چگونه خلبان هواپیمای مسافربری شویم؟

آیا امکان تحصیل در رشته خلبانی تا بالاترین مقاطع آن در ایران وجود دارد؟ چه شرایط فیزیکی برای وارد شدن به این رشته باید داشت؟

به گزارش روزنامه دنیای خودرو، نبود اطلاع‌رسانی دقیق در زمینه تحصیل در رشته خلبانی موجب شده است بسیاری از چگونگی ورود به  این رشته اطلاع کافی نداشته باشند.

 برای خلبان هواپیمای مسافربری شدن باید از طریق آموزشگاه‌هایی که زیر نظر سازمان هواپیمایی کشوری فعالیت می‌کنند، اقدام به ثبت‌نام کنید.

در مراکز فوق پس از گذراندن دوره‌های تئوری و عملی و موفقیت در آزمون تئوری و عملی سازمان هواپیمای کشوری، که هر سال در چند نوبت برگزار می‌شود، می‌توان مدارک مربوطه را اخذ کرد.

   شرایط تحصیل در رشته خلبانی چیست؟

به طور کلی به منظور تحصیل در رشته خلبانی، داوطلب باید دارای این شرایط عمومی باشد.

١ - حداقل سن ١٨ سال
٢ - دارای مدرک دیپلم
٣ - مشخص بودن وضعیت خدمت وظیفه یا داشتن معافیت تحصیلی برای داوطلبان پسر
۴ - گذراندن معاینات پزشکی متناسب با دوره مربوطه

   دوره های مختلف خلبانی

برای اینکه بتوانید در آزمون استخدامی خلبانی ایرلاین‌ها شرکت کنید، باید این مدارک را اخذ کنید.

۱ - مدرک PPL: مخفف Private Pilot’s Licence به معنی مدرک خلبانی شخصی.
۲ - مدرک CPL: مخفف Commerical Pilot’s Licence به معنی مدرک خلبانی تجاری.
۳-دوره IR: این مدرک برای کار در شرکت‌های هواپیمایی لازم است. این کلمه مخفف Instrument Rating است که در اصل مانند PPL و CPL  مدرک (لایسنس) نیست.

معاینات پزشکی

معاینات پزشکی در بخش هواپیماهای غیرنظامی (Civil) شامل ۲ گواهینامه کلاس ٢ و کلاس یک است. گواهینامه کلاس ٢ به منظور ورود به رشته خلبانی و تحصیل در مقطع PPL است و دو سال اعتبار دارد. گواهینامه کلاس یک برای دانشجویان متقاضی تحصیل در مقطع CPL و IR و همچنین کلیه خلبانان مسافربری فعال در ایرلاین است که بعد از یک سال باید تمدید شود.

در گواهینامه پزشکی کلاس ٢ به‌طور کلی آزمایش‌های کامل خون و ادرار، نوار قلب، نوار مغز، اکو کاردیو گرافی قلب، تست چشم (شامل عمق دید‍، کور رنگی و تعیین سطع بینایی)‍، تست شنوایی یا ادیومتری، معاینه دندان، تست اعتیاد، تست هوش و روانپزشکی است. حداقل قد موردنیاز برای خلبانی نیز ۱۶۵ سانتی‌متر است. بعد از گذراندن  معاینات پزشکی در صورت قبولی، تاییدیه‌ای به شما داده می‌شود که نشان‌ می‌دهد مجاز به شرکت در کلاس‌های خلبانی هستید.

زبان انگلیسی

در صورت دریافت تاییدیه پزشکی، معمولا آموزشگاه‌های خلبانی آزمون تعیین سطح زبان از دانشجو می‌گیرند.

کلاس‌های زمینی

پس از آن،  کلاس‌های زمینی برگزار خواهد شد که این دوره شامل دروس هواشناسی، آیرودینامیک،‌ آلات دقیق پرواز، ناوبری هوایی، مقررات وزن و تعادل، قابلیت‌های هواپیما، موتور سیستم، نحوه کار با کامپیوتر پرواز و محاسبات، نقشه‌خوانی و فیزیولوژی پرواز می‌شود.

دوره عملی

پس از گذراندن دروس تئوری، دانشجو به منظور گذراندن دوره عملی به واحد عملیات معرفی می‌شود. سپس دانشجویان ۵٠ ساعت پرواز آموزشی همراه با استاد خلبان و به صورت مستقل (Solo) خواهند داشت که پروازها معمولا در ایران با هواپیماهای سبک مانند پایپر، سسنا و تکنام انجام می‌شود.

چنانچه دانشجویان در دروس تئوری نمرات لازم را کسب کنند و در آزمایش کتبی و عملی آموزشگاه نیز موفق شوند، به سازمان هواپیمایی کشوری برای انجام آزمون تئوری و عملی نهایی معرفی می‌شوند که پس از موفقیت در این مرحله گواهینامه خلبانی شخصی (PPL)، به آن‌ها داده خواهد شد و از این به بعد به عنوان خلبان دارای گواهینامه می‌تواند پرواز کند.

مدرک PPL

با در اختیار داشتن مدرک PPL, اجازه فعالیت حرفه‌ای در ایرلاین داده نمی‌شود، یعنی صرفا می‌توانید به عنوان تفریح یا با هواپیمای شخصی خود پرواز کنید (البته نه در ایران) و اگر قصد داشته باشید یک خلبان حرفه‌ای شوید، لازم است دوره‌های بعدی خلبانی را طی کنید که این دوره‌ها شامل خلبانی بازرگانی (CPL) و IR است.

دوره CPL

دوره CPL نیز شامل حدود ٣٠٠ ساعت کلاس تئوری است که پس از طی آن با گذراندن ١٠٠ ساعت پرواز آموزشی می‌توان برای شرکت در آزمون مربوطه در سازمان هواپیمایی کشوری ثبت‌نام کرد.

پس از دریافت مدرک CPL، دانشجو به منظور وارد شدن به ایرلاین  باید دوره Instrument Rating را طی کند که شامل ٢۵٠ ساعت کلاس تئوری و ۴٠ ساعت پرواز آموزشی است. البته از ١٩٠ ساعت پرواز آموزشی به منظور دریافت مدرک CPL/IR، می‌توان ٣٠ ساعت آن را با شبیه‌ساز پرواز طی کرد (١٠ ساعت در مقطع CPL و ٢٠ ساعت برای دوره IR).

دوره‌های مخصوص هواپیمای مسافربری

در پایان، پس از اخذ مدارک فوق برای شرکت در آزمون استخدامی ایرلاین باید اقدام شود که در صورت وارد شدن به ایرلاین به منظور شروع فعالیت به عنوان خلبان باید دوره‌های مخصوص هواپیمای مسافربری نیز طی شود و باتوجه به نوع هواپیما‌هایی که ایرلاین در اختیار دارد، متفاوت است.

ذکر این نکته ضروری است که هزینه گذراندن دوره فوق یا از طرف ایرلاین پرداخت می‌شود یا متقاضی هزینه را خواهد پرداخت. به طور کلی، زمان موردنیاز برای اخذ مدرک CPL و IR بستگی به شرایط مختلفی دارد و از ٢ تا ۵ سال طول خواهد کشید.

علاقه بالا؛ پیش‌شرط نخست

یک خلبان به لحاظ تنظیم ساعات پرواز در اوقات متفاوت نمی‌تواند برنامه‌ریزی دقیقی برای زندگی شخصی خود داشته باشد و در کل، فرد داوطلب این رشته باید به موقعیت حساس و پرمخاطره این رشته، توجه و با اطلاعات کافی وارد این صنعت شود. اگر به این رشته علاقه نداشته باشید و فقط به خاطر حقوق و مزایا وارد این رشته شوید، دچار مشکل خواهید شد.