در هفدهمین مطلب آموزشی الفبای بازار سهام ( کار مشترک عصر ایران و بورس 24) بازارها و ابزارهای مالی فعال در بورس معرفی شده است.
بازار مشتقه شامل اختیار های فروش و بازار آتی است که فلسفه وجودی آن بیشتر استفاده سرمایه گذاران حرفه ای و پوشش برخی ریسک های سرمایه گذاری با روش های خاص است که مبحثی پیچیده در علوم نوین مالی است. اخیرا ابزار مشتقه شامل اختیار خرید و فروش سهام در بازار بورس معامله می شود که تشریح آن در این مقاله نمی گنجد.
بازار بدهی عموما شامل اوراقی است که شرکت های مختلف و نهادهای معتبر در آن تامین مالی انجام می دهند. بدان معنی که اوراقی نظیر اوراق خزانه اسلامی، سلف موازی، مشارکت، قرضه، اجاره و غیره در اختیار سهامداران و علاقه مندان به دریافت سود ثابت و نسبتا بدون ریسک قرار می گیرد.
مزیت این اوراق نسبت به اوراقی که بانک ها منتشر می کنند صرفا دسترسی سریع تر و آسان تر به مبالغ نقد است و با توجه به امکان معامله آن ها در بازار سرمایه، در زمانی که سرمایه گذار نیاز به پول نقد خود داشته باشد می تواند اصل و فرع پول خود را با فروش این اوراق در بازار بدست بیاورد.
صندوق ها از طریق دریافت منابع نقد سهامداران به نیابت از آن ها اقدام به معامله در بازار سرمایه می کنند. هر صندوق بر اساس نوع کارکرد می تواند با درآمد ثابت یا متغیر (سرمایه گذاری در سهام) باشد که در نوع سهام ، مدیر صندوق به خرید و فروش سهام خواهد پرداخت.
هر صندوق سرمایه مشخصی دارد که بر اساس دارایی و سرمایه ، عملا قیمت هر واحد صندوق مشخص و شفاف است. سرمایه گذار در صندوق با خرید تعداد مشخصی واحد از صندوق مربوطه، آن را مانند یک سهم می تواند نگاه کند چراکه اگر با معاملات سودآور ارزش صندوق بالا رود دارایی سهامدار نیز افزایش خواهد یافت.