سکسکه، نشانه اي از بروز بيماري

سکسکه يک دم غير ارادي و قوي است که در نوزادان ، کودکان و بالغين تجربه مي شود . سکسکه  از انقباضات  ناخودآگاه  و مکرر عضله  ديافراگم  حاصل مي گردد. سکسکه  يک  علامت  است  و نه  يک  بيماري . در ايجاد سکسکه  ديافراگم  عضله  بزرگ  و نازکي  که  قفسه  سينه  را از شکم  جدا مي سازد و عصب  فرنيک  (عصبي  که  ديافراگم  را به  مغز وصل  مي کند) نقش  دارند. تقريبا همه  ممکن  است  دچار سکسکه  شوند، حتي  جنيني  که  در رحم  مادر است .

سکسکه شامل انقباض مکرر و ريتميک ديافراگم و عضلات بين دنده اي قفسه سينه است که اغلب موقتي است ولي گاهي مي تواند تهديد کننده حيات باشد . سکسکه ممکن است تا 48 ساعت و حتي گاهي تا يکماه ادامه يابد .

سکسکه در دو جنس مرد و زن ديده مي شود ولي در مردان مي تواند بصورت مداوم و غيرقابل درمان ديده شود .

علايم  شايع
يک  صداي  تند و سريع  که  در اثر گرفتگي  ديافراگم  از دهان  خارج  مي شود. اين  گرفتگي ، عضلات  ته  گلو را به  هنگام  دم  مي بندد.

علت سکسکه
مکانيسم سکسکه به خوبي درک نشده است. سکسکه هاي کوتاه مدت ياshort  معولا به دنبال اتساع معده ايجاد مي شود و به صورت خود به خودي و يا با استفاده از درمان هاي محلي بهبود مي يابد و نياز به توجه پزشکي ندارند.

يکسري عوامل فيزيولوژيک مي تواند ايجاد کننده سکسکه باشد . از اين دسته، بلع هوا هنگام غذاخوردن و يا خوردن غذاي زياد و يا خوردن نوشابه هاي گازدار است. تغيير در دماي معده بدنبال خوردن نوشابه ها و مواد غذايي سرد يا گرم مي تواند عامل تحريک باشد.

بيماريهاي عصبي و رواني نيز مي تواند شروع کننده سکسکه باشد که از جمله مي توان به استرس و بيماري هاي شخصيتي، اشاره کرد.
بيماري هاي جسمي نيز مي تواند علت ايجاد کننده سکسکه باشد که از جمله مي توان به بيماري هاي دستگاه مغز و اعصاب مثل صدمات، عفونت ها و ضايعات مغزي اشاره کرد. تحريک اعصاب محيطي مغزي نيز از علل مهم سکسکه است. همچنين  مي توان وجود جسم خارجي در گوش يا عفونت گلو ، گواتر، زخمهاي معده ، عفونتهاي داخل شکم، عفونت هاي ريوي را ذکر کرد که محرک سکسکه هستند. سکته هاي قلبي نيز گاهي عامل سکسکه هستند.
مصرف بعضي از داروها بخصوص داروهاي مصرفي در بيماريهاي عصبي رواني از علل سکسکه هستند.
بر خلاف آن سکسکه هاي بلند مدت ياprolongeb  نادرتر هستند اما باعث ازکارافتادگي، ايجاد افسردگي، پنوموني کاهش وزن و اختلال خواب در بيمار مي شود.

علت هاي ايجاد سکسکه هاي بلند مدت
در صورتي  که  سکسکه  طولاني مدت  باشد يا به طور مکرر رخ  دهد، امکان  دارد به  علل  زير ايجاد شده  باشد:
خوردن  يا آشاميدن  غذا يا نوشيدني  داغ  يا مواد تحريک کننده ، بيماري هاي  پرده  جنب  (پرده  نازکي  که  روي  ريه ها را مي پوشاند). ذات الريه ، اورمي  (جمع  شدن  مواد زايد سمي  در اثر نارسايي  کليه )، الکلي  بودن ، مصرف  بعضي  از داروها، اختلالات  معده ، مري ، روده  يا لوزالعمده ، حاملگي ، تحريک  مثانه ، هپاتيت ، گسترش  سرطان  از يک  قسمت  از بدن  به  کبد يا قسمتي  از پرده  جنب ، سابقه  عمل  جراحي  اخير، خصوصا جراحي  روي  شکم ، علل  عاطفي ، زخم معده و دوازدهه، گاستريت و ريفلاکس مري پديده هاي شايعي در بيماران داراي سکسکه مزمن هستندبه همين دليل بررسي هاي دستگاه گوارش فوقاني مثل آندوسکوپي، مانومتري و... توصيه مي شود.

عوامل افزايش دهنده خطر
• وجود يک  بيماري  که  سطح  سلامت  فرد را پايين  آورده  باشد
• سابقه  عمل  جراحي  اخير
• مصرف  داروها، خصوصا آنهايي  که  معده  را آزرده  مي سازند
• پر بودن  معده ، خنده  شديد يا احساسات  قوي ، تغيير در دماي  محيط

پيشگيري  از سکسکه
در حال  حاضر نمي توان  از آن  پيشگيري  کرد.

عواقب  مورد انتظار
سکسکه کوتاه مدت معمولا نشان دهنده بيماري  نيست . اين  نوع  سکسکه  به طور خود به  خودي  يا غالبا با درماني  که  شرح  آن  داده  خواهد شد برطرف  مي شود. سکسکه  مداوم  فرد را مستاصل  مي کند و نياز به  انجام  اقداماتي  براي  فهميدن  دليل  آن  وجود دارد.

عوارض  احتمالي
عارضه اي  وجود ندارد، مگر اين  که  سکسکه  طولاني مدت  باشد و وجود يک  بيماري جدي  را مطرح  کند.
عوارض سکسکه مداوم، شامل تغيير در نظم ضربان قلب ( آريتمي ) و برگشت اسيد معده ( ريفلاکس ) و اختلال در خواب است.

مصرف بعضي از داروها از علل سکسکه هستند
درمان سکسکه
در روش هاي غيرداروئي جهت درمان از فاکتورهايي مي توان استفاده کرد از جمله تحريک حلق از طريق خوردن شکر جامد ، کشيدن زبان به جلو، غرغره کردن آب،  برداشتن محتويات معده از طريق استفراغ يا تخليه مواد معدي با لوله مي تواند در درمان کمک کننده باشد. همچنين تحريک حلق با يک چوب حلقي معاينه و نيز بيني با يک لوله نيز مي تواند کمک کننده باشد.

تحريک عصب واگ مي تواند به رفع سکسکه کمک کند ولي فقط از يکي از روشهاي فوق بايد استفاده کرد.شستشوي معده با آب سرد، ماساژ سينوس کاروتيد ، فشار ملايم روي کره چشم ، نگه داشتن تنفس و تنفس در يک کيسه پلاستيکي مي تواند کمک کننده باشد.

درمان هاي اتيولوژيک تا اين لحظه در دسترس نيستند ولي استفاده از متوکلروپراميد، کلرپرومازين مي تواند موثر باشد. اخيرا استفاده از باکلوفن نيز مجاز شناخته شده است. اسفاده از گاباپنتين نيز مفيد است. روش هايي  که  در اين  جا ذکر مي شوند براي  دوره هاي  کوتاه مدت  سکسکه  هستند. سکسکه  طولاني مدت که بيش از 8   ساعت طول مي کشد بايد تحت  بررسي  پزشکي  قرار گيرد.

يک  يا تعداد بيشتري  از روش هاي  زير را به  کار بنديد تا بهترين  آنها براي  شما معلوم  شود: نفس  خود را نگاه  داريد و تا 10 بشماريد.
داخل  يک  کيسه  کاغذي  تنفس  کنيد. از کيسه  پلاستيکي  استفاده  نکنيد زيرا ممکن  است  به  سوراخ  بيني  بچسبد.
انگشت  شست  خود را بين  دندان ها و لب  بالا قرار دهيد. سپس  لب  بالا را با انگشت  سبابه  خود، درست  در زير سوراخ  بيني  سمت  راست ، فشار دهيد.
انگشتان  سبابه  خود را حدود 20 ثانيه  داخل  هر دو گوش  فشاردهيد.
يک  ليوان  آب  را به  سرعت  بنوشيد.
نان  خشک  يا يخ  خرد شده  قورت  دهيد.
زبان  خود را به  ملايمت  بکشيد.
چشمان خود را ببنديد و فشار ملايمي  را به  کره هاي  چشم  وارد کنيد.
يک  قاشق  چايخوري  شکر خشک  بخوريد.

منبع: مردم سالاری