محسن کچویی**
اولین بار وقتی شنیدم دولت چین با ارایۀ یک اپلیکیشن یا برنامۀ کاربردی، این امکان را فراهم ساخته تا بتوان از ترافیک و چگونگی و میزان پراکندگی افراد مبتلا به بیماری کرونا مثل وضعیت ترافیک خودروها آگاه شد، با شگفتی بسیار کنجکاو شدم تا بدانم چگونه میتوان قریب یک و نیم میلیارد نفر ساکن یک کشور را در چارچوب و نظمی این چنین گرد آورد.
چنین نرمافزاری به این معنی است که دولت چین باید از موارد زیر مطلع باشد:
- شما چه کسی هستید؟
- در کدام نقطه از کشور ساکناید؟
- چند سال دارید؟
- جنسیت شما چیست: مرد یا زن؟
- درجۀ دمای بدن شما در 24 ساعت گذشته چه بوده و چه تغییری کرده است؟
- با چه کسی یا کسانی در 24 ساعت گذشته ارتباط و تماس داشتهاید؟
- آیا این افراد در نرمافزار ثبتنام شده اند؟ یا افرادی خارج از نرمافزار هستند؟
- اگر محل ثبت اطلاعات شما نسبت به 24 ساعت گذشته تغییر کرده، به چه دلیل شما سفر کردهاید؟
- اگر دمای بدن شما تغییر کرده آیا به پزشک مراجعه کردهاید یا نه و کدام پزشک؟ همچنین کدام مرکز درمانی؟ نتیجۀ مراجعۀ شما را همان پزشک یا مرکز درمانی باید در سیستم ثبت کنند.
- در این سامانه شما با یکی از سه برچسب: سبز ، زرد یا قرمز دستهبندی و بنا بر همین شیوه مشخص میشود که مثلا در کدام نقطه از چین افرادی با برچسب قرمز وجود دارند یا در حال تردد یا زندگیاند و به همین ترتیب در سایر انواع برچسب ها ...
موارد فوق و یا مواردی دیگر که احتمالا از آنها اطلاع دقیقی نداریم به دولت چین، نهادهای درگیر در مسائل بهداشتی ، مردم عادی، پزشکان، فعالان بخش عمومی و خصوصی تصویر دقیقی ارایه میکند تا از آنچه در اطراف آنها میگذرد آگاه شوند و به آنها اجازه میدهد در ارتباطات روزمره خود با دیگری، تصویر دقیقی از وضعیت او یا سایر کسانی که در پیرامونشان هستند به دست آورند.
همۀ این اطلاعات و همۀ این شفافیت بر پایۀ یک نرمافزار کاربردی ساده ولی قدرتمند استوار است که به سرعت در اختیار مردم قرار گرفته و با توجه به پراکندگی و دسترسی افراد به ابزارهای دیجیتال و گوشی های هوشمند و البته همکاری داوطلبانه مردم و مسئولان با یکدیگر، مبارزه با ویروس در کشوری به بزرگی و پرجمعیتی چین را تقریبا مقدور ساخته است .
نقش فناوری در چنین لحظات و مقاطع حساسی روشن میشود. هرچند در ذهن و تصور برخی از ما گوشی تلفن هوشمند همچنان تنها وسیله ای تفریحی و ابزاری برای جوانان و بچه هاست ولی هر روزه ابزارهای تازهای به زندگی روزمرۀ ما وارد میشوند وگوشیهای هوشمند و اینترنت را همچون آب آشامیدنی ، برق یا گاز به عنوان یک ضرورت در زندگی انسانهای امروزی تثبیت میکند .
در این میان ما به عنوان شهروندان، مسؤولان و بخش خصوصی و متخصصین فناوری هر یک جداگانه مسؤولیم و باید هر چه سریعتر و تا دیر نشده با کنار گذاشتن شیوههای کهنه و درگیریها و رقابتهای بیحاصل به سمت یک رفتار معقول جمعی قدم برداریم.
همۀ ما مسؤولیم تا به محض راه اندازی چنین سامانه یا سامانههایی ، به جای فروافتادن در تئوریهای توطئه و خیالبافیهای شبه رسانههای زرد با علاقهمندی و داوطلبانه اطلاعات را در اختیار چنین سامانه هایی قرار دهیم.
نه تنها این مسؤولیت را در قبال خود و خانواده و اطرافیان انجام دهیم بلکه به کسانی که در اطراف ما زندگی می کنند ولی ممکن است توانایی و دسترسی به ابزارهایی اینچنین نداشته باشند نیز کمک و انان را راهنمایی کنیم.
چرا که هیچکس از گزند بیماری در امان نیست و همه در این موضوع به هم مرتبط ایم.
مسئولین محترم هم در قبال چنین شرایطی باید بپذیرند عدم شفافیت ، پنهان کاری و نسبت دادن مشکلات به زمین و زمان ، صرفا بر حجم مشکلات و گرفتاری های آنها و بی اعتمادی مردم میافزاید.
پس جا دارد از این فرصت به دست آمده برای رفتاری مدبرانه و معقول همراه با شفافیت استفاده کنند و اجازه دهند بخش خصوصی و غیر وابسته به حاکمیت که منافع واضح و روشن اقتصادی و کاری دارد ، راه اندازی چنین سامانهای را بر عهده گیرد و تجمیع اطلاعات و پردازش دادههای خام را به بخش خصوصی واگذارند و اشتباهات گذشته را که با تصدیگری و دخالت در روند اجرای یک رفتار استاندارد موجبات تاخیر و تعلل در امور را فراهم میکردند، تکرار نکنند.
بخش خصوصی و بخصوص استارتآپ های مالی و بانکی در کشور دارای رابط کاربری جا افتاده و فعال هستند و به بخش قابل توجهی از اطلاعات عادی مردم دسترسی دارند و کافی است بااضافه کردن بخش سلامت به این برنامه های کاربردی ، مدیریت متمرکز اطلاعات تشکیل شود و در یک ارتباط فنی با این قبیل برنامههای کاربردی و پر کاربر این قابلیت اضافه شود و نتیجه اطلاعات پردازش و تجمیع شده به صورت یک نقشه هوشمند در اختیار برنامههای مذکور و برای نمایش به مخاطبان مختلف قرار گیرد.
متخصصین، برنامه نویسان، صاحبان کسب و کارهای مالی و غیر مالی پرمخاطب نیز ، یک بار تلاش کنند به جای رقابت و مسابقه در مسیر بی حاصل در اثبات خود و نشان تجاری خود ، با همدلی و همفکری دور هم گرد آیند و شرایط ایجاد یک دستورالعمل فراگیر و سامانه بهداشتی و درمانی در کشور را با همکاری نهادهای علمی و پزشکی فراهم سازند.
از همۀ مردم، مسؤولان و فعالان حوزه فناوری دعوت میکنم تا این بار ورود و ظهور یک ویروس کشنده به کشور را که ممکن است تک تک ما و عزیزانمان را درگیر کند و خدای ناکرده آسیبی جدی به جان و مال همه ما وارد سازد، به فرصتی برای همدلی و همکاری و نوآوری تبدیل کنیم.
*این مطلب در تکمیل مطلب منتشر شده در رسانه ها با عنوان دولت مطلع نوشته شده است.
** کارآفرین اجتماعی و فعال اقتصادی