوشایند نیست.

اغلب فعالان بازار معتقدند ، در سال آینده اوضاع و احوال شرکت ‌ها بهتر خواهد شد ، از همین روی با وجود روند معاملاتی خنثی در بازار دو روز پایانی هفته دیدیم که همچنان حجم و ارزش معاملات چشم گیر و قابل قبول است و از همین روی تا مادامی که سرعت چرخش پول در بازار بالا باشد ، می توان به تداوم روند صعودی بازار امیدوار بود.

البته در این بین باید دقت داشت که با توجه به نزدیک شدن به روز های پایانی سال و نیاز مبرم حقوقی ها به نقدینگی ، احتمالا روند صعودی بازار با سرعت و شتاب کمتری ادامه یابد. چرا که حقوقی‌ ها در پایان سال برای بستن حساب ‌ها و پرداخت حقوق و بدهی‌ های خود ممکن است اقدام به تامین مالی از طریق فروش سهام ( خصوصا طی دو هفته آتی ) نمایند.

توقف در سایپا!

اتفاق مهم هفته سپری شده در بورس توقف نماد گروه خودروسازی سایپا پس از رشد 180 درصدی ظرف کمتر از دوماه بود.این شرکت با اعلام پیش بینی سود 46 تومانی برای سال جاری بر شایعات بازار و آن هایی که بر طبل رشد حبابی سهام این شرکت می کوبیدند،پاسخ مناسبی داد.در واقع رشد قیمت سایپا از 88 تومان در 9 دی 94 به 250 تومان در هفته پیش در واکنش به خروج این خودروساز از زیان اتفاق افتاده بود. سایپا در گزارش دهی اخیر خود به بورس به دلیل فروش سرمایه گذاری ها زیان 175 ریالی را به سود 462 ریالی به ازای هر سهم تبدیل نموده است.حال آن که در عملکرد 9 ماهه شاهد زیان 202 ریالی سایپا به ازای هر سهم هستیم.در واقع سایپا 1125 میلیارد تومان سود فروش سرمایه گذاری ها پیش بینی کرده است که پس از کسر زیان های شرکت 806 میلیارد تومان به عنوان سود خالص شرکت شناسایی خواهد شد.

هرچند این گزارش سایپا به مذاق برخی خوش نیامد و بلافاصله برای جبران گزارش غافلگیر کننده سایپا،شایعه تغییر مدیرعامل این خودروساز را براه انداختند اما چیزی که می توان گفت این است که برنده بورس 94 تا این لحظه سایپا و سهامداران این خودروساز هستند،چرا که این شرکت با چرخش 180 درجه ای در سودآوری ، رشد 180 درصدی قیمت سهم خود در بورس را توجیه کرده است و بس...!

درباره این سهم باید منتظر تحولات ماند.امیدواریم شایعه توقف نماد سایپا تا سال آینده برای بررسی سیاست فروش سرمایه گذاری ها این خودروساز و همچنین بودجه 95 درست نباشد،چرا که تجربه نشان داده خرد بازار همیشه راه درست را می رود و بازنده پروژه توقف طولانی مدت نمادها نهاد ناظر است.البته خوشبخاته بدعت برجای مانده از دوره قبل در خصوص توقف نمادها در دوره محمد فطانت تا حدودی رنگ باخته و شاید بتوان گفت بزرگترین خدمت ترکیب جدید حاکم بر بورس مداخلات به مراتب کمتر آنان در روند معاملات بازار سهام نسبت به قبل بوده است.

وقتی صندوق ها تهدید بازار می شوند

شورای پول و اعتبار در حالی نرخ سود سپرده یکساله بانک ها را به 18 درصد کاهش داده است که در حاشیه بازار سهام صندوق های با درآمد ثابت 2 تا 4 درصد سود بالاتر از این سقف تعیین شده می پردازند و با این کار هم رقیبی برای بورس شده اند و هم سرویس دهنده خوبی به بانک ها.

ماهیت صندوق های با درآمد ثابت «FIX INCOME» از اساس جایگاهی برای سپرده گذاری در بانک ها به جهت گریز از ریسک ،تعریف شده است .با این حال در روزگاری که رکود حاکم بر اقتصاد و ضرورت جذب نقدینگی برای برآمدن از عهده تعهدات نرخ سود بالا به سپرده های بانکی اقتضا می کرده و در فضای کسب و کار ناموزون کشور جایی برای بازدهی به مراتب بیشتر از تورم دربر نداشته ، عملا نقدینگی جذب شده برای این گونه صندوق ها نیز راهی جز بازار بین بانکی نداشته اند.

اما بانک مرکزی در تازه ترین نامه نگاری خود از بانک ها خواسته است تا از پرداخت سودهای بالاتر از نرخ مصوب به سپرده های بدون ریسک در صندوق های وابسته به بانک ها خودداری کنند.در بخشی از این نامه که البته فعلا مسوولین سازمان بورس پاسخی به آن نداده اند، آمده است:

 «بررسی های انجام شده بیانگر آن است که متاسفانه برخی از بانک ها و موسسات اعتباری همچنان از طریق صندوق های سرمایه گذاری وابسته به خود یا سایر بانک ها اقدام به پرداخت سود بالاتر از نرخ های مصوب نموده و اجرای مصوبه شورای پول و اعتبار مورخه 94.11.27 را با چالش جدی مواجه کرده اند.

 بدین وسیله ضمن تاکید بر رعایت مفاد بخشنامه فوق برای کلیه سپرده گذاران خرد و کلان نظام بانکی یاد آور می گردد پرداخت سود بالاتر از نرخ های مصوب به سپرده های هر یک از انواع صندوق های سرمایه گذاری تخلف از مقررات ذی ربط بوده و موجب بی انظباطی و برهم زدن تعادل بازار پول می گردد.از این رو مقتضی است دستور فرمایید سود علی الحساب پرداختی به کلیه انواع سپرده های اشخاص نزد آن بانک یا موسسه اعتباری صرفنظر از مبلغ سپرده بر اساس مصوبه فوق محاسبه و پرداخت شود.»

بر همین مبنا به نظر رسد که پرداخت سودهای بالای 18 درصد توسط صندوق های با درآمد ثابت در این مقطع فعلا متوقف گردد.

در مجموع شاخص بورس از ابتدای هفته تا انتهای هفته از 77.888 تا 77.840 واحد معادل 0.1 درصد رشد کرد و شاخص فرابورس نیز رشدی برابر با 1.46 درصد داشت.

*کارشناس بازار سرمایه