عصر ایران ؛ کاوه معینفر - در چند روز گذشته اعلام شد که به پیشنهاد و پیگیری کانون کارگردانان سینمای ایران در سالروز تولد عباس کیارستمی (اول تیر ماه) قبل از نمایش کلیه سانسهای همه فیلمها، فیلم کوتاهی جهت پاسداشت یاد و خاطره این هنرمند ارزنده ملی را پخش خواهند کرد. باید اذعان داشت که این اقدام اتفاقی فرخنده است.
باید اشاره کرد این ادای احترام شایسته به عباس کیارستمی بسیار هوشمندانه در روز تولد او صورت میگیرد و چه نیکوست که به رویهای سالانه تبدیل شود تا زادروز این هنرمند بزرگ را به جشنی کوچک برای زنده نگهداشتن یاد و خاطرهاش تبدیل کرد.
کیارستمی در ایران و سراسر جهان طرفدارانی بسیار پر و پا قرص دارد و اتفاقا این ادای احترام در جهت شناسایی او حداقل کاری است که برای او باید انجام داد تا جامعه امروز، علی الخصوص نسل جوان او را بیشتر شناخته و فیلمهایش را ببینند.
علاوه بر نخل طلا جشنواره کن که کیارستمی با فیلم "طعم گیلاس" برای سینمای ایران به ارمغان آورد، سیاههای بلند بالا از افتخارات و جوایز برای این فیلمساز را میتوان ذکر کرد، اما در این نوشتار سعی دارم از منظری خودمانیتر و کمتر شنیده شده به جایگاه او بپردازیم:
خاطره ای از کوروش عطایی (مستندساز مطرح ایرانی) خواندم، قضیه از این قرار بوده که تصمیم داشته فیلمش را برای جشنوارهای اروپایی بفرستد، معمولا جشنوارهها برای ثبت نام هزینهای دریافت میکنند که از 20 دلار تا 200 دلار متغیر است، به آن فستیوال ایمیلی داده بود که من از ایران میخواهم ثبت نام کنم و به دلیل تحریمها امکان پرداخت پول را ندارم، از طرف جشنواره به او اطلاع داده بودند که اشکالی ندارد ما برای شما یک کد میفرستیم و با وارد کردن آن کد امکان ثبت نام در جشنواره امسال را خواهید داشت، وقتی که کد را فرستاده بودند این بوده است: abbas kiarostami
ژان میشل فرودون استاد دانشگاه، مورخ، منتقد و روزنامه نگار سینمایی فرانسوی و سردبیر سابق نشریه «کایه دو سینما» درباره کیارستمی گفته است: عباس کیارستمی نه تنها فیلمساز خیلی خوبی در ایران بود بلکه در کل جهان شناخته شده و جزو بهترین ها بود. کیارستمی هم فیلمساز خوب و هم به معنای کلمه استاد و معلم شایسته ای برای جوانان بود به همین دلیل هم در فیلم هایش و هم در مقام استادی، دو ویژگی آزادی و قدرت بخشیدن به دیگران در او بسیار دیده می شد. فیلم های کیارستمی در عین سادگی روایی و قابل درک بودن برای همه مردم، حرف های زیادی برای گفتن داشتند و این ویژگی برای یک فیلمساز بسیار مهم است.
کیارستمی در فیلم هایش فرهنگ ایران که ریشه در شعر ایرانی دارد به جهان معرفی کرد و فیلم های او سبب شد نگاه مردم جهان به ایران تغییر کند، بنابراین او بهترین سفیر ایران بود.
فیلمسازان خوبی در ایران وجود دارند، اما تا الان در مقایسه با کیارستمی هیچ کسی را ندیده ام و هیچکدام به پای کیارستمی نمی رسند.
محمدرضا هنرمند (کارگردان سینما) هم خاطره جالبی را تعریف کرده است: سال ١٣٧٥ بود که برای پیداکردن لوکیشنهای فیلمی که قرار بود در خارج از ایران ساخته شود، به اتفاق مرحوم مهرداد فخیمی به یونان و شهر آتن سفر کردیم.
من از همان روزهای اول کفش راحتی خریدم و بنا را بر پرسهزنی در شهر آتن گذاشتم. در یکی از روزهایی که کوچهپسکوچهها را میگشتم، در محلهای دورافتاده و فقیرنشین در شهر آتن گم شدم و دیگر قادر نبودم مسیر درست را پیدا کنم. پیرمردی سفیدمو و ریزجثه را دیدم که کنار خانهاش نشسته بود. نگاهمان که بههم افتاد، فهمید غریبهام و راهم را گم کردهام. لبخندی زد و به زبان یونانی حالم را پرسید.
مطمئن بودم که انگلیسی نمیداند بااینحال از او مسیری که میخواستم را پرسیدم. پیرمرد از روی صندلی پلاستیکیاش برخاست و با تمام وجودش به من حالی کرد که باید مسیر آمده را برگردم و چندینبار به چپ و راست بپیچم تا به خیابان اصلی برسم. از او تشکر کردم ولی او با همان زبان اشاره و لالبازی میخواست بداند که من کجایی هستم. گفتم ایران... پرسیا! پیرمرد با لهجه غلیظ آتنی گفت آآباس کیارستمی! ... . من که شوکه شده بودم بعد از مکث کوتاهی گفتم یسیس عباس کیارستمی! من اهل کیارستمی هستم!
پیرمرد سر و دستی تکان داد و روی صندلیاش نشست. او نمیدانست که من هم فیلمسازم و نمیدانست که با نامبردن از کیارستمی چه حس غریبی را در من برانگیخته است. مسیری که نشان داده بود را پیش گرفتم و رفتم.
وقتی به چپ و راستهایی که پیرمرد گفته بود میپیچیدم از خودم میپرسیدم چگونه ممکن است کسی با هنرش به چنین جایگاه جهانی و درعینحال مردمیای برسد که نامش از کشورش پیشی گرفته باشد؟ باید فیلمساز باشی تا حس ناشناخته آن روز مرا بهدرستی درک کنی و شاید جوابی برای سؤالم پیدا کنی.
عباس کیارستمی بدون شک بلند آوازهترین هنرمند معاصر ایرانی است که فیلمسازان بزرگ و معروف در مورد او و لب به تحسین گشودهاند:
مارتین اسکورسیزی: یکی از برترین کارگردانهای تاریخ سینمای جهان، کیارستمی نماینده عالیترین سطح هنر در سینماست.
آکیرا کوروساوا: به نظرم فیلمهای این کارگردان ایرانی خارقالعاده هستند. کلمات نمیتوانند احساسات مرا بیان کنند. پیشنهاد میکنم فیلمهایش را ببینید و بعد متوجه میشوید چه میگویم. ساتیا جیت رای که درگذشت خیلی ناراحت شدم اما با دیدن فیلمهای کیارستمی خدا را شکر میکنم که جایگزینی برای او پیدا کردیم.
ژان-لوک گدار: سینما با گریفیث آغاز میشود و با کیارستمی پایان مییابد.
ورنر هرتسوگ (کارگردان سرشناس آلمانی) فیلم خانه دوست کجاست؟ کیارستمی را یکی از پنج فیلم محبوب خود دانستهاست.
در سال ۲۰۱۵ در یک نظرسنجی که توسط وب سایت فرانسوی لاسینتک (سینماتک) از ۲۶ کارگردان برجسته معاصر سینمای جهان انجام شد، عباس کیارستمی از دیدگاه این گروه از موفقترین کارگردانان حال حاضر سینمای جهان بود.
این ادای احترام در روز تولد کیارستمی به این فیلمساز بزرگ اقدامی بسیار پسندیده و قابل تحسین است.
برخی نابغه به دنیا میاند
هرچند نابغه های زیادی داریم که یا در جای نادرست یا زمان نادرست به دنیا می آیند و بدون هیچ گونه اثری (به دلیل شرایط محیطی و زمانی) از دنیا می روند
زنده بود چرا از این کارا نکردن؟