.png "عصر ایران")
۲۰ آبان ۱۴۰۳
به روز شده در: ۲۰ آبان ۱۴۰۳ - ۱۷:۴۶
شکار یک پهپاد روسی با جنگنده اوکراینی (فیلم) باور غلطی که جنگل ها را طعمه آتش می‌کند
هرساله با آغاز وزش اولین بادهای گرم تابستانی آتش‌سوزی در جنگل‌های کشور به‌ویژه در مناطق زاگرس آغاز می‌شود. بیش از سه روز است که برخی عرصه‌های طبیعی استان‌های فارس و کهگیلویه و بویر احمد دچار حریق شده‌اند و بار دیگر نقش کشاورزان در وقوع و گسترش آتش‌سوزی‌ها مطرح شده است چون برخی از آنان به‌غلط معتقدند که با آتش‌زدن باقیمانده کاه و کلش محصول خود به محیط زیست کمک می‌کنند.
به گزارش ایسنا، به گفته غلامحسین حکمتیان اصل - مدیرکل منابع طبیعی استان کهگیلویه و بویراحمد - علت آتش سوزی جنگل‌های دو نقطه از شهرستان باشت آتش زدن پسماند مزارع از سوی یک کشاورز برای برنج‌کاری بوده که به عرصه‌های منابع طبیعی و جنگلها سرایت کرده است.
در حالی آتش‌زدن پسماند مزارع علت آتش‌سوزی جنگل‌های باشت عنوان شده است که بنابر اعلام سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری عوامل انسانی، علت بیش از ۹۰ درصد آتش‌سوزی‌ها در جنگلها و مراتع کشور است که می‌تواند به‌صورت آگاهانه و مغرضانه یا به صورت ناآگاهانه و سهوی صورت بگیرد.
علوفه‌های خشک شده در مراتع و جنگلها با گرم شدن هوا کاملا مستعد آتش‌سوزی می‌شوند و رها کردن ته سیگار، شیشه، قوطی‌های فلزی و خاموش نکردن کامل آتش توسط گردشگران باعث وقوع آتش‌سوزی در برخی عرصه‌های طبیعی مانند جنگلها، دشت‌ها، مراتع و ... می‌شود اما برخی از این آتش‌سوزی‌ها از مزارعی که در مجاورت جنگلها قرار دارند، آغاز می‌شود چراکه برخی از کشاورزانی که محصولاتی مانند گندم و جو را برداشت کرده‌اند، برای کاشت محصول جدید، باقیمانده محصولات خود را آتش می‌زنند که این اقدام می‌تواند منجربه سرایت آتش به جنگلها و منابع طبیعی شود.
به گفته محمد درویش - پژوهشگر محیط زیست - بسیاری از کشاورزان بر اثر یک باور غلط به این نتیجه رسیده‌اند که اگر باقیمانده کاه و کلش محصول خود را آتش بزنند هم زمین ضدعفونی می‌شود و هم حاصلخیزی خاک افزایش پیدا می‌کند و به‌همین دلیل هر سال کار را انجام می‌دهند این در حالیست که آتش زدن بقایای محصولات کشاورزی علاوه‌بر اینکه خطری بسیار جدی برای محیط زیست و اقتصاد محسوب می‌شود، می‌تواند باعث معضلاتی از جمله نابودی میکروارگانیسم‌های خاک و حاصلخیزی خاک، افزایش میزان گاز دی اکسید کربن و اثر گلخانه‌ای بر کره زمین، افزایش میزان تولید گرد و غبار، افزایش تصادفات جاده‌ای بر اثر دود گرفتگی، از بین رفتن گونه‌های گیاهی ارزشمند و درختان کهنسال، از بین رفتن تنوع‌های زیستی و به دام افتادن حیات وحش در شعله‌های آتش شود.
در عین حال رحیم ملک‌نیا - متخصص جنگلداری- علت برخی آتش‌سوزی‌های عمدی را تعارضات بین سازمان جنگلها و مردم محلی می‌داند که اختلاف‌های بین کشاورزان و مرتع‌داران و آماده‌سازی زمین برای کشت مجدد از این دسته اختلافات هستند. به اعتقاد او سازمان جنگلها باید تعارضات خود با افراد محلی، دامداران و کشاورزان را به منظور حفظ منابع طبیعی برطرف کند همچنین در برخی وارد سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری علت برخی از این آتش‌سوزی‌ها را ناشی از اختلافات بین کشاورزان بر سر یک زمین اعلام کرده است.
قانون درباره آتش زدن بقایای محصولات کشاورزی چه می‌گوید؟
گرچه کارشناسان مدت‌ها است که نسبت به نحوه آتش‌زدن بقایای محصولات کشاورزی، اختلاف بین کشاورزان و سایر عوامل موثر در این زمینه هشدار می‌دهند و بر ضرورت آموزش جوامع محلی و برخورد با متخلفان تاکید کرده‌اند که در قانون نیز ممنوعیت‌ها و مجازاتی برای این دست تخلفات و متخلفان دیده شده است.
براساس ماده ۲۰ قانون هوای پاک سوزاندن بقایای گیاهی اراضی زراعی پس از برداشت محصول ممنوع است و متخلف حسب مورد به جزای نقدی بیش از دو میلیون تا ۸ میلیون تومان محکوم می‌شود همچنین براساس ماده ۴۵ قانون حفاظت و بهره برداری از جنگلها و مراتع، آتش زدن نباتات در مزارع و باغات داخل یا مجاور جنگل بدون اجازه و نظارت مأموران جنگلبانی ممنوع است و در صورتی که در نتیجه بی‌مبالاتی حریق در جنگل به وقوع بپیوندد مرتکب به حبس تأدیبی از دو ماه تا یک سال محکوم خواهد شد.
علاوه‌بر این در ماده ۲ و ۲۲ قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا نیز اشاره شده که اقدام به هر عملی که موجبات آلودگی هوا را فراهم کند ممنوع است و پخش و انتشار هر نوع مواد آلوده‌کننده هوا بیش از حد مجاز در هوای آزاد ممنوع است.
سال گذشته رضا افلاطونی - مدیر کل وقت دفتر حقوقی سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور - اظهار کرده بود که طبق مکاتبات انجام شده با دادستان کل کشور مقرر شده است افرادی که به طور عمدی جنگلها و مراتع را به آتش می‌کشند، به حداقل ۱۰ سال حبس محکوم شوند و از آنجایی که بر اساس اصل ۴۵ قانون اساسی، مرتع و جنگلها جزو انفال عمومی تلقی می‌شود و دولت تنها نسبت به مدیریت این عرصه‌ها وظیفه دارد و منابع طبیعی به عنوان میراثی است که از گذشته به ارث رسیده و امانتی است برای آیندگان بنابراین تکلیف داریم به لحاظ شرعی و قانونی از منابع طبیعی حفاظت کنیم.
مسعود منصور - رییس سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور- نیز سال گذشته در نامه‌ای به ادارات کل منابع طبیعی استان‌ها از آنان خواست با توجه به شروع فصل بهار و افزایش دمای هوا برنامه‌ریزی‌های لازم برای پیشگیری از وقوع حریق در جنگلها و مراتع را در دستور کار خود قرار دهند و در این دستورالعمل پیشگیرانه خواستار برگزاری کلاس‌های ترویجی و آموزشی برای دامداران، کشاورزان و بهره‌برداران و مجریان طرح‌های منابع طبیعی شد.
این در حالیست که درویش معتقد است برخی کشاورزان به کارشناسان دولتی اعتماد ندارند اما به سازمان‌های مردم نهاد اعتماد دارند بنابراین اگر دولت به سازمان‌های مردم نهاد توجه کند و اجازه فعالیت‌های درخورتری را دهد، سمن‌ها می‌توانند با کشاورزان ارتباط برقرار و به آنان ثابت کنند که لازم نیست کاه و کلش باقیمانده محصولات خود را آتش بزنند که در بسیاری از موارد نیز باعث ایجاد آتش‌سوزی در مراتع و جنگلها می‌شود.
با این حال از این نکته نباید غافل ماند که درختان بلوط یکی از گونه‌های گیاهی شاخص در جنگل‌های مناطق زاگرسی هستند که هر بذر آن هفت تا هشت سال زمان می‌برد تا حدود ۷۰ سانتی‌متر رشد کند و هر نهال آن که کاشته شود پس از ۴۰ سال بذر می‌دهد همچنین این اکوسیستم‌های جنگلی دارای جمعیت زیادی از حیات وحش از جمله سنجاب است بنابراین آتش‌سوزی‌های جنگلی علاوه بر نابودی گیاهانی مانند درختان ۳۰۰ تا ۴۰۰ ساله بلوط، بسیاری از موجودات زنده دیگر، اعم از جانوران، میکروب‌ها، قارچ‌ها و باکتری‌ها که همگی برای اکوسیستم‌ها مفید هستند را از بین می‌برد و به گفته کارشناسان بازیابی برخی از این گونه‌ها به حالت اولیه خود ممکن است نیم‌قرن طول بکشد.
در کنار ارائه آموزش‌های لازم به کشاورزان، احداث آتش‌بُر برای ایجاد فاصله بین جنگلها و مراتع، برداشت یا چرای موقت مناطق با پوشش علوفه‌ای از دیگر اقداماتی است که به‌منظور پیشگیری از گسترش آتش‌سوزی جنگل‌های زاگرس پیشنهاد شده است.
به گزارش ایسنا، با توجه به اینکه کارشناسان بارها به نقش سوزاندن بقایای کشاورزی، اختلافات کشاورزان با یکدیگر یا تعارضات با مرتع‌داران در وقوع آتش‌سوزی جنگلها اشاره کرده‌اند، لازم است سازمان‌های متولی اقدامات موثری را طی سال برای آموزش و مرتفع کردن مشکلات و نیاز کشاورزان انجام دهند تا شاهد کاهش آتش‌سوزی در عرصه‌های جنگلی کشور به این علت باشیم.
نظرات کاربران
لینک کوتاه: کپی لینک
ناکامی مهاجمان پرسپولیس؛ گاریدو به دنبال چه راه حلی است؟ روسیه کنترل یک منطقه دیگر دونتسک را به دست گرفت حمله سایبری به سامانه کارت‌های اعتباری در اسرائیل محمدامین رضازاده استاندار آذربایجان غربی شد یک ماهی به دلیل داشتن چهره انسانی به شهرت رسید! (فیلم) انوشیروانی: غیبت تالاخادزه فرصت طلایی برای وزنه‌برداران ایرانی است ۶۰ درصد تهرانی ها فعالیت فیزیکی کافی ندارند میترا نوری، اولین بانوی ایرانی ناظر مسابقات جهانی هندبال نتانیاهو مسئولیت ترور سید حسن نصرالله و انفجار پیجرها را پذیرفت سخنی با عضو حامی فیلترینگ در شورای عالی فضای مجازی: بگذارید مردم زندگی عادی داشته باشند معاون وزیر بهداشت: آمار سقط در بین خانم‌های ۳۰ تا ۴۰ ساله بیشتر است/ تا ۱۷ سال آینده از هر ۳ ایرانی ۱ نفر سالمند خواهد بود اختلافات خانوادگی علت قتل خبرنگار ایرنا گوتی: راموس را به رئال برگردانید سفر به عصر قاجار؛ از جاده چالوس تا آسیاب تهران (+عکس) فلیک، رکوردشکن جدید بارسلونا؛ بهترین شروع تاریخ کاتالان‌ها