پرونده پیشین تلفات مرگبار پرندگان وحشی در تالاب میانکاله پس از رد شدن ابتلا بیماری آنفلوانزا و نیوکاسل از سوی کارشناسان وقت دامپزشکی استان مازندران، تنها با طرح احتمال مسمومیت و بدون پیگیری علت مسمومیت بسته شد و این بار نیز گویا حوادث فاجعه بار گذشته در حال تکرار است.
بهمن امسال نیز در حالی جوامع محلی و مسئولان، به تلفات ۲۳۱۴ لاشه پرنده مهاجر در تالاب میانکاله مشکوک و حساس شدند که در سال گذشته نیز، حدود ۴۳ هزار پرنده، در این ایام تلف شد، موضوعی که تلاش برای کشف علت مرگ و میر پرندگان مهاجر از طریق آزمایشات و ارسال نمونه تهران مورد واکاوی قرار گرفت و در نهایت وجود سم بوتولیسم بهعلت بسته شدن بخشی از آب ورودی به تالاب، دلیل مرگ و میر چندین هزار پرنده در تالاب توسط دامپزشکی عنوان شد.
نکته عجیب و مهمی که در این موضوع، موجب تعجب مردم و کارشناسان امر قرار گرفت، دقیقا "دلیل اعلام شده تلفات از سوی مسئولان" بود، چندی پیش، حمیدرضا رضائی عضو هیات علمی گروه محیط زیست دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در گفتوگو با ایسنا به این موضوع اشاره کرد که، برای ایجاد بوتولیسم باید دمای آب به بالای ۲۵ درجه برسد درحالیکه در آن زمانی که تلفات داشتیم، در اندازهگیریهای ما دمای آب در گرمترین ساعت روز و حتی در کمترین عمق به بالای ۱۵ درجه هم نمیرسید.
وی با بیان اینکه یکی دیگر از شرایط ایجاد بوتولیسم، سکون آب است، تصریح کرده بود که، یک هفته بعد از حضور ما در منطقه، خلیج طوفانی و متلاطم شد. اگر بیماری بوتولیسم بود بعد از این طوفان و هوادهی در آب، تلفات باید کاهش پیدا میکرد اما اینگونه نشد و مدتها بعد از آن هم تلفات ادامه پیدا کرد.
اما حسینعلی ابراهیمی کارنامی در گفتوگو با ایسنا در پاسخ به علت نهایی مرگپرندگان در میانکاله اظهار کرد: مرجع اعلام علت وقوع تلفات غیرعادی در پرندگان مهاجر آبزی در تالاب بین المللی میانکاله و خلیج گرگان، دامپزشکی است و در این راستا اداره کل دامپزشکی مازندران ویروسی بودن بیماری را رد کرده یعنی علت مرگ آنفلوانزا نیست و کارشناسان در حال بررسی شواهد و اطلاعات برای یافتن دلیل اصلی این تلفات هستند.
وی گفت: با توجه به اقدامات دامپزشکی مازندران و نتایج اعلام شده، چندین آزمایش بر روی پرندگان تلف شده در استان انجام شد و فرضیه ابتلا به آنفلوآنزا و نیوکاسل و مسمومیت رد است و نمونهها برای اطلاع ازنتیجه قطعی به تهران فرستاده شد.
مدیرکل محیط زیست مازندران گفت: بر حسب اعلام دامپزشکی و بر اساس نحوه تلف شدن ، گونههای درگیر و زمان تلف شدن مانند سال گذشته، احتمالا پای بوتولیسم در میان است.
ابراهیمی ادامه می دهد: بر اساس تقسیم وظایف تشخیص بیماری با دامپزشکی است و برای جمع آوری لاشهها با محیط زیست که از روز اول اقدام کردیم و محیط بانان شبانه روز به صورت شیفتی با حداقل امکانات همچنان به جمع آوری لاشهها ادامه میدهند.
وی خاطرنشان کرد: برای جلوگیری از تکرار این فاجعه باید حقابه تالاب را بدهند، چاههای غیر مجاز منطقه باید مسدود شده،الگوی کشت کشاورزی تغییر پیدا کند، جلوی ساخت سازهای غیر مجاز و ورود فاضلاب نیز گرفته و همچنین بهره برداران شیلاتی نیز ساماندهی شوند.
مدیرکل محیط زیست مازندران درباره شرایط جمعآوری لاشهها نیز گفت: امسال کرونا هم کار جمع آوری لاشه را سختتر کرده، محیط بانان شبانه روز کار میکنند اما نیازمند نیروهای بیشتری هستیم، همچنین قایق و سوخت مورد نیاز نیز ضروری است.
ابراهیمی ادامه داد: جمع اوری لاشهها نیازمند تعامل دستگاه های ذیربط است، آب منطقهای باید بخشی از آب نکارود را به تالاب هدایت کرده و شیلات و دریابانی نیز تعدادی قایق در اختیار ما قرار دهند.
وی تاکید کرد: باحمایت برنامه و بودجه باید بخشی از هزینههای خرید تجهیزات به محیط زیست فراهم شود و فرمانداران هم نیرو در اختیار بگذارند تا لاشهای روی آب نماند و همه با همیاری هم اجازه تکرار فاجعه سال گذشته را ندهیم.
مدیر کل محیط زیست مازندران گفت: عملیات پایش و جمع آوری لاشه پرندگان مهاجر آبزی در روز شنبه ۱۸ بهمن ماه ۹۹ به دلیل شرایط نامناسب جوی در بخش هایی از حاشیه جنوبی خلیج موسوم به محمدعلی دریا تنها با دستگاه تراکسور انجام و مجموعا ۱۱۰ لاشه پرنده که در اثر جریان باد به حاشیه تالاب رانده شده بودند، جمع آوری و دفن بهداشتی شدند.
ابراهیمی درباره آخرین آمار تلفات اظهار کرد:با احتساب تلفات ۹ روز گذشته، مجموع تلفات پرندگان مهاجر جمع آوری شده، به عدد ۲ هزار ۳۱۴ لاشه رسیده است.