کمردرد همواره به عنوان یکی از شایعترین علل مراجعه به پزشک مطرح بوده؛ به گونهای که طبق گفته متخصصان، درد کمر به قدری شایع است که بیش از ۸۰ درصد افراد حداقل برای یکبار در طول زندگی خود آن را تجربه کرده و برای درمان آن به پزشک مراجعه میکنند.
دکتر مسعود هاشمی - رییس کلینیک درد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در گفتوگو با ایسنا، با بیان اینکه کمردردها علل مختلفی دارند، اظهار کرد: اختلالات ستون فقرات، بیماری دیسک بین مهرهای، تاندونها و عضلات از علل ایجاد درد کمر هستند. همچنین ممکن است کمردرد منشاء عصبی و درگیری اعصاب کانال نخاع داشته باشد که در بین علل کمردردها، دیسک بین مهرهای از شایعترین علل آن است.
این عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به روشهای متداول درمان کمردرد و با بیان اینکه اکثر این روشها در کلینیک درد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی (در بیمارستان اختر) انجام میشود، گفت: پزشکی دنیا امروزه با هدف کاهش آسیبهای ناشی از جراحیهای باز، به سمت روشهای غیر جراحی و کم تهاجمیتر در حال حرکت است.
انجام جدیدترین روش درمان کمردرد در کلینیک درد
این عضو هیات علمی دانشگاه با اشاره به یکی از روشهای درمانی جدید کمردرد که از سال گذشته در کلینیک درد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی انجام میشود، گفت: درمان کم تهاجی جراحی آندوسکوپی دیسک روش جدیدی است که امروزه برای درمان دیسک کمر و گردن، دردهای سیاتیک و تنگی کانال استفاده میشود.
معایب جراحی باز برای درمان دیسک کمر
وی با اشاره به معضلات و معایب جراحیهای باز برای درمان دیسک کمر، عنوان کرد: به هم خوردن ساختار طبیعی استخوانی و عضلانی ستون فقرات، چسبندگیهای بعد از جراحی، از کار افتادگی، سر خوردن مهره و استراحتهای طولانی مدت برخی از معایب جراحی باز است که گاها به بازگشت بیمار برای درمان مجدد میانجامد. همین مساله دلیل اصلی حرکت پزشکی به سمت و سوی بکارگیری روشهای کم و غیرتهاجمی است.
رییس انجمن درد با اشاره به آغاز بکارگیری روشهای مداخلهای و یا جراحی بسته برای درمان کمردردهای ناشی از دیسک، تصریح کرد: تزریق یا کاشت مواد تحریک کننده سلول سازی در داخل دیسک، خارج کردن دیسک با لیزر یا متههای ظریف و یا رادیوفرکوئنسی برخی از این روشهای درمانی است که گاها به صورت محدود جوابگو بوده و در همین مرکز نیز اجرا میشود.
معرفی روش آندوسکوپی دیسک
هاشمی با اشاره به روش درمانی آندوسکوپی دیسک کمر به عنوان روشی جدید و با پاسخدهی بسیار بالا، عنوان کرد: در این روش درمانی، همزمان با پیشرفت سیستم اپتیک، با استفاده از دوربین و لنزهای ویژه و همچنین ابزارهای بسیار ظریف جهت ورود به داخل کانال ستون فقرات، پیشرفتهای بسیار خوبی در زمینه درمان دیسک کمر حاصل شد.
وی ضمن تشریح این نوع روش درمانی، اظهار کرد: در این روش از برشهای بسیار ظریف نیم سانتی برای ورود به کانال استفاده شده و حتی در برخی موارد نیازی به بیهوشی بیمار نبوده و با بیحسی موضعی داخل کانال میشویم. در این روش برای ورود به برخی نقاط خاص و حساس مانند اطراف پرده نخاع و یا اعصاب خروجی نخاع، عروق، شریانها و وریدها، از ابزار بسیار پیشرفته اپتیک استفاده شده و با پیشرفت این ابزار، جراحیهای آندوسکوپی بسیار دقیق و با نتایج فوقالعاده انجام میشود.
وی با اشاره به انجام جراحیهای اندوسکوپی دیسک کمر و گردن در کلینیک درد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تصریح کرد: در این مرکز از بهترین تجهیزات روز دنیا استفاده میشود و نتایج حاصل از آن بسیار مطلوب است.
مزایای روش اندوسکوپی دیسک در مقایسه با روشهای پیشین
رییس انجمن درد ایران با اشاره به مزایا و امتیازات روش اندوسکوپی در مقایسه با جراحیهای باز و روشهای درمانی بسته، تصریح کرد: در این روش درمانی با اندوسکوپ و با کمترین تهاجم وارد کانال شده و با حداقل عوارض نسبت به روشهای قبلی، ضمن دستیابی به تمامی نتایج جراحی باز، شانس موفقیت نیز بسیار بالاست. همچنین عدم بستری بیمار بعد از جراحی، کاهش هزینهها، پوشش بیمهای، عدم نیاز به تجویز آنتی بیوتیک و کاهش آسیبهای عصبی و عروقی از دیگر امتیازات روش اندوسکوپی است.
اندوسکوپی دیسک در چه بیمارانی پاسخ میدهد؟
هاشمی با اشاره به موارد و موقعیتهایی که با روش اندوسکوپی بهترین پاسخدهی را دارد، عنوان کرد: در تمام مواردی که دیسک به درمان دارویی جواب نداده، وجود علایم هشدار مانند سِری و ضعف حرکتی، وجود دیسک بزرگ بر اساس MRI بیمار، وجود اختلالات حرکتی و برخی شواهد دیگر نشان میدهد که روش درمانی اندوسکوپی بهترین جواب را میدهد.
هاشمی همچنین با اشاره به برخی از محدودیتهای این روش درمانی، تصریح کرد: محدودیت تنها در موارد تعداد دیسک بالا، جابجایی توده دیسکی و تنگی کانال وسیع است که در این موارد تنها راه درمان جراحی باز است.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در ادامه با بیان اینکه علاوه بر ارایه خدمات درمانی، آموزش روشهای نوین درمانی نیز در این مرکز انجام میشود، عنوان کرد: البته آموزش روش درمان اندوسکوپی دیسک به تازگی و تنها برای متخصصین آغاز شده؛ چراکه این روش نیازمند آموزش خاص، پله پله و طولانی مدت دارد؛ به عبارت دیگر این منحنی آموزشی بسیار کند، قدم به قدم و همراه با تمرین و ممارست بوده ولی در نهایت نتایج بسیار مطلوبی خواهد داشت.
رییس کلینیک درد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در خاتمه با بیان اینکه خوشبختانه هزینههای درمانی این روش درمان تحت پوشش بیمه قرار دارد، گفت: در این روش درمانی از پیشرفتهترین دستگاهها و تجهیزات به روز استفاده میشود که نگهداری آنها بسیار پرهزینه بوده و بنابراین برای پیشگیری از استهلاک باید تحت پوشش بیمهای قرار گیرد.