۲۰ آبان ۱۴۰۳
به روز شده در: ۲۰ آبان ۱۴۰۳ - ۱۵:۰۸
فیلم بیشتر »»
کد خبر ۶۳۹۵۰۲
تعداد نظرات: ۱۱ نظر
تاریخ انتشار: ۰۹:۴۸ - ۱۹-۰۸-۱۳۹۷
کد ۶۳۹۵۰۲
انتشار: ۰۹:۴۸ - ۱۹-۰۸-۱۳۹۷
بازنشر؛

روزی که وزیر امور خارجه ایران اعدام شد / حسین فاطمی از بانیان ملی شدن نفت، به خیانت متهم شد (فیلم)

حسین فاطمی یکی از مشهورترین سیاستمداران ایران بود؛ وزیر امور خارجه کشورمان که روز ۱۹ آبان‌ماه سال ۱۳۳۳ به جوخه اعدام سپرده شد.
کیفیت پایین
کیفیت خوب
عصر ایران؛ محسن ظهوری ـ «مدعی خواست که آید به تماشاگه راز / دست غیب آمد و بر سینه نامحرم زد / عقل می‌خواست کز آن شعله چراغ افروزد / برق غیرت بدرخشید و جهان برهم زد. همه طبقات از جمله مطبوعات، سهم خود را در این راه عظیم ملی ادا کردند.» این نطق پیروزی، برای ملی شدن صنعت نفت ادا شد؛ با صدای کسی که شادمانی‌اش دوام زیادی نداشت.

حسین فاطمی، وزیر امور خارجه دولت محمد مصدق بود و از اصلی‌ترین مهره‌های ملی شدن نفت ایران که سه سال پس از این پیروزی بزرگ، با حکم دادگاه به اعدام محکوم شد تا ۱۹ آبان‌ماه ۶۴ سال پیش تیرباران شود. به دست دو مرد، تیمسار تیمور بختیار فرماندار نظامی تهران و سرتیپ نعمت‌الله نصیری فرمانده گارد شاهنشاهی که به گفته برادر فاطمی، با سه گلوله او را کشتند.

دو نظامی نزدیک به فضل‌الله زاهدی نخست‌وزیر کودتا که در روزهای سقوط دولت مصدق به شاه کمک ‌کرده بودند، هر دو مدتی رئیس سازمان اطلاعات و امنیت کشور (ساواک) شدند و هر دو هم پس از مدتی مورد غضب شاه قرار گرفتند. نصیری که نامه عزل مصدق را به کاخ نخست وزیری برده بود، بعدها به زندان اوین فرستاده شد و بختیار که پس از کودتا جریان‌های مخالف را پاکسازی و حسین فاطمی را در مخفیگاهش دستگیر کرده بود، در عراق ترور شد.

فاطمی، زمان مرگ هنوز به چهل سالگی نرسیده بود. عمده تجربه سیاسی‌اش را در روزنامه‌نگاری گذرانده و یکراست از همان‌جا به دولت رفته بود. ابتدا سخنگو و معاون پارلمانی محمد مصدق شد و یک سال بعدش، به سمت وزیر امور خارجه رسید. او را دست راست مصدق می‌دانستند؛ جوانی پرشور با قلمی بی‌پروا، ایده‌هایی تازه و خطابه‌هایی آتشین که محمدرضا پهلوی از او هراس داشت.

حسین فاطمی می‌دانست شاه هرگز از جان او نمی‌گذرد. وقتی با ناکامی عزل مصدق در ۲۵ مرداد، شاه ایران را ترک کرده بود، فاطمی در مقاله‌ها و سخنرانی‌هایش رک و بی‌پروا به او توهین کرده و می‌دانست حالا که شاه بعد از کودتای ۲۸ مردادماه ۱۳۳۲ و سقوط دولت مصدق، به ایران برگشته، کینه او را جز با مرگ جواب نخواهد داد. برای همین هم متواری شد و شش ماه و ۹ روز مخفیانه زندگی کرد تا سرانجام او را در خانه‌ای در تجریش تهران دستگیر کنند...

این گزارش نخستین‌بار در آبان‌ماه سال ۹۷ به مناسبت گذشت ۶۴ سال از اعدام فاطمی در عصر ایران منتشر شد.
ارسال به دوستان
انتشار یافته: ۱۱
در انتظار بررسی: ۶۹
غیر قابل انتشار: ۶
amir
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۲۰ - ۱۳۹۷/۰۸/۱۹
1
42
جالب بود
سپاس از آقاي ظهوري
خويي
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۲۷ - ۱۳۹۷/۰۸/۱۹
3
81
خدواند تمام كساني كه به اين اب خاك خدمت كرده اند قريت رحمت فرمايد
سید
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۳۳ - ۱۳۹۷/۰۸/۱۹
1
63
یادش گرامی باد
خوبب
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۳۴ - ۱۳۹۷/۰۸/۱۹
2
44
ببخشيد قرين رحمت فرمايد
سروش
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۳۴ - ۱۳۹۷/۰۸/۱۹
13
31
برایم جالب است وزیرش را اعدام می کنند ولی خودش با خدم وحشم تبعید می شود. جالب است. خدا رحمت کند دکتر فاطمی را.
ناشناس
Netherlands
۱۰:۴۲ - ۱۳۹۷/۰۸/۱۹
3
59
بسیار تیر ها که رها شد به پیکرش/ بسیار سنگها که شکستند بر سرش/ او همچنان رهایی مردم را فریاد می کشید...
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۵۵ - ۱۳۹۷/۰۸/۱۹
1
65
این مرز و بوم چه فرزندانی را تربیت و در آغوش خاک خود نگه داشته است.
تاریخ این دیار کهن مملو از دلاوریهای این بزرگ مردان و مملو از ستم و جهالت افرادی همانند زاهدی ها و شعبان بی مخ هاست.
هزاران درود و هزاران تعظیم به روح پر شکوه فاطمی فرزند دلاور ایران زمین
فريد
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۵۲ - ۱۳۹۷/۰۸/۱۹
4
35
اي كاش راجع به تير عبدخدايي هم مي نوشتيد!
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۱۲ - ۱۳۹۷/۰۸/۱۹
1
41
یاد و خاطره اش همواره گرامی و جاودان باد.
ناشناس
Belgium
۱۲:۳۳ - ۱۳۹۷/۰۸/۱۹
2
64
درود بر فاطمی بزرگ که آخرین فریادش در هنگام تیر باران این بود: پاینده ایران،زنده باد مصدق
بهزاد
Iran (Islamic Republic of)
۱۳:۱۶ - ۱۳۹۷/۰۸/۱۹
2
66
کاش در مطلبتان می نوشتید که آرامگاه این بزرگمرد در ابن بابویه شهرری است تا دوستدارانش مطلع می شدند.
#videojsscript