حکایت 850 محاکمۀ مطبوعاتی دهۀ 80

عصر ایران- مجموعۀ اسناد و پرونده‌های مطبوعاتی ایران در دهۀ 1380 خورشیدی منتشر شد. این مجموعه در 4 مجلد سر به 4 هزار صفحه می‌زند و شرحی از شکایت‌ها و دفاعیات و آرای صادره را پیش چشم خواننده قرار می‌دهد و از شکایت یک زن دست‌فروش از یک نشریۀ عامه‌پسند تا شکایت نهادهای قدرت‌مند از تأثیر گذارترین و مشهورترین روزنامه‌ها را شامل می‌شود.

عذرا فراهانی، روزنامه‌نگار و فراهم‌آورندۀ این مجموعه پیش از این اسناد و پرونده‌های مطبوعاتی دهۀ 1370 را در سه جلد منتشر کرده بود و بدین ترتیب اکنون روزنامه‌نگاران، حقوق‌دانان، پژوهش‌گران، دانش‌آموختگان و دانشجویان رشته‌های علوم سیاسی و علوم ارتباطات و دیگر علاقه‌مندان با اثری رو به رویند که در 7 جلد یکی از مهم‌ترین مقاطع تاریخی را ثبت کرده است.

عذرا فراهانی که علاوه بر فعالیت و سابقه روزنامه‌نگاری در رشته‌های حقوق و علوم ارتباطات تحصیل کرده درباره اثر خود نوشته است:

«سرانجام تلاش و فعالیت چندین ساله‌ام برای تدوین و انتشار مجموعه چهار جلدی "اسناد و پرونده‌های مطبوعاتی ایران دهه 80" با همه دشواری‌ها به ثمر نشست و شد آنچه که باید می‌شد؛ مجموعه‌ای چهار هزار صفحه‌ای که در آن گزارش 850 جلسه محاکمه مطبوعاتی در سال‌های 1380 الی 1389 درج شده ‌است».

وی در مقدمه کتاب یادآور شده است: «16سال است آرای دادگاه‌های مطبوعاتی را مدون کرده‌ام تا تلخ‌ترین و شیرین‌ترین احکامی را که همکاران مطبوعاتی‌ام در این سال‌ها دریافت کرده‌اند، به نوعی جاودان شود و از خاطر تاریخ نروند؛ تاریخی که بنا بر اسم و اقتضایش، باید مستند باشد و دقیق، اما افسوس که گاه، فراموش‌کار می‌شود، یا در غبار می‌نشیند، یا تن به تحریف می دهد؛ و من نخواستم هیچ‌یک از این اتفاق‌ها برای تاریخِ محاکم مطبوعاتی دهه‌های اخیر بیفتد.»

فراهانی در ادامه آورده است:«تجربه‌ام در گردآوری این مجموعه درحوزه آرای دادگاه‌های مطبوعاتی به من آموخت که تاریخ شتاب چشم‌گیری دارد و صبر نمی‌کند تا کسی برای ثبت آن برگزیده شود. هرگوشه‌ای از احوال این روزگار اگر ثبت، تحلیل و تدوین نشود از دست‌ رفته به حساب می‌آید و این از دست‌ رفته‌هاست که تاریخ یک کشور را به فراموشی گرفتار می‌سازد. ما در زمانه‌ای از این تاریخ زندگی می‌کنیم که بیش از هر موقع دیگر در نانوشتن تاریخ و فراموشی آن مقصریم.»

  مجموع صفحات کتاب نزدیک 4 هزار صفحه است و در وهلۀ نخست به کار کتابخانه های عمومی و تخصصی، دانشکده‌ها و بنگاه‌ها و مؤسسات مطبوعاتی و رسانه ای می آید ضمن این که برای روزنامه‌نگاران و خبرنگاران و دانشجویان علاقه‌مند نیز یک منبع قابل استناد و مراجعه است و با توجه به حجم آن (4 هزار صفحه) و عرضه نفیس و آراسته 290 هزار تومان قیمت گذاری شده است.

مجموعۀ 4 جلدی «اسناد و پرونده های مطبوعاتی ایران در دهۀ 80» مورد استقبال نویسندگان و روزنامه نگاران قرار گرفته و بعضا دربارۀ آن نظر داده‌اند و از جمله ماشاء الله شمس‌الواعظین روزنامه‌نگار کهنه‌کار که خود نیز درگیر برخی از پرونده‌ها بوده پیشنهادی را مطرح کرده و نوشته است:

«اینک که مجموعۀ دوم پرونده های مطبوعاتی به دست چاپ ودر واقع به دوش تاریخ سپرده شده تا داستان غم‌انگیز قافله روشنگران سرزمین ایران را برای نسل‌های آینده روایت کند من به همکار گرامی ام عذرا فراهانی به خاطر تلاش بی وقفه اش در راه سپردن این مرحله دشوار تاریخ مطبوعات ایران به حافظه تاریخ درود می فرستم و او را دعوت می کنم که اگر از این کار به یاد ماندنی فراغت پیدا کرد گام بعدی را بردارد...

گام بعدی شاید دشوارتر باشد اما می‌تواند مکمل ارزنده‌ای برای گام اول باشد....گام دوم آن است که مجموعۀ این احکام در زمان خودش بازتاب‌های زیادی در رسانه‌های ملی وبین‌المللی و سازمان‌های مدافع حقوق بشر و آزادی مطبوعات داشت. بسیاری از حقوق‌دانان برجسته کشور نسبت به صدور احکام [...] علیه رورنامه‌نگاران واکنش نشان دادند واین واکنش‌ها در مطبوعات داخلی نیز منتشر شد..این موضوع به ویژه در اوایل دهۀ هفتاد تا نیمه اول دهۀ هشتاد شمسی به چشم می‌خورد...

انتشار این مجموعه واکنش‌ها در قبال هریک از پرونده‌ها و به تناسب موضوع می‌تواند برای پژوهش‌گران آینده روشن‌گرانه وبرای مسئولان آینده عبرت آموز باشد...»

تماشاخانه

داستان غم‌انگیز کودکی در غزه : «می‌خواهم روی پای مادرم بخوابم» / خبرنگار او را در شرایطی عجیبی پیدا کرد (فیلم)

قوچ‌مستی آغاز شده / قوچ‌های مست حواس‌شان به شکارچی‌ها نیست / نگرانی‌‌‌ها از شکار بیرحمانه (فیلم)

فیلم های دیگر