تغییر سیاستهای بانک مرکزی در ماههای اخیر باعث شده است تا با وجود اخبار منفی که پیش از این نوسان بالایی در بازار ارز ایجاد میکرد، بازار با آرامش بیشتری حرکت کند. درهفتههای اخیر دو خبر قرارگرفتن نام سپاه پاسداران در لیست سازمانهای تروریستی و عدم تمدید معافیتهای نفتی خریداران نفت ایران از سوی امریکا میتوانست تأثیر روانی زیادی در بازار ارز ایجاد کند، اما برخلاف انتظار دامنه نوسانات این اخبار محدود بود.
براساس گزارش تسنیم، حال در روزهای آینده اتفاق دیگری در بازار ارز رخ خواهد داد که بهطور قطع بر نوسانات این بازار مؤثر خواهد بود. طبق اعلام رئیس کل بانک مرکزی بازار متشکل ارزی که بزودی رسماً آغاز به کار خواهد کرد؛ بنا دارد تأثیر بازارهای هرات و سلیمانیه در بازار ارز را کم کند و میدان را به بازیگران اصلی بازار داخلی بدهد.
بازار متشکل ارزی با هدف شناسایی و هویت بخشی به بازیگران اصلی بازار ارز بزودی آغاز به کار خواهد کرد. ایده راه اندازی این بازار برگرفته از تجربه جهانی است. تجربه جهانی نشان داده که براساس نیازهای بازار، بازیگران مداخله کرده و نیازهای ارزی را پوشش میدهند؛ در ایران نیز بناست بزودی بازار متشکل ارزی رسماً فعالیت خود را آغاز کند؛ هیأت مدیره این بازار طبق اعلام بانک مرکزی هفته قبل تشکیل شده و هماکنون صرافها در حال تکمیل اطلاعات برای عضویت در بازار متشکل ارزی هستند.
بازیگران اصلی بازار متشکل ارزی، صرافیهای مجاز، بانکها و صرافیهای بانکها هستند؛ تمام بازیگران موظف به معرفی حساب ارزی به بانک مرکزی هستند. صرافیهایی که در این بازار خرید و فروش عمده را انجام میدهند باید یک درصد بالاتر از نرخ بازار متشکل، نیازهای خُرد ارزی را براساس فهرست مصارف 24 گانه پوشش دهند. همزمان با آغاز به کار بازار متشکل ارزی، نرخ ارز براساس عرضه و تقاضا تعیین خواهد شد و در پایان هر روز نیز براساس میانگین قیمت ارز در همان روز، نرخ پایه ارز برای روز بعد تعیین میشود. بناست نرخهای معاملاتی در این بازار آنلاین برای اطلاع مردم نمایش داده شود.
قیمت ارز در این بازار، براساس عرضه و تقاضا تعیین میشود؛ این بازار، امنیتی به بازیگران میدهد که براساس آن، وجوه بین خریدار و فروشنده به صورت ضمانت یافته رد و بدل میشود. صرافیهای عمده فروش در بازار متشکل ارزی میتوانند ارز خود را عرضه نمایند؛ در سایت این بازار فقط مبلغ و قیمت نمایش داده خواهد شد. سامانه بازار به گونهای طراحی شده است که پایینترین قیمت فروش را در بالاترین سطح نمایش قرار میدهد و در عین حال، بالاترین قیمت خرید را در بالاترین سطح نمایش میدهد. برهمین اساس قیمتها به صورت آنلاین در سیستم مَچ میشود و کشف نرخ صورت میگیرد.
راهکار بانک مرکزی برای جلوگیری از ثبت نرخهای کاذب در این بازار تدوین آیین نامه معاملاتی از سوی بازیگران اصلی است؛ در آیین نامه به هیأت مدیره بازار متشکل اجازه داده میشود نرخ را براساس قیمت آخر وقت روز قبل با نوسان 5 درصد تعیین کند. گفتنی است، بناست بخشی از ساختمان شماره یک بانک مرکزی واقع در خیابان فردوسی، محل استقرار و فعالیت بازار متشکل ارزی باشد. پیش از ایده شکلگیری و راه اندازی بازار متشکل ارزی، نگاه تمام بازاریها به دبی و سلیمانیه بود ولی با راه اندازی این بازار، بانک مرکزی بنا دارد که نقش این بازارها را در تعیین نرخ ارز به حداقل ممکن برساند. مدافعان شکلگیری بازار متشکل ارزی میگویند که این بازار برای حذف هیچ بازاری ایجاد نخواهد شد بلکه برای کشف نرخ و تضمین امنیت معاملات، اعمال نظارت بانک مرکزی و رعایت قانون در عرصه بازیگران تشکیل خواهد شد.
ذخایر ارزی کشور برای حفظ ثبات بازار ارز مناسب است
رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه بانک مرکزی تمهیدات لازم برای مقابله با عدم تمدید معافیت خرید نفت ایران را اندیشیده است، گفت: ذخایر ارزی کشور برای حفظ ثبات بازار ارز مناسب است.
به گزارش بانک مرکزی، هفتمین نشست دورهای رئیس کل بانک مرکزی با اقتصاددانان عصر سهشنبه با محوریت موضوعاتی مانند اجرای عملیات بازار باز، اصلاح نظام بانکی، نحوه کنترل نقدینگی و تورم و ثبات نرخ ارز برگزار شد.
عبدالناصر همتی در این نشست با اشاره به موفقیت بانک مرکزی در کنترل حجم نقدینگی از طریق تشدید نظارت بر اضافه برداشت بانکها بر تداوم این روند تأکید کرد. رئیس شورای پول و اعتبار همچنین ایجاد تبادل مستقیم بین واردکنندگان و صادرکنندگان در یک ماه گذشته را موجب افزایش حجم مبادلات درسامانه نیما دانست و برعدم دخالت بانک مرکزی درتعیین نرخ ارز در سامانه نیما تصریح کرد.
همتی صبح دیروز نیز با انتشار یادداشتی در صفحه اینستگرام خود اعلام کرد: توهم بر هم خوردن بازار ارز و ملتهب شدن آن که مدام از آن صحبت میشد با مدیریت بانک مرکزی و اشراف آن بر بازار ارز برای چندمین بار رفع شد. وی در این شبکه اجتماعی نوشت: هر مقدار کاهش در صادرات نفت و معادل ریالی درآمد دولت باید به فوریت از طریق صرفهجویی و کاهش هزینهها و یا جبران آن از طریق سایر درآمدها و یارانههای پنهان بطور فوری جبران شود. «مایک پمپئو» وزیر خارجه امریکا دوم اردیبهشت 1398 در ادامه اقدامات یکجانبه و خلاف مقررات بینالمللی اعلام کرد به تمدید معافیتها برای خریداران نفت از ایران پایان میدهد.