در بیشتر موارد دندان درد زمانی آغاز میشود که دسترسی به دندانپزشک وجود ندارد. در اینگونه شرایط استفاده از درمانهای خانگی موثر میتواند مفید باشد. دندان درد ممکن است به خاطر مشکلات متعددی همچون بیماری لثه، دندان شکسته یا ترک خورده یا دندان قروچه ایجاد شود. ما در این مقاله قصد داریم بر روی دندان درد حاصل از پوسیدگی دندان تمرکز کنیم.
البته درمانهای خانگی که امروز بیان خواهیم کرد میتواند در تسکین بیشتر دردهای دندانی موثر باشد. همانطور که میدانید دندان از ۴ لایه با نامهای مینای دندان، عاج، سمان (ساروج) و پالپ (مغز دندان)تشکیل شده است. مینای دندان ماده بسیار محکمی در بدن انسان است و بسیار شکننده میباشد. مینای دندان قسمت بیرونی آن را تشکیل میدهد. در قسمت پایین مینای دندان، لایه عاج قرار دارد که یک بافت حمایتی انعطاف پذیر و نرم تر از مینای دندان است.
در زیر عاج دندان، سمان یا همان ساروج قرار گرفته است که مادهای استخوان مانند است و بسیار خاص میباشد. ساروج ریشه دندان را میپوشاند و نرم تر از عاج و مینای دندان است. عملکرد اصلی و اولیه آن به عنوان یک واسطه است که رباط پریودنتال را به دندان متصل میکند. در نهایت لایه پالپ یا مغز دندان قرار دارد که بخش مرکزی دندان محسوب میشود و با بافتهای ارتباطی نرمی پر شده است که سرشار از رگهای خونی و عصبهاست.
پوسیدگی دندان نتیجه وجود باکتریهایی است که در دهان حضور دارند و به قند و شکر مصرفی واکنش نشان میدهند. زمانی که باکتریهای موجود در دهان، شکر یا قند مصرفی را میشکنند، پلاکهای چسبندهای بر روی دندان تشکیل میشود که پر از اسید است.
اگر این موارد دست نخورده باقی بماند، پلاکها میتوانند باعث تشکیل تارتار شوند که به راحتی قابل شستشو نیست. این اسیدها باعث خورده شدن عاج دندان میشوند و اگر به آنها رسیدگی نشود قادرند مغز دندان را نیز از بین ببرند.
اینکار تا زمانی ادامه پیدا میکند که پالپ یا همان مغز دندان دچار عفونت شود. قبل از اینکه بخواهید از درمانهای خانگی زیر استفاده کنید بهتر است از یک دندانپزشک کمک بگیرید تا دلیل دندان درد مشخص شود.
استفاده از میخک:
میخک حاوی موادی به نام اوژنول است که یک مسکن و ضد عفونی قدرتمند محسوب میشود. میخک توسط دندانپزشکان قدیمی برای درمان درد دندان مورد استفاده قرار میگرفت. البته اوژنول هنوز هم در فرآیندهای دندانپزشکی استفاده میشود.
در حقیقت این ماده یکی از مواد اصلی تشکیل دهنده بیحس کنندههایی است که دندانپزشکان بر روی دندان بیمار استفاده میکنند.اگرچه مکانیسم عمل این ماده هنوز مشخص نیست اما بیشتر افراد فکر میکنند که بر روی گیرندههای درد خاصی عمل میکند و آنها را مسدود میسازد. روشهای مختلفی برای اعمال میخک بر روی دندان وجود دارد. به عنوان مثال شما میتوانید از روغن میخک استفاده کنید. برای اینکار کمی روغن میخک و روغن زیتون را مخلوط کنید و با پنبه روی دندان خود بگذارید.
الکل:
استفاده از الکل معمولا توصیه نمیشود و اگر گزینههای درمانی دیگر موثر بود بهتر است از آن استفاده نشود. البته الکل نیز در درمان دردهای دندانی موثر است. قرار دادن الکل بر روی دندان میتواند تا حدودی درد آن را کمتر نماید.
روغن نعناع:
روغن نعناع زمانی که صحبت از بی حس کنندگی دندانها به میان میآید میتواند گزینه مناسب و عالی باشد.از مواد طبیعی تشکیل دهنده نعناع، سالانه برای ساخت ژلها، کرمها و اسپریهای بی حس کننده و تسکین دهنده درد استفاده میشود. این ماده یکی از مسکنهای عالی است که در طبیعت یافت میشود. مولکولی به نام لیگند که در منتول یافت میشود، خود را به پروتئینی به نام k-opioid receptor (KOR) متصل میکند.KOR ها یکی از چهار گیرندهای هستند که به ترکیبات تسکین دهنده متصل میشوند.برای اینکه بتوانید از این روغن استفاده کنید، ۱۰ الی ۱۵ قطره از آن را با دو قاشق غذاخوری روغن خنثی(همچون روغن دانه انگور یا روغن زیتون) ترکیب نمایید. این روغن باید قبل از مصرف رقیق شود تا باعث تحریک دهان و ناحیه دندان نشود. یک پنبه تمیز بردارید و در محلول فرو ببرید. سپس آن را در اطراف دندان مورد نظر قرار دهید.
شستشوی دهان با آب نمک:
این گزینه یکی از مواردی است که قرنها توسط افراد مورد استفاده قرار گرفته است. شما میتوانید از آن برای درمان درد دندان خود یا بهبود شرایط آن استفاده کنید. همان طور که قبلا نیز گفتیم باکتریهای موجود در دهان از شکرها تغذیه میکنند. زمانی که این باکتریها شکر را میشکنند؛ اسید لاکتیک تولید میشود. اسید لاکتیک نیز میتواند لایههای چهارگانه دندان را از بین ببرد و باعث عفونت مغز دندان شود. عفونت نیز ممکن است پخش شود و باعث ایجاد ورم چرکی گردد. نمک به خنثی سازی اسید لاکتیک کمک میکند. این ماده میتواند فرآیند پوسیدگی دندان را کندتر کند و از درد دندان بکاهد. آب نمک گرم باعث میشود آب اضافی موجود در بافتها خارج شود. برای اینکار به یک پیمانه آب گرم و یک دوم قاشق چایخوری نمک دریایی نیاز دارید. نمک و آب را در یک ظرف ترکیب کنید و به مدت یک دقیقه در دهان نگه دارید. اینکار را در طول روز بارها تکرار کنید.
زمانی که دندان درد شروع میشود بهتر است قبل از بدتر شدن شرایط به یک دندانپزشک مراجعه کنید. این درمانها تنها به شما کمک میکند درد کمتری داشته باشید. بنابراین برای حل مشکل خود باید با یک متخصص مشورت نمایید.
منبع: مجله سلامت