مدیر گروه بهبود تغذیه دانشگاه علوم پزشکی البرز گفت: پس از ماه رمضان شاهد این هستیم که برخی افراد دچار افزایش وزن ناگهانی یا بعضاً کاهش وزنهای شدید شدهاند که هر کدام از این دو حالت نشان دهنده تغذیه نامناسب و مشکلدار است.
فاطمه قاسمی در گفت و گو با خبرنگار ایسنا در خصوص اولویتها و نکات تغذیهای در ماه رمضان اظهار کرد: در طول مدت این ماه تعداد وعدهها و نوع آنها تغییر میکند، افراد در شرایط عادی و روزمره سه وعده غذایی اصلی و سه میان وعده دریافت میکنند اما در این ماه دو وعده اصلی و دو میان وعده کم میشود بنابراین رعایت تنوع و تعادل در تغذیه مسئلهای بسیار با اهمیت است.
وی افزود: در این ماه معده ساعاتی طولانی خالی میماند پس بهتر است در مدت زمان کوتاهی حجم زیادی از مواد غذایی را وارد بدن خود نکنیم تا به بدن آسیبی نرسد.
چه کنیم که بعد از ماه رمضان دچار افزایش یا کاهش ناگهانی وزن نشویم؟
قاسمی در خصوص این آسیبها گفت: ما پس از ماه رمضان شاهد این هستیم که برخی افراد دچار افزایش وزن ناگهانی یا بعضاً کاهش وزنهای شدید شدهاند هر کدام از این دو حالت نشان دهنده تغذیه نامناسب و مشکلدار است.
وی در ادامه افزود: برای جلوگیری از این مسئله توصیه میشود افراد وعده افطار را در حجم کم و سبک مصرف کنند و ترجیحاً با نوشیدنی با دمای ولرم آغاز کنند مانند شیر ولرم یا آب ولرم؛ همچنین کارشناسان تغذیه به طور کلی چای را برای شروع افطار نوشیدنی مناسبی نمیدانند چون کافئین موجود در چای، ممکن اضطراب و استرس ایجاد کند.
این کارشناس تغذیه حلیم و آش را برای وعده افطار مناسب ندانست و اظهار داشت: وعده افطار باید مانند صبحانه بسیار سبک و ساده باشد، استفاده از پنیرهای کم چرب همراه با سبزی، گردو، گوجه فرنگی و یا خیار برای این وعده مناسبتر است، آش و یا حلیم برای این وعده به اصطلاح سنگین هستند و ممکن است به معده آسیب وارد کند؛ در صورت تمایل به مصرف میتوان این دو را جایگزین وعده شام کرد.
مصرف میوه در ماه رمضان فراموش نشود
وی، دریافت سه واحد میوه را در این ماه الزامی دانست و افزود: نباید خودمان را در این ماه از دریافت میوه و سبزی محروم کنیم، هر فرد باید روزانه ۵۰۰ گرم میوه و سبزی دریافت کند، دقت در تنوع آن هم موضوعی بسیار پر اهمیت است.
قاسمی خاطرنشان کرد: فلفل دلمهای، پیاز، گوجه فرنگی، انواع کلم همگی جزو سبزیجات محسوب میشوند، البته آب سبزی هم میتواند جایگزین سبزی باشد اما بهتر است که میوه و سبزیجات به همان شکل مصرف شوند تا فیبر و سایر ویتامینهای آن هم جذب شوند، البته این نکته هم نباید فراموش شود که مصرف زیاد سبزی باعث تشدید تشنگی در طول روز میشود.
وی در خصوص نیاز بدن به آب گفت: هر فرد در طول روز باید شش تا هشت لیوان آب بخورد، چای به هیچ عنوان جایگزین برای آب نیست و بلعکس هر مقدار که مصرف چای بیشتر شود مصرف آب هم باید افزایش یابد چون چای مدر است و باعث از دست رفتن آب بدن میشود.
به هیچ وجه سحری را حذف نکنید
قاسمی، مصرف هر روزه زولبیا و بامیه را نیز مضر دانست و توصیه کرد: مصرف هر روزه این شیرینیهای پرچرب و پر از شکر باعث بالا رفتن ناگهانی قند خون میشود بنابراین خرما جایگزین بهتری برای این شیرینیهاست، البته خرما هم باید به صورت منطقی مصرف شود و به این توجه کرد که هر دو عدد خرما برابر با یک واحد میوه است.
وی مصرف لبنیات در فاصله بین افطار تا سحر را الزامی دانست و گفت: مصرف این گروه غذایی نباید فراموش شود و از نوع کم چرب و غنی آن استفاده شود، ضمناً هر دو لیوان دوغ هم برابر با یک لیوان شیر است که روزهداران میتوانند به عنوان لبنیات مورد نیاز بدن استفاده کنند.
قاسمی با تأکید بر خودداری از حذف وعده سحر گفت: حذف این وعده بسیار آسیب رسان است، سحری باید مانند وعده ناهار مصرف شود، در این وعده نباید از مصرف پروتئین غافل شد اما توصیه میشود از پروتئینهای گیاهی مانند حبوبات و تخم مرغ استفاده شود.
وی افزود: در ماه رمضان مصرف چهار تا پنج تخم مرغ در هفته برای نوجوانان روزه دار توصیه میشود. مصرف شربتهای سنتی مانند شربت آبلیمو، خاکشیر و تخم شربتی میتواند در کاهش احساس تشنگی در طول روز مؤثر باشد.