مدیر برنامه بهداشت پرتوهای وزارت بهداشت ضمن اشاره به منابع پرتوهای طبیعی و تاثیر آنها بر انسان، عوارض تشعشعات خورشیدی و چگونگی محافظت در برابر آنها را تشریح کرد.
مهندس علی گورانی در گفتوگو با ایسنا، با بیان اینکه ما انسانها در اقیانوسی از انرژی غوطهور هستیم، گفت: یکی از این امواج انرژی، امواج الکترومغناطیسی است. بیشاز ۸۰ درصد از پرتوگیریها منشأ طبیعی داشته و تنها کمتر از ۲۰ درصد تشعشعات ناشی از وسایل ساخته شده توسط دست انسان است. نکته قابل توجه آن است که حدود ۱۹ درصد از این ۲۰ درصد تشعشع ناشی از ساختههای انسانی، مربوط به منابع و امور پزشکی است.
وی پرتوهای طبیعی را از چهار منشأ معرفی کرد و افزود: پرتوهای طبیعی با چهار منشأ خورشیدی، زمینی، منتشر شده از سایر کُرات و منشأ داخلی، بدن انسان را در معرض خطر قرار میدهند. پرتوهای منتشر شده از داخل بدن توسط تغذیه وارد بدن میشوند. البته این موضوع از آن جهت که خلقت ما با این انرژیها بوده، نگران کننده نیست. اما مشکل از جایی آغاز میشود که به سمت توسعه ناپایدار میرویم و در خلقت خداوند به غلط دست میبریم.
گاز رادون چگونه وارد خانهها میشود؟
وی افزود: به عنوان مثال گاز رادیو اکتیو رادون که از زمین خارج شده و وارد خانهها و فضاهای سربسته میشود، در بسیاری از نقاط دنیا به علت مداخلات غیر کارشناسی در خاک و زمین، بیش از سابق به خانههای مردم وارد میشود. این نکته بیانگر آن است که اگر انسان دست به فعالیتهای تخریب کننده محیط زیست نزند، در طبیعت افراط و تفریط وجود نداشته و مشکل خاصی پیش نمیآید.
گورانی با اشاره به اینکه ۵۰ درصد از ۸۰ درصد پرتوگیریهای طبیعی از رادیواکتیو رادون تشکیل شده، ادامه داد: رادون یک گاز است که از اورانیوم موجود در زمین به وجود میآید. هرچه غلظت اورانیوم در خاک بیشتر باشد، رادون بیشتری به صورت گاز وارد منازل افراد میشود و در صورتی که هوا در جریان نباشد، غلظت آن افزایش یافته و ریه را درگیر کرده و منجر به بروز سرطان میشود.
عوارض تشعشعات خورشیدی
وی با بیان اینکه بزرگترین عامل سرطان پوست تشعشعات خورشیدی است، تصریح کرد: ماورابنفش از پرتوهای خورشیدی ناشی میشود که پس از ورود به اتمسفرِ اطراف کره زمین و برخورد با لایه اُزن اتمسفر اطراف زمین، همانند یک سپر مقدار زیادی از آن را فیلتر میکند. اما اگر لایه ازن تخریب شود و یا خورشید در عمودیترین حالت خود بتابد، ماورا بنفش به زمین نفوذ کرده و در برخورد با پوست عاملی برای ابتلاء به سرطان پوست، آب مروارید و پیر پوستی میشود.
مدیر برنامه بهداشت پرتوهای وزارت بهداشت افزود: کنترل این عوامل خطر بسیار سادهتر از درمان آنها است و مشاهده میکنیم که کشورهای جهان اولی برنامههای مدونی برای مقابله با این تشعشعات دارند. پرتو فرابنفش یک عامل هواشناسی است که در کشورهای دیگر این پارامتر مانند سایر پدیدهها به اطلاع مردم میرسد.
مدیر برنامه بهداشت پرتوهای وزارت بهداشت ضمن تاکید بر آنکه هنگام قرار گرفتن در فضای آزاد از پوشش لازم برای حفاظت بدن در مقابل پرتوها استفاده شود، گفت: بهتر است افراد در ساعتهایی که تابش نور خورشید شدید است (ساعت ۱۰ صبح تا حدود ۴ بعد از ظهر) تا حد امکان در معرض مستقیم نور خورشید قرار نگیرند. در صورتی که افراد مجبور به فعالیت در فضای باز طی این ساعات هستند، باید تدابیر لازم اندیشیده شود تا نور خورشید به صورت مستقیم به فرد تابیده نشود.