آقای کارگردان! ماهواره ندیدن شما فضل نیست، نقصان است

عصر ایران ؛ نهال موسوی - در چند روز گذشته سعید ابوطالب کارگردان "شام ایرانی" و نماینده مجلس هفتم در مصاحبه‌ای با سینماپرس به نکته‌ها و مطالبی درباره برنامه "شام ایرانی" اشاره کرد که جالب توجه است.

ابوطالب در این مصاحبه گفته است: «تصور غلطی که وجود دارد این است که برخی فکر می‌کنند رئالیتی شو یک نوع مستند است در حالی که اینطور نیست. رئالیتی شو با طراحی از پیش تعیین شده ساخته می‌شود. مثلا برای سری جدید که قرار است با حضور امیرمهدی ژوله، محمدرضا علیمردانی و مهدی کوشکی ضبط شود بارها جلسه گذاشتیم و چیزی شبیه دورخوانی را انجام دادیم. اگرچه متنی برای خواندن نداریم ولی روی موضوعات و شیوه و شکل ارائه آن بحث و تبادل نظر می‌کنیم. در واقع هیچ یک از کارها و رفتارهای «شام ایرانی» به صورت اتفاقی نیست و همگی فکر شده و با قصد قبلی انجام شده است. فرق این سری از «شام ایرانی» با سری‌های پیشین که آقای بیرنگ و صحت ساختند در این است که ما هر قسمت را به صورت جداگانه با بازیگر و میزبان آن قسمت هماهنگ می‌کنیم و بر اساس یک طرح کلی و چیدمانی که ترتیب دادیم، ضبط می‌کنیم.»

«من غیر از اینکه جلسات عمومی با هر چهار نفر شرکت‌کننده برگزار می‌کنم، جلسات متعددی به صورت انفرادی برگزار می‌کنیم که به یک جمع‌بندی برسیم بدون آنکه آن سه میهمان از موضوع خبردار بشوند چون باید سورپرایز آن قسمت برای میهمان‌ها تازگی داشته باشد.»

باید به آقای ابوطالب یادآور شد که رئالیتی شو یا برنامه‌ای بر اساس واقعیت مقابل دوربین با آنچه که ایشان مطرح می‌کنند کاملا فرق دارد، جذابیت «رئالتی شو» به این است که غافلگیری توامان دارد برای شرکت کنندگان، سازندگان و در نهایت برای مخاطب. در این شکل از برنامه‌سازی، شرکت‌کنندگان از سناریو کار مطلع نمی‌شوند و خود آنها هم تا آخرین برنامه، مانند بینندگان، هر لحظه غافلگیر خواهند شد. از سوی دیگر، گروه تولید نیز با توجه به غیر قابل پیش‌بینی بودن رفتار بازیگران، هم‌ردیف بینندگان، تا پایان تولید با غافلگیری‌هایی مواجه می‌شوند. و اساس این جذابیت بر این است که در روند ساخت برنامه چون سازندگان از واکنش شرکت کنندگان خبر ندارند و احتمال هر اتفاقی وجود دارد برنامه بسیار گیراتر خواهد بود و برعکس.

اگر قرار است که با شرکت کنندگان در مورد چگونگی برنامه و اتفاقات آن از قبل هماهنگی صورت گیرد قطعا یک بخش اصلی از این برنامه مشکل خواهد داشت که کماکان همین قضیه در برنامه "شام ایرانی" به چشم می‌خورد و علی رغم تمام تلاش‌ها و استفاده از سلبریتی به عنوان شرکت کننده باز برنامه سرد و فاقد جذابیت‌های لازم است. باید به آقای ابوطالب گفت این مدل کار تحت تاثیر فعالیت ایشان در دنیای سیاست است و نوعی سیاسی‌کاری در پشت چنین مدل برنامه‌سازی به چشم می‌خورد که به برنامه لطمه زده است. آن برنامه که آقای ابوطالب درباره آن حرف می‌زنند، رئالیتی شو نیست بلکه بازسازی آن است.

در بخشی دیگر از مصاحبه خبرنگار می‌پرسد «الگوی همین برنامه «شام ایرانی» برگرفته از مسابقه «بفرمایید شام» است که از یکی از شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی زبان پخش می‌شود. چرا تمام اجزای ساخت برنامه شما عین به عین شبیه آن برنامه است و حتی شیوه امتیازدهی در پایان هر قسمت هم از آن برنامه الگو گرفته است؟»

ابوطالب جواب می‌دهد: «ما احتمالا برنامه‌های خبری را از شبکه‌های خارجی دیدید. همه شبکه‌های دنیا شکل و فرم اجرای برنامه‌های خبری‌شان تقریبا شبیه به یکدیگر است. همه دنیا فوتبال را همانطوری بازی می‌کنند که ما بازی می‌کنیم و یا اتومبیل را همانطوری می‌سازند که ما در داخل می‌سازیم. من هیچ وقت مدل ماهواره‌ای برنامه «شام ایرانی» را ندیدم. صادقانه می‌گویم که هیچ وقت در زندگی‌ام ماهواره تماشا نکردم.»

مثال‌های که ذکر کردند واقعا بی ارتباط است ولی باید به آاقای ابوطالب یادآوری کرد در جهان امروز این سخن که من آن برنامه را ندیده‌ام و در زندگی 5 دقیقه ماهواره ندیده‌ام نه اینکه هیچ فضلی ندارد بلکه یک نقصان بزرگ و به نوعی بی‌سوادی محسوب می‌شود.

حتی این چنین حرف‌هایی برای برنامه‌ساز و تولید کننده محتوا یک بی احترامی به مخاطبش است.

مانند این است که یک جراح مغز یا قلب بگویید من متدهای علمی و مقالات مرتبط با رشته تخصصی خودم که در خارج از کشور منتشر می‌شود را پیگیری نمی‌کنم.

در ادامه مصاحبه هم مواردی دیگر را بیان می‌کند که باز تعجب‌آور است:

«در آنجا (مقصودش برنامه بفرمایید شام شبکه ماهواره‌ای من و تو است) یک فردی روی کلیت برنامه نریشن می‌گوید که اسمش "طغرل" است. وقتی قسمت‌های اول سری جدید «شام ایرانی» پخش شد «امید» که نریشن‌های طغرل را می‌گوید از طریق اینستاگرام با تدوینگر ما ارتباط برقرار می‌کند و می‌گوید برنامه‌ای که شما ساختید به مراتب از برنامه ما بهتر است و من دوست دارم با شما همکاری کنم و روی قسمت‌های شما نریشن بگویم. البته که ما مخالفت کردیم چراکه اولا ساختار برنامه ما طوری نبود که نیاز به نریشن داشته باشد در ثانی چون ایشان خارج از کشور فعالیت می‌کند امکان همکاری وجود نداشت. اگر امکانش بود حتما استقبال می‌کردیم اما به همین دلایل امکان همکاری میسر نشد. این موضوع خیلی برای ما مهم است که فردی که خودش در برنامه «بفرمایید شام» حضور دارد می‌گوید برنامه شما بسیار جذابتر است و تمایل به همکاری دارد.»

آقای ابوطالب برنامه ساختن با شرکت کنندگانی از افراد عادی و سلبریتی‌ها  کاملا 2 مقوله جدای از هم است در توانایی جذب مخاطب.

حال بگذریم که طغرل مورد نطر ایشان جوابی داده و منکر این قضایا شده است اما با تاملی ساده دوباره بر جملات بالا مقداری مباحث آقای نماینده مجلس سابق روشنتر می‌شود.

واقعیت این است بزرگترین مشکل شما این است که به ادعای خودتان آن برنامه "بفرمایید شام" شبکه ماهواره‌ای را ندیده‌اید والا با دیدن آن از این همه شباهت به آن اجتناب کرده و سعی می‌کردید برنامه‌ای با مختصات و تالیف خودتان تولید کنید.

بیشتر بخوانید:

بفرمایید شام ایرانی ؛ دریغ از آشپزی و احترام به خواست مخاطب

خودش رو بیار تلویزیون، اسمشو نیار!

شفیعی جم در شام ایرانی (فیلم)

بازیگر لبنانی و ایرانی در رئالیتی‎شو بین‎المللی

رئالیتی‎شو بین‌المللی تلویزیون برای نوروز

آشتی دوباره امیر مهدی ژوله با صداوسیما / زن و شوهر دعوا کنند، اَبلَهان باور کنند

تماشاخانه

داستان غم‌انگیز کودکی در غزه : «می‌خواهم روی پای مادرم بخوابم» / خبرنگار او را در شرایطی عجیبی پیدا کرد (فیلم)

قوچ‌مستی آغاز شده / قوچ‌های مست حواس‌شان به شکارچی‌ها نیست / نگرانی‌‌‌ها از شکار بیرحمانه (فیلم)

فیلم های دیگر