عصر ایران ؛ مجتبا قفقازی - "عیسی کلانتری" رییس سازمان حفاظت محیط زیست اخیرا در جریان سفر خود به " اردستان" و در جمع جلسه فرمانداری این شهر از پایان یافتن تحریمهای کشور تا 10 ماه آینده خبر داده است.
او در این باره گفته است:" تحریمهای کشور نهایتا تا ۱۰ ماه آینده بیشتر دوام نخواهد آورد...غربیها مجبور هستند تحریمها را بردارند، البته ما هم باید معقول کشور را اداره کنیم."
این خبر که در بسیاری از رسانهها منتشر شده احتمالا جزء خبرهای پربازدید شده است، چون در تیتر آن حرفی تازه است و کنجکاوی خواننده را تحریک میکند تا از جزییات و چند و چون ماجرا باخبر شود.
اما وقتی روی این خبر کلیک کنید و آن را بخوانید شما نیز احتمالا دچار سردرگمی و پرسش و ابهام بیشتر شوید که یک مقام مسئول دولتی با استناد به چه شواهد و مدارکی از "10 ماهه" خاتمه یافتن دوران تحریمها میگوید در حالی که در سخنان خود هیچ شواهد و مدارکی ارایه نمیکند!
حالا جای این پرسش اساسی از جناب کلانتری وجود دارد که: بر اساس کدام ادله و شواهدی مدعی است تحریمها تا 10 ماه آینده تمام میشود؟ و او این 10 ماه را از کجا آورده است؟!
پرواضح است که هر ایرانی وطندوستی از شنیدن خبر رفع تحریمها و باز شدن گرهها و زنجیرهای بسته شده به پای اقتصاد کشور، شادمان و خوشحال میشود و طرح این پرسش از آقای کلانتری به این معنا نیست که نگارنده از امید و آرزوی رفع تحریمها طی ماههای آتی ناراحت و حتی به طول کامل ناامید است، اما روی سخن درباره نحوه اظهار نظر مسئولان دولتی و فراتر از آن ایجاد انتظار و امید واهی در جامعه است.
درباره رابطه ایران و ایالات متحده آمریکا و مساله رفع تحریمها تا اینجای کار نه تنها چشماندازی از حل و فصل دیده نمیشود بلکه همه شواهد و قرائن از احتمال وخیمتر شدن شرایط و تنش موجود بین 2 کشور حکایت دارد. از سوی دیگر بسیاری از مسئولان دولتی نیز طی هفتهها و ماههای گذشته بارها با کلید واژه" سال سخت 98" به مردم هشدار داده و آنها را به لحاظ روانی با سختیهای سال جدید در پیش رو آماده میکنند.
در حالی که اشاره به عدد "10 ماه" – یعنی 300 روز آینده- در کلام کلانتری، حکایت از عوالم دیگری میدهد که ظاهرا بسیار متفاوت از شرایط و اوضاع و احوال موجودی است که همه مردم و مسئولان در آن فضا تنفس کرده و نسبت به آن هشدار میدهند.
تنها مسالهای که میتوان از صحبتهای کلانتری برداشت کرد این است که احتمالا منظور ایشان از پایان یافتن تحریمها تا 10 ماه آینده، به خستگی و کلافگی دولت ترامپ از بینتیجه ماندن تحریمها و عقبگرد آن از سیاست فشار و تحریم و روی آوردن به سیاست تعامل و دیپلماسی سازنده در قبال ایران است که با شناختی از دولت ترامپ و دولتمردانی مثل "بولتون" و "پمپئو" موجود است، چنین امری نزدیک به محال مینماید.
سوال و ابهام دیگر اینکه چرا برای مثال 10 ماه ؟!
مثلا چرا 6 ماه نه؟! و یا 12 ماه؟! ظاهرا به جای 10 میتوان هر عدد دیگری را نیز قرار داد و این مساله تغییری در چارچوب اظهارات کلانتری نخواهد داشت.
نکته دیگری که میتوان درباره صحبتهای کلانتری اشاره کرد این است که صحبتهای او درست میبود اگر پشتپرده ای در پسپرده وجود داشت و برای مثال اگر منظور ایشان گفتگوی محرمانه دیپلماتیک از طریق کانالهای واسطه خارجی و احتمال نتیجه دادن آن در سال آینده (98) مطرح بود و در این صورت نیز باز سوال:"چرا 10 ماه؟" مطرح بود؛ چون سال آینده هم میتواند 9 ماه دیگر باشد هم میتواند 6 ماه و یا حتی 12 ماه و...
و نکته پایانی اینکه اگر کلانتری میگفت 20 ماه یا 2 سال شاید میشد عدد اعلامی او را با توجه به انتخابات ریاست جمهوری 2020 آمریکا هضم کرد؛ و این احتمال را داد که منظور او شکست ترامپ در انتخابات آتی و تغییر سیاست خارجی دولت آتی ایالات متحده آمریکا در قبال ایران باشد، (2 سال به خاطر صحت حدودی تا زمان استقرار دولت بعدی آمریکا و 20 ماه یعنی به طور دقیق تا زمان برگزاری انتخابات نوامبر 2020 آمریکا) هر چند که در این زمینه نیز نمیتوان به طور قطع و یقین از هم اکنون شکست ترامپ را پیشبینی کرد و حتی در صورت شکست ترامپ و روی کار آمدن دولتی دیگر در آمریکا (دولت حزب دموکرات) به ضرس قاطع از تغییر 180 درجهای سیاست خارجی دولت ایالات متحده آمریکا در قبال ایران مطمئن بود.
در جمعبندی بهتر است به این نکته اشاره شود که 10 ماه مورد اشاره رییس سازمان حفاظت از محیط زیست به هر جهت میبایست یک پایه استدلالی و منطقی در ذهن ایشان داشته باشد و بهتر است "کلانتری" در این باره روشنگری کند و توضیح دهد که این 10 ماه را بر چه مبنایی مطرح کرده است و مثلا چرا نگفته است 12 یا 8 ماه آینده؟!