عصرایران - از همان روزهای ابتدایی شیوع ویروس مرگبار کرونا در ایران و جهان؛ مساله استفاده از ماسک به عنوان یکی از راهکارهای پیشگیری از شیوع همواره مورد توجه بوده است؛ با این تفاوت که در روزها و هفته های ابتدایی نقش ماسک در پیشگیری از ابتلا چندان مورد شناخت و توصیه نبود اما حالا تقریبا همه کشورها و در صدر همه سازمان بهداشت جهانی توصیه میکنند همه مردم دنیا اعم از آلوده به ویروس و سالم این پارچه ساده چندسانتی را تهیه کرده و هنگام خروج از منزل و حضور در اماکن عمومی روی دهان و بینی خود بکشند.
بیماری کووید-19 یک بیماری است که غالبا دستگاه تنفسی (ریهها) را درگیر کرده و از طریق سرفه و عطسه و صحبت کردن و پخش قطرکهای تنفسی در هوا و محیط اطراف فرد بیمار شیوع پیدا میکند؛ بنابراین زدن ماسک یک راه ایمن و تقریبا آسان و در دسترس برای پیشگیری و یا دستکم کاهش احتمال ابتلا به این بیماری است.
در روزهای نخست آغاز "پاندمی" کرونا سازمان بهداشت جهانی زدن ماسک را به همه شهروندان توصیه نمیکرد و تنها به افراد مبتلا به کووید-19 توصیه زدن ماسک میشد اما رفتهرفته و با کشف مساله ناقلان "بدون علامت" و تعداد تقریبا پرشمار آنها (تقریبا و طبق تخمینها و مطالعات حدود نزدیک به نیمی از مبتلایان به ویروس کرونا بدون علامت هستند در حالی که ناقل بیماریاند) سازمان بهداشت جهانی و نظام بهداشتی کشورهای درگیر مبارزه با ویروس، زدن ماسک را برای همه شهروندان اعم از بیمار و غیربیمار و با علامت و بدون علامت توصیه کردند و حتی در برخی کشورها زدن ماسک الزامی شده و جریمههای سنگینی برای نزدن آن تعیین شده است.
طبق برآوردها اگر همه افراد یک جامعه ماسک بزنند درصد ابتلای جدید بیماری بیش از 80 درصد افت میکند و این رقم بسیار بزرگی محسوب میشود.
با مشخص شدن نقش ماسک در جلوگیری از شیوع ویروس، دولتمردان کشورها هم کمکم زدن ماسک را به عنوان یک روش فرهنگسازی در مقابل دیدگان همگان آغاز کرده اند در حالی که طی ماه های گذشته از این کار پرهیز میکردند.
در نهایت دولتمردانی همچون ترامپ هم که عامدانه در برابر زدن ماسک لجاجت میکردند نرم شدند و سرآخر ماسک زدند؛ ترامپ که گاه حتی کارایی آن را زیر سوال میبرد و چند ماه پیش تاکید داشت که :" مردم بزنند اما من نمیزنم" حالا خودش هم شروع به ماسک زدن کرده و با ماسک در مقابل دوربین خبرنگاران ظاهر میشود. ترامپ یک ماه پیش ماسک زدن "جوبایدن" رقیب انتخاباتی خود را به سخره میگرفت.
ماسک زدن ترامپ در بازدید از یک بیمارستان نظامی در مریلند/آسوشیتدپرس
در همه کشورهای جهان زدن ماسک رفته رفته دارد فرهنگسازی میشود و شاید طی هفتهها و ماههای آتی نزدن ماسک به عنوان ضدارزش تلقی شود و هزینه نزدن آن از هزینه زدن آن بسیار بیشتر شود.
اگر از همان ابتدای آغاز پاندمی کرونا زدن ماسک در کشورها الزامی میشد و همه افراد ماسک میزدند به طور قطع و یقین هماینک نه آمار رسمی مبتلایان در جهان از 13 میلیون عبور میکرد و نه بر اساس آمار رسمی نزدیک به 600 هزار نفر از مردم دنیا در اثر ابتلا به کرونا جان باخته بودند و احتمالا رقم ابتلا و مرگ پایینتر از سطح کنونی بود.
اما ناشناخته بودن ابعاد مختلف ویروس کرونا و خوش بینیهای اولیه به پایان کابوس کرونا با آغاز فصل گرم در نیمکره شمالی و حتی بازگشاییهای زودهنگام در کشورهای درگیر و عدم رعایت پروتکلهای بهداشتی از سوی مردم دنیا همهوهمه دست به دست هم دادند تا آمار مبتلایان و فوتیهای کرونا روز به روز سنگینتر از دیروز باشد.
کرونا یک فرهنگ جدید جهانی میطلبد و مردم دنیا باید برای زیستن در کنار آن یک فرهنگ جدید زندگی را تمرین کنند: ماسک بزنند، دستهای خود را با رعایت اصل صرفه جویی در مصرف آب مدام بشویند و از همدیگر فاصله بگیرند.
این 3 اصل طلایی مادامی که دارویی خاص برای درمان و یا واکسنی خاص برای پیشگیری از ابتلا به کووید-19 کشف نشده، ضامن بقای ایمن نسل بشر روی کره خاکی است.
نقش ماسک اما خاص و ویژه است چه آنکه ماسک عضوی از بدن را میپوشاند (دهان و بینی) که همانند دهانه آتشفشان گدازههای ویروس را به اطراف پخش میکند و منبع اصلی انتشار و شیوع ویروس به بیرون از بدن مبتلایان است.
نکته دیگر اینکه هر چه با پاندمی کرونا پیش میرویم احتمالا هزینههای (مادی و اجتماعی) درمان بیماری کووید-19 در همه کشورها بیشتر شده و با فرسودگی بیشتر کادر درمان احتمالا در مقایسه با ماههای اولیه درصد بیشتری از مبتلایان جان خود را از دست خواهند داد؛ از همین رو نقش پیشگیری به جای درمان بیش از پیش در همه کشورهای دنیا اهمیت خواهد یافت و زدن ماسک یکی از روش های اصلی و مهم در پیشگیری از شیوع ویروس کرونا است.
ماسک از سوی دیگر و در سطحی کمتر برای افراد سالم در نقش یک سپر محافظتی برای جلوگیری از ورود قطرات آلوده به ویروس به دستگاه تنفسی آنها عمل میکند؛ هر چند این نقش "محافظتی" به اندازه نقش "ممانعتی" از انتشار ویروس از دهان فرد آلوده نیست؛ اما درصدی از احتمال ابتلا را میکاهد و در این شرایط که حتی یک تخت و یک دستگاه "ونتیلاتور" و یک کادر درمان "قِبراق" هم میتواند نقش مهمی در نجات جان یک انسان درگیر بیماری ایفا کند، مغتنم است.
ماسک بزنید و به افرادی که ماسک نمیزنند تذکر بدهید چون در شرایط کنونی نزدن ماسک نوعی دهنکجی و نقض حقوق عمومی جامعه است؛ به اطرافیان خود که در زدن ماسک اهمال میکنند به مناسبتهای مختلف ماسک هدیه کنید و آنها را تشویق به زدن ماسک کنید.
در این شرایط اقتصادی افتضاح کشور کم نیستند افرادی که حتی از عهده تامین هزینه هزار تومانی یک ماسک ساده هم سخت بر میآیند؛ به این دسته از هموطنانمان کمک کنیم تا خدای ناکرده به قیمت یک هزار تومانی ناقابل سلامتشان به خطر نیفتد
و نکته آخر اینکه ظرفیت روزانه تولید ماسک طبق اعلام مسئولان وزارت "صمت" حدود 6 میلیون عدد در روز است؛ یعنی به ازای هر 14 شهروند ایرانی یک عدد ماسک در روز تولید میشود که جا دارد این رقم طی هفتهها و ماههای آتی به ویژه در فصلهای پاییز و زمستان در پیش رو که ممکن است پیک جدیدی از شیوع کرونا و آنفلوآنزا داشته باشیم، افزایش یابد؛ به همین جهت آن دسته از شهروندان که کار خیاطی میدانند و میتوانند ماسک خانگی تولید کنند این فرصت مناسبی است که هم با کمترین هزینه برای خود و خانواده و اطرافیانشان ماسک ساده خانگی تولید کنند و اگر امکان دارند با تولید اضافه حتی بتوانند درآمدی عاید خود کنند.
بیشتر بخوانید:
*ابتکار شهروند سنندجی برای تشویق مردم جهت زدن ماسک (عکس)
*تاکيد مقام معظم رهبری بر ماسک زدن در دوران کرونا (فیلم)
*تأثیر چشمگیر ماسک در جلوگیری از ابتلا به کرونا