عصرایران؛ احسان محمدی- می گویند آدم‌ها برآیند پنج نفری هستند که هر روز با آنها مراوده دارند، نشست و برخاست می‌کنند و دل به دل هم گره می‌زنند. این پنج نفر شخصیت آدم را تشکل می‌دهند و اندک اندک و نامحسوس به شکل آنها در می‌آییم. قدیمی ها می گفتند آدم اگر خوی همنشین را نگیرد، بوی او را می‌گیرد.

این روزها وقتی با کسی گفت و گو می‌کنم ناخودآگاه از واژه هایی که به کار می برد، از نگاهی که به زندگی دارند و از آنچه در پس ذهنش هست و نمی گوید اما می شود فهمید، می توانم حدس بزنم در چه فضایی زیست می کند. در نگاه اول همه ما روی کره زمین زندگی می کنیم، در نگاه دوم به کشور و سرزمینی تعلق داریم و در نگاه سوم به شهری و شهرستانی. اما فارغ از نگاه جغرافیایی همه ما در فضایی زندگی می کنیم که طول و عرض آن را نمی شود اندازه گرفت. زیست در این گلخانه گاهی می تواند خطرناک باشد.

گلخانه یا گیاه خانه محلی برای کشت گیاهان است که به وسیله پوشش‌های شفاف پوشیده شده‌است. پوشش گلخانه باعث ایجاد اثر گلخانه‌ای و محبوس شدن انرژی خورشیدی درون گلخانه می‌شود. این فضا کنترل شده است، امکان تغییر در آن از بیرون وجود ندارد، همه اتفاقات زیر این پوشش رخ می دهد و عملاً فضایی ایزوله و به دور از فضای زیست واقعی که برای سایر گیاهان در بیرون از گلخانه وجود دارد مهیا می‌شود.

هر کدام از ما دوستانی داریم که نه تنها در دنیای واقعی با آنها همراه هستیم بلکه با تشکیل گروه در شبکه های اجتماعی به ویژه تلگرام اخبار، اطلاعات و احساساتی به اشتراک می گذاریم که به ذائقه دیگر اعضا جور در می آید. در واقع اندک اندک گرفتار یک فضای گلخانه ای ایزوله ای می شویم که ما را از دنیای واقعی پیرامون محروم می کند.

پیش از این برخی طعنه وار روشنفکران را ساکنان «برج عاج» لقب می دادند که از فضای واقعی جامعه و رنجی که مردم کوچه و خیابان می برند بی خبرند و گمان می کنند دنیا همان جایی است که آنها قرار دارند و نسخه هایی می پیچیدند که اجرای آن عملاً غیرممکن است چرا که بر اساس شناخت از جامعه واقعی ارائه نمی شود. به قول سعدی علیه الرحمه: فرقست ميان آنکه يارش در بر، با آنکه دو چشم انتظارش بر در!

اگر در گوشی همراه تان تنها به اخبار کانال هایی که با سلیقه شما جور در می آیند اعتماد می کنید، اگر فقط روزنامه ها و سایت هایی که اخبار طیف مطبوع شما را منعکس می کنند می خوانید، اگر تنها با کسانی همراه هستید که شما را تایید می کنند، همیشه مطابق میل شما حرف می زنند و فکر می کنند شما در یک گلخانه زندگی می کنید!

اگر کسی را می بینید که مدام می گوید اینها کارشون تمومه و رفتنی اند، اگر کسی می گوید همه چیز عالی است و در این کشور هیچ مشکلی نداریم، اگر کسی می گوید هیچ امیدی به آینده این کشور نیست و ... تردید نکنید که او گرفتار زیست گلخانه ای شده است. زیستن طولانی در فضایی ایزوله ای، آدم را به سوی دیکتاتوری اندیشه و مطلق انگاشتن خود، همفکران و دانسته ها هدایت می کند. مراقب گلخانه باشیم.