رژیم های غذایی سرشار از فیبر که از میوه ها، سبزی ها، غلات کامل، مغزدانه ها و حبوبات تامین می شود، می توانند دیواری دفاعی در برابر سرطان کولورکتال ایجاد کنند.

سرطان کولورکتال شرایطیست که در روده بزرگ یا رکتوم آغاز می شود. این سرطان ها می توانند با توجه به محل آغاز سرطان روده بزرگ یا سرطان رکتوم نیز نام بگیرند. سرطان روده بزرگ و سرطان رکتوم اغلب به همراه هم گروه بندی می شوند زیرا از ویژگی های مشابه بسیاری برخوردار هستند.

به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "ریدرز دایجست"، در شرایطی که سرطان کولورکتال یکی از دلایل مرگ و میر ناشی از سرطان محسوب می شود، در صورت آگاهی از چگونگی کاهش خطر، این بیماری در بسیاری از موارد قابل پیشگیری است.

شما می توانید چاقی را کنترل کنید

اضافه وزن و چاقی یکی از نگرانی های سلامت اصلی در دنیای امروز محسوب می شوند. در کنار بیماری قلبی و دیابت، اضافه وزن و چاقی می توانند به صورت مستقیم با افزایش خطر سرطان روده بزرگ مرتبط باشند. مطالعات نشان داده اند در کشورهایی که رژیم غذایی غربی در آنها بیشتر دنبال می شود با افزایش نرخ ابتلا به سرطان روده بزرگ مواجه هستند. در شرایطی که کنترل چاقی می تواند دشوار باشد، دنبال کردن یک رژیم غذایی سالم و ورزش منظم در کنار دریافت کمک پزشکی و برخی عمل های جراحی می تواند به مدیریت وزن کمک کند.

شما نمی توانید سابقه خانوادگی خود را کنترل کنید

سابقه خانوادگی و ژنتیک از جمله دلایل تاثیرگذار در ابتلا به سرطان روده بزرگ هستند. بر همین اساس، هر فرد زیر 50 سال که به سرطان روده بزرگ مبتلا شده است باید از نظر حضور این جهش های ژنتیکی مورد بررسی قرار بگیرد. بررسی ها ساده بوده و به راحتی از طریق یک آزمایش خون قابل انجام هستند. در صورت وجود ژن جهش یافته، نظارت دقیق‌تر بر اعضای خانواده نیاز است.

شما می توانید میزان مصرف فیبر را کنترل کنید

رژیم های غذایی سرشار از فیبر که از میوه ها، سبزی ها، غلات کامل، مغزدانه ها و حبوبات تامین می شود، می توانند دیواری دفاعی در برابر سرطان کولورکتال ایجاد کنند. فیبر محلول، که توسط باکتری های روده تخمیر می شود، به تولید اسیدهای چرب زنجیره کوتاه، مانند «بوتیرات» منتج می شود که خواص ضد سرطان در روده بزرگ دارد. تا حد امکان، فیبر بیشتری از مواد غذایی گیاهی در رژیم غذایی خود دریافت کنید.

شما نمی توانید سابقه خانوادگی پولیپ های کولورکتال را کنترل کنید

یک سوم از بیمارانی که سرطان کولورکتال در آنها تشخیص داده می شود، دارای سابقه خانوادگی سرطان کولورکتال یا پولیپ های کولورکتال هستند. اگر پولیپ کولورکتال داشته اید، خطر ابتلا به سرطان کولورکتال برای شما بیشتر از فردی بدون سابقه ابتلا به پولیپ است، از این رو، نظارت منظم بر شرایط از طریق انجام کولونوسکوپی یا روش های غربالگری تایید شده دیگر اهمیت دارد.

شما می توانید میزان مصرف گوشت های قرمز و فرآوری شده را کنترل کنید

پژوهش ها یک رژیم غذایی سرشار از گوشت های قرمز و فرآوری شده را با افزایش خطر سرطان کولورکتال پیوند داده اند. آهن هِم، نیترات ها، نیتریت ها، و دیگر مواد سرطان‌زای بالقوه که در گوشت های قرمز و فرآوری شده، مانند گوشت گاو، سوسیس، و کالباس وجود دارند، از عوامل تاثیرگذار در این زمینه هستند. بیشتر کارشناسان محدود کردن مصرف گوشت های قرمز و فرآوری شده به یک یا دو بار در هفته را توصیه کرده اند.

شما نمی توانید سن خود را کنترل کنید

همانند بیشتر بیماری ها، خطر سرطان کولورکتال با افزایش سن بیشتر می شود. احتمال تشخیص این بیماری پس از 40 سالگی افزایش می یابد و پس از 50 سالگی به طور قابل توجهی بیشتر می شود. با این وجود، افزایش تشخیص سرطان کولورکتال در افراد جوان‌تر نگرانی ها را افزایش داده و بر همین اساس، انجمن سرطان آمریکا غربالگری سرطان کولورکتال در 45 سالگی به جای 50 سالگی را توصیه کرده است.

شما می توانید بر سیگار کشیدن یا نکشیدن کنترل داشته باشید

سیگار کشیدن مسئول ابتلا به بیماری های مختلف است که بسیاری از آنها، از جمله سرطان کولورکتال، می توانند مرگبار باشند. پژوهش ها نشان داده اند که خطر سرطان روده بزرگ در مردان سیگاری 8 درصد و در زنان سیگاری 19 درصد بیشتر است. حتی یک یا دو نخ سیگار در روز نیز می تواند خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش دهد، در نتیجه، پرهیز از یا ترک سیگار بهترین گزینه برای شما محسوب می شود.

شما نمی توانید سابقه خانوادگی بیماری التهابی روده را کنترل کنید

افراد مبتلا به بیماری التهابی روده (IBD)، از جمله بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو، با التهاب مزمن در روده های خود مواجه هستند که می تواند خطر سرطان کولورکتال را افزایش دهد. خطر سرطان روده بزرگ چند سال پس از تشخیص اولیه بیماری التهابی روده افزایش می یابد و در بیمارانی که بخش بزرگی از روده بزرگ تحت تاثیر قرار گرفته، مدت زمان بیشتری از بیماری می گذرد و یا در افرادی که با التهاب فعال مواجه هستند، چشمگیرتر است. بر همین اساس، تمام افراد مبتلا به بیماری التهابی روده باید با پزشک متخصص گوارش خود درباره زمان آغاز غربالگری برای سرطان روده بزرگ صحبت کنند.

شما می توانید بر میزان مصرف الکل کنترل داشته باشید

مصرف الکل یکی دیگر از مواردی است که می تواند پیامدهای سلامت جدی، از جمله ابتلا به سرطان کولورکتال را موجب شود. طی یک تجزیه و تحلیل چندین مطالعات مشخص شد خطر ابتلا به سرطان کولورکتال در افرادی که بیش از حد الکل مصرف می کنند، نسبت به افرادی که الکل مصرف نمی کنند، 37 درصد بیشتر بود و افرادی که به میزان کم الکل مصرف می کردند نیز با افزایش خطر 7 درصدی مواجه بودند. به طور خاص، مصرف الکل با ظهور سرطان کولورکتال در سنین پایین‌تر مرتبط بود.

شما می توانید بر مصرف پیاز و سیر کنترل داشته باشید

آلیسین، ماده ای که در سیر، پیاز، پیازچه، پیاز کوهی، و موسیر یافت می شود، احتمالا با نابودی مواد سرطان‌زا و اختلال در جریان خون به تومورها، به نظر می رسد خطر سرطان کولورکتال را کاهش می دهد. پژوهشی که در نشریه Asia-Pacific Journal of Clinical Oncology منتشر شد، نشان داد خطر ابتلا به سرطان کولورکتال در افرادی که به میزان فراوان از این قبیل سبزی ها مصرف می کردند، در مقایسه با افرادی که رژیم های غذایی آنها تا حد زیادی فاقد این مواد غذایی بود، 79 درصد کمتر بود.

شما می توانید سطح فعالیت جسمانی خود را کنترل کنید

وزارت بهداشت و خدمات انسانی آمریکا حداقل 150 دقیقه فعالیت جسمانی با شدت متوسط در هفته را برای بزرگسالان توصیه کرده است. افرادی که از نظر جسمانی فعال‌تر هستند با کاهش خطر ابتلا به سرطان کولورکتال مواجه بوده و همچنین احتمال ابتلا به سرطان پستان، حملات قلبی، دیابت و سکته مغزی در آنها کمتر است. افزایش فعالیت جسمانی می تواند به کاهش وزن و چاقی نیز کمک کند که این شرایط نیز خطر ابتلا به سرطان کولورکتال را کاهش می دهد.

شما نمی توانید بر وضعیت پیوند اعضای خود کنترل داشته باشید

بیمارانی که عمل پیوند عضو، مانند کلیه داشته اند، به واسطه خطرات ناشی از مصرف بلند مدت داروهایی که برای سرکوب سیستم ایمنی استفاده می شوند، می توانند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان کولورکتال قرار داشته باشند. بر همین اساس، این بیماران باید با پزشک متخصص گوارش خود درباره غربالگری با تکرر بیشتر صحبت کنند.

شما می توانید بر مصرف آسپرین کنترل داشته باشید

برخی مطالعات نشان داده اند که مصرف روزانه آسپرین می تواند خطر ابتلا به سرطان کولورکتال را در بیمارانی با ریسک بالا 40 درصد کاهش دهد. با این وجود، مصرف آسپرین می تواند خطر خونریزی گوارشی را نیز افزایش دهد. پیش از آغاز استفاده منظم از آسپرین با پزشک خود درباره خطر سرطان کولورکتال و عوارض جانبی بالقوه مصرف این دارو صحبت کنید.

شما نمی توانید بر مواجهه با پرتو افشانی کنترل داشته باشید

کودکانی که برای درمان سرطان، پرتو درمانی را پشت سر گذاشته اند می توانند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان کولورکتال قرار داشته باشند. افزایش خطر در بیمارانی که برای درمان سرطان پروستات یا سرطان دهانه رحم پرتو درمانی داشته اند نیز افزایش می یابد. در همین راستا، برای این بیماران آغاز غربالگری برای سرطان کولورکتال در سنین پایین‌تر (10 سال پس از پرتوردمانی یا در سن 35 سالگی) توصیه شده است.

شما می توانید بر غربالگری کنترل داشته باشید

کارشناسان بر این باورند که غربالگری یکی از مهم‌ترین کارهاییست که مردم می توانند برای کاهش خطر سرطان کولورکتال انجام دهند. آزمایش های غربالگری مختلفی از جمله کولونوسکوپی، و آزمایش های مبتنی بر مدفوع وجود دارند. غربالگری منظم برای افرادی که در معرض خطر متوسط قرار دارند از 45 سالگی و برای افرادی با میزان خطر بالا پیش از 45 سالگی توصیه شده است. شما می توانید در این زمینه با پزشک خود صحبت کنید.