گروهی از زیستشناسان در پی یک دستاورد شگفتانگیز و جالب، دریافتهاندکه ژن خاصی وجود دارد که باعث فرگشت موجودات تکسلولی به چندسلولی میشود و نکتهی جالبتر در این میان آن است که ژن مذکور همان ژنی است که در بیماران مبتلا به سرطان به عنوان ژن ناقص به شما میرود.
گروهی از زیستشناسان در دانشگاه ایالتی کانزاس پی بردهاند که یک ژن منفرد به نام رتینوبلاستوما (RB) مسئول تکامل موجودات زندهی تک سلولی و تبدیلشان به موجودات چند سلولی بوده است، این یافته در واقع، فرضیهی قبلی که بر مبنای آن گفته میشد ژنهای متعدد برای ایجاد حیات چندسلولی مورد نیاز هستند را باطل میکند.
این ژن همان ژنی است که در بیماران مبتلا به سرطان نیز به عنوان نقص شناخته می شود و نقش مهمی را در تکامل به حیات چندسلولی ایفا می کند. دکتر اولسن یکی از اعضای گروه پژوهشی در این باره میگوید:
ما نه تنها توانستهایم که یک ژن حیاتی را برای چندسلولی شدن موجودات پیدا کنیم، بلکه علاوه بر آن مشخص شده که این ژن را میتوان تبدیل به یک سرکوبکنندهی تومورهای سرطانی کرد که بر پایهی این دستاورد، دگرگونسازی فرایند چندسلولی شدن از آنچه که پیشبینی میشد سادهتر است.
اولسن همچنین ادامه میدهد که:
RB با تنظیم چرخه سلولی درست قبل از اینکه تکثیر DNA شروع شود، نقشی اساسی را در تکثیر سلولی بازی می کند. سرطان هنگامی رخ میدهد که این ژن معیوب باشد. از نظر چرخهی سلولی و همچنین از دیدگاه پیشرفت سرطان، فکر می کنم میتوانیم RB را همانند یک ترمز در ماشینمان توصیف کنیم. هنگامی که ترمز خودرو معیوب باشد، هیچ راهی برای کنترل و چگونگی توقف خودرو وجود ندارد.
اریک هانشن (Eric Hanschen)، دانشجوی دکترا در دانشگاه آریزونا و از همکاران این گروه پژوهشی، اضافه میکند که فرایند چندسلولی شدن چندین بار به طور مستقل تکامل یافته است. او همچنین در توضیح بیشتر برای این این موضوع میگوید که:
این امر بر همهی ما به خوبی روشن شده است که گیاهان، حیوانات و قارچها به طور مستقل تکامل یافتهاند. اما از سویی همین امر برای جلبکهای قرمز، سبز و قهوه ای، جلبک ولووسین (volvocine)، قالبهای لجنها و باکتریها نیز اتفاق افتاده است. این پدیده فرایندی است که بارها و بارها اتفاق افتاده است.
نتیجهای که ما در رابطه با RB به آن پی بردیم بسیار جالب است، چرا که این مسیر و این ژن در میان بسیاری از گروههای چندسلولیهای مستقل مشترک بودند؛ گروههایی که صدها میلیون سال پیش از هم جدا شدهاند.
محققان، چند سلولی جلبک گونیوم سینهای (Gonium pectoral) و رنارتی چالامیدوموناس (reinhardtii Chlamydomonas)، خویشاوند تکسلولی آن را مقایسه کردند و دریافتند که ژن RB در حال حاضر در هر دو جلبک با وجود تفاوتهای کوچک در چرخهی ساختاری، همچنان وجود دارند. و زمانی که آنها ژن RB متعلق به Gonium را به Chlamydomonas انتقال دادند، آنگاه در ادامه مشاهده شد که جلبک دومی نیز به چندسلولی تبدیل میشود. اولسون در این باره گفت:
گونیوم به عنوان نمایندهی اولین گام به سوی تکامل موجودات چندسلولی پیچیده همانند گیاهان و حیوانات به شمار میرود. این یافتهها به طور بالقوه میتوانند به دانشمندان در درک و دریافت منشاء سرطان کمک کنند و همچنین ممکن است در آینده به بهبود به توانایی های ما برای درمان و تشخیص سرطان منجر شوند.
نسخهی اصلی این مقاله در Futurismانتشار یافته است.
منبع: زومیت