مرگ هر رسانهای غمگین است، مرگ روزنامه غمگینتر. سردبیر روزنامه «وطن امروز» اعلام کرده است که این روزنامه بهدلیل مشکلات مالی دیگر چاپ نمیشود. اما این اتفاق یک تاکتیک برای ادامه است یا باید توقف دائم این روزنامه را باور کنیم؟
به گزارش ایرنا، جمعه گذشته رضا شکیبایی، سردبیر روزنامه «وطن امروز» در صفحه توییتر خود اعلام کرد: «به اطلاع میرسانیم که روزنامه وطن امروز بهدلیل مشکلات مالی از فردا منتشر نخواهد شد. از همه دوستان و مخاطبان عزیز که در تمام این سالها با همراهی خود حامی ما بودهاند متشکریم.» این خبر بدی بود که در بین همه تلخیهای این روزهای جامعه مطبوعاتی، کام روزنامهنگاران را تلختر کرد. توقف انتشار یک روزنامه، هیچ روزنامهنگار و اهل رسانهای را خوشحال نمیکند، حتی اگر به آن رسانه نقد زیادی هم داشته باشد. شکیبایی در این نوشته خود از کسانی که حامی این روزنامه بودهاند تشکر کرده است، ولی به این نکته اشاره نکرده که چرا حامیان مالی این روزنامه، دیگر روند گذشته را ادامه نمیدهند تا انتشار این روزنامه متوقف نشود و حداقل عدهای از روزنامهنگاران بیکار نشوند.
یک سال قبل در چنین روزی
اتفاق مشابهی درباره تعطیلی یک روزنامه اصولگرا یک سال قبل رخ داد. دقیقاً مرداد سال قبل بود که خبرگزاری فارس اعلام کرد روزنامه «صبحنو» در آستانه تعطیلی قرار دارد.
صبحنو به صاحب امتیازی و مدیر مسئولی فرشاد مهدیپور از اردیبهشت سال ۹۵ کار خود را آغاز کرده و بهعنوان ارگان طیف نواصولگرا که تحت حمایت محمدباقر قالیبافند، فعالیت میکند. فرشاد مهدیپور از معدود مدیران مسئولی است که روزنامهنگار بوده. او پیش از این سردبیر مجله پنجره و مشاور مدیرعامل خبرگزاری مهر بوده است.
صبحنو که آگهی چندانی هم نداشت، هیچگاه منبع مالی خود را اعلام نکرد، ولی آنچه دهان به دهان گشته و تکذیب هم نشده این است که هزینه این روزنامه توسط قالیباف تأمین میشود. سکوت این روزنامه در برابر برخی تخلفات رخ داده در دوران قالیباف، مانند املاک نجومی و دفاع از قالیباف در ماجرای عیسی شریفی نیز از دیگر دلایل ارادت ویژه این روزنامه به شهردار اسبق تهران است.
مرداد سال ۹۷ اعلام شد که این روزنامه به دلیل ناتوانی در تأمین منابع مالی و کمبود جدی کاغذ در آستانه تعطیلی قرار گرفته است و طبق تصمیمگیری مدیران روزنامه صبحنو، قرار شده روز سهشنبه ۳۰ مردادماه آخرین روز انتشار این روزنامه باشد. این خبر بهطور فراگیر در رسانههای مختلف بازنشر شد، اما خوشبختانه صبح نو کماکان منتشر میشود، گرچه مانند بسیاری از روزنامهها و نشریات روی دکهها اثری از آن نیست و برخی معتقدند که تیراژ این روزنامه بسیار کم است ولی در فضای مجازی سایت بهروزی دارد و معلوم است که همچنان پابرجا و فعال است.
تیترهای فرا کیهانی
اما این روزها در بین اهالی رسانه خبر ناراحت کننده تعطیلی روزنامه «وطنامروز» و عکسالعملهای مختلف به آن، دست به دست میشود. پوشش خبری این تعطیلی بهاندازهای بود که در اتفاقی عجیب، به خبر مهم بخش خبری ساعت ۲۲ شبکه ۳ تبدیل شد و سردبیر این روزنامه خبر توقف انتشار به دلیل مشکلات مالی را در این بخش خبری اعلام کرد.
شماره اول روزنامه وطن امروز در ۱۳ آبان سال ۸۷ به صاحب امتیازی مهرداد بذرپاش و مدیر مسئولی محمد آخوندی منتشر شد. بذرپاش برخلاف مهدیپور سابقه روزنامهنگاری نداشت، ولی محبوب محمود احمدینژاد بود و از نزدیکان او به شمار میرفت. او در بین سیاستمداران اصولگرا نفوذ خوبی داشت و توانست حمایتهای مالی برای انتشار روزنامهاش جلب کند. البته نقش محمد آخوندی را هم در این روزنامه نباید نادیده گرفت.
وطن امروز شاید در سالهای اخیر در صفحات داخلی خود کمتر مطلب اثرگذاری داشت، اما با تیترهای خاصی که در صفحه اول کار میکرد، معروف شده بود. تیترهایی که بعضی از آنها بدون ملاحظه نوشته میشد و گروهی معتقد بودند در مسایل بینالمللی هم دردسر ایجاد میکرد و هزینههایی برای نظام بهوجود میآورد؛ مثل تیتر؛ «خبر مرگش» که درباره پادشاه عربستان سعودی زده شد.
وطن امروزیها سعی داشتند که پا جای پای کیهان بگذارند و یک کیهان جوان پسند، شیک و البته بیمهاباتر را در قطع کوچک منتشر کنند. حضور جدی مهدی محمدی که از اعضای شورای سردبیری کیهان بود، در اتاق فکر این روزنامه و انتشار یادداشتهای او در صفحه اول تأییدی است بر این ادعا.
جواد آقایی، مدیر داخلی روزنامه وطن امروز در گفتوگو با ایرناپلاس درباره وضعیت این روزنامه گفت: روزنامه فعلاً تعطیل است و هیچ خبری به من درباره بازگشت روزنامه نرسیده و هیچ چشماندازی نداریم. البته طبیعی است که آقای بذرپاش یا هر کس دیگری که صاحب امتیاز روزنامهای باشد، برای انتشار روزنامهاش تلاش کند ولی تا الان اتفاق جدیدی برای روزنامه وطن امروز نیفتاده است.
در حالی که برخی منابع از تیراژ 4500 تایی در روزهای پایانی آن سخن میگویند، آقایی درباره حرف و حدیثهایی که پیرامون تیراژ این روزنامه شنیده میشود، اعلام کرد: من از رقم تیراژ خبری ندارم و محرمانه است؛ ولی تعداد ۵۰۰ نسخه که برخی مطرح کردهاند درست نیست و اصلاً برای چاپخانه هم صرف نمیکند که بخواهد ۵۰۰ نسخه چاپ کند. در ضمن، توزیع روزنامه سراسری بوده و در دکههای مراکز استانها و تهران توزیع میکردیم.
مدیر داخلی وطن امروز در ادامه پاسخ برخی شایعات درباره این که احتمالا وطن امروز با تعدیل و جایگزینی برخی از نیروی انسانی خود، برای انتخابات مجلس و ریاست جمهوری به روی کیوسک بازخواهد گشت، گفت: قطعاً اگر هدف انتخاباتی هم داشتیم دم انتخابات نمیآمدیم چنین کاری بکنیم و اینها گمانهزنیهای سیاسی است و ما اصلاً از آینده خودمان خبر نداریم. میتوانم بگویم که مشکلات کاغذ امسال بیشتر از قبل شد و همین مسئله باعث توقف روزنامه شد و ممکن است یک سال دیگر یا دو سال دیگر هم شرایط انتشار فراهم نشود.
آقایی در پاسخ به این سؤال که در سالهای قبل روزنامه وطن امروز هر شماره دو صفحه آگهی داشت ولی انگار آن آگهیها هم دیگر قطع شده بود، گفت: ما دو صفحه آگهی ثبتی داشتیم که البته روزنامههای دیگر هم داشتند و امسال دیگر آن را نداشتیم، چون خودمان تعداد صفحات روزنامه را کم کردیم و دیگر نتوانستیم آگهی چاپ کنیم.
وطن بازمیگردد؟
با ماجرای ساختمان متعلق به اوقاف که در اختیار روزنامه وطن امروز بود و قطع شدن برخی آگهیهای خاص و البته مشکلات کاغذ، به نظر میرسد فشار مالی بر روزنامه وطن امروز بیشتر شد و مسئولان روزنامه ترجیح دادند به خود تعطیلی دائم یا موقت بدهند.
انتخابات مجلس و بعد از آن ریاست جمهوری نزدیک است و اصولگرایان این دو انتخابات را نقطه مهمی برای بازگشت خود به قوه مجریه و به دست آوردن کرسیهای مجلس میدانند. قالیباف طبق معمول تحرکات انتخاباتیاش را شروع کرده و گروه پایداری هم در حال تلاش برای یارگیری و تشکیل یک جبهه متحد هستند. بعید است که در این شرایط، اصولگرایان قید روزنامه خود را بزنند و تنها دل به فضای مجازی ببندند.
دو روز بعد از اعلام تعطیلی وطن امروز، مصطفی قمریوفا، مدیر کل اخبار داخلی خبرگزاری صداوسیما و از نیروهای رسانهای اصولگرا، در توییتی خبری خوشحال کننده برای وطن امروزیها منتشر کرد که باید منتظر عملی شدنش باشیم. او نوشت: شرایط در حال فراهم شدن برای حضور مجدد این همکاران خوب رسانهای است. خبر خوش برای وطنامروزیها در راه است ...
صبحنو با انتشار خبر تعطیلی خود چه بسا توانست حمایتهایی بگیرد و حداقل تا انتخابات مجلس منتشر شود، اما آیا برای وطن امروز هم همین اتفاق تکرار میشود؟ یا حامیان این روزنامه به این نتیجه رسیدهاند که اثرگذاری این روزنامه آن قدرها نیست که بابتش هزینه کنند. آن هم در این بازار کسادی مخاطب و گرانی کاغذ.