زمانی که موضوع مواد مغذی مطرح می شود، ویتامین K یکی از مواردی است که کمتر درباره آن می شنویم و این در شرایطی است که یکی از ویتامین های مهم برای سلامت انسان محسوب می شود.
به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "د هلثی"، دو نوع اصلی از ویتامین K وجود دارند که شامل ویتامین K1 و ویتامین K2 می شوند. ویتامین K1 نقش مهمی در لخته شدن خون ایفا می کند، در شرایطی که ویتامین K2 بیشتر برای سلامت استخوان ها، تنظیم رشد سلولی و پیشگیری از کلسیفیکاسیون در سرخرگ ها که می تواند به بیماری قلبی منجر شود، اهمیت دارد.
افراد بسیاری ممکن است با کمبود ویتامین K در بدن خود مواجه باشند. برای پرهیز از این شرایط می توانید مصرف مواد غذایی سرشار از ویتامین K1 مانند سبزیجات برگدار سبز، بروکلی، ادامامه، کدو تنبل، و آب انار را مد نظر قرار دهید. همچنین، مواد غذایی حاوی ویتامین K2 مانند گوشت مرغ، جگر غاز، جگر گاو، کره و پنیر تهیه شده از شیر گاوهایی که با علف تغذیه شده اند، و زرده تخم مرغ را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. ویتامین K در برخی غذاهای تخمیر شده مانند پنیرهای کهنه سفت و ناتو، غذایی ژاپنی که از سویای تخمیر شده تهیه می شود، وجود دارد.
ویتامین K یک ویتامین محلول در چربی است، از این رو به آسانی در یک وعده غذایی حاوی چربی جذب می شود. زنان 19 ساله و بزرگتر نیازمند دریافت 90 میکروگرم ویتامین K و مردان 19 ساله و بزرگتر نیازمند دریافت 120 میلی گرم از این ویتامین در روز هستند.
بیشتر افراد می توانند ویتامین K کافی از رژیم غذایی روزانه خود دریافت کنند اما امکان مواجهه با کمبود این ماده مغذی با توجه به این که چه مواد غذایی مصرف می کنید نیز وجود دارد. در ادامه با برخی از نشانه های کمبود ویتامین K بیشتر آشنا می شویم.
زمانی که خونریزی زخم شما به سرعت متوقف نمی شود، امکان از دست دادن میزان زیادی از خون وجود دارد و خطر مرگ ناشی از آسیب دیدگی ها افزایش می یابد. از نشانه های هشدار دهنده می توان به دوره های قاعدگی سنگین، خونریزی از بینی، خون در ادرار یا مدفوع، و خونریزی از لثه ها اشاره کرد.
ویتامین K با آنزیمی که برای سنتز پروترومبین، پروتئینی که در لخته شدن خون نقش دارد، همکاری می کند.
ویتامین K نقش مهمی در سلامت استخوانی ایفا می کند و برخی پژوهش ها ارتباط بین مصرف بیشتر ویتامین K با تراکم مواد معدنی بیشتر در استخوان ها و کاهش خطر شکستگی استخوان را نشان داده اند.
زمانی که سطوح ویتامین K در بدن پایین است، کلسیم ممکن است به جای استخوان ها در بافت های نرم، مانند سرخرگ ها رسوب کند. این شرایط نه تنها ممکن است به ضعف استخوان ها منجر شود، بلکه کلسیفیکاسیون عروقی یک عامل خطر برای بیماری عروق کرونر قلب محسوب می شود. افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیوی در معرض خطر بسیار بیشتری برای کلسیفیکاسیون عروقی قرار دارند.
زمانی که سطوح ویتامین K بیش از حد افت می کند با کمبود این ماده مغذی مواجه شده و استخوان و غضروف های شما ممکن است تمام مواد مغذی مورد نیاز خود را دریافت نکنند. این می تواند خطر استئوآرتریت یا آرتروز را افزایش دهد.
برخی داروها و اختلالات پزشکی می توانند بدن را از جذب ویتامین K به میزان کافی باز دارند. اگر با یکی از شرایط زیر مواجه هستید باید توجه ویژه ای به سطوح ویتامین K در بدن خود داشته باشید.
افراد مبتلا به برخی اختلالات دستگاه گوارش یا سندرم های سوء جذب ممکن است در جذب درست ویتامین K با مشکلاتی مواجه باشند. از جمله این شرایط می توان به فیبروز کیستیک، کولیت زخمی، پانکراتیت مزمن، بیماری التهابی روده، سندرم روده کوتاه، و انسداد مجرای روده اشاره کرد. اگر یک جراحی باریاتریک انجام داده اید نیز در معرض خطر بیشتری برای تجربه کمبود ویتامین K قرار دارید. با پزشک خود درباره این که آیا در معرض این خطر قرار دارید و به مصرف مکمل این ویتامین نیاز دارید، صحبت کنید.
آنتی بیوتیک های سفالوسپورین ممکن است به جمعیت باکتریایی در روده که ویتامین K تولید می کنند، آسیب برسانند. اگر برای بیش از چند هفته است که این نوع آنتی بیوتیک ها را مصرف می کنید، شاید بهتر باشد مصرف یک مکمل ویتامین K را پس از مشورت با پزشک آغاز کنید.
داروهایی مانند کلستیرامین و کلستیپول با جلوگیری از بازجذب اسیدهای صفراوی به کاهش سطوح کلسترول کمک می کنند. طی این فرآیند، داروها می توانند موجب کاهش ویتامین های محلول در چربی، مانند ویتامین K نیز شوند. اگر این نوع داروها را مصرف می کنید، با پزشک خود درباره این که آیا به مصرف مکمل برای پیشگیری از کمبود ویتامین K نیاز دارید یا خیر صحبت کنید.
آکادمی کودکان آمریکا توصیه می کند که هر نوزاد یک دوز 0.5 تا 1 میلی گرم از ویتامین K1 را در زمان تولد دریافت کند. این به دلیل آن است که ویتامین K به خوبی از جفت منتقل نمی شود و کمبود ویتامین K طی چند هفته نخست زندگی می تواند موجب شرایطی به نام خونریزی ناشی از کمبود ویتامین K شود. نوزادان تازه متولد شده در معرض خطر بیشتری برای این شرایط قرار دارند زیرا ذخایر ویتامین K در زمان تولد بسیار کم هستند، تراکم ویتامین K در شیر انسان کم است، و دستگاه گوارش نوزاد تازه متولد شده هنوز دارای باکتری های تولید کننده ویتامین K نیست. زمانی که خونریزی ناشی از کمبود ویتامین K به شکل خونریزی در جمجمه ظاهر شود، این شرایط می تواند جان فرد را در معرض خطر قرار دهد.
سطوح ویتامین K در بدن از طریق آزمایش خون قابل بررسی است. آزمایش های خون می توانند درصد پروتئین های وابسته به ویتامین K که کمتر فعال هستند را ارزیابی کنند. درصد بالاتر نشانه احتمالی از پایین بودن ویتامین K است زیرا این ویتامین برای کربوکسیلات یا فعال سازی این پروتئین ها نیاز است.
-----------------------------------------------
بیشتر بخوانید: