بیشتر افراد متصورند که کرونا فقط ریهها را درگیر میکند اما پزشکان و پژوهشگران به این نتیجه رسیدهاند که این بیماری میتواند به سایر اندامها، ازجمله کلیه هم آسیب جدی و طولانیمدت وارد کند. طبق گزارشهایی که در چین و آمریکا انجام شده بالای 30 درصد بیماران کووید-19 دچار صدمه متوسط تا حاد کلیه شدهاند.
کرونا میتواند به شکل مستقیم روی بافت سلولهای کلیه اثر بگذارد و باعث نارسایی آن شود. سلولهای کلیه گیرندههایی دارند که به ویروس کرونای جدید امکان میدهد به آنها بچسبد، حمله کرده، خودش را تکثیر کند و بهطور بالقوه به این بافتها صدمه بزند. ویروس کرونا بهطور غیرعادی اکسیژن در خون را پایین میآورد و همین مسئله مشکلات کلیوی را در بیماران، بهویژه کسانی که بیماریهای زمینهای دارند افزایش میدهد. سیتوکین نیز میتواند بافت کلیهها را تخریب کند.
سیتوکینها پروتئینهای کوچکی هستند که هنگام مبارزه سیستم ایمنی با عفونت، به سلولها کمک میکنند ارتباط داشته باشند اما هجوم ناگهانی آنها میتواند باعث ایجاد التهاب حاد شود و بافت سالم کلیهها را تخریب کند. در مرحله کمی حادتر، کرونا میتواند روی عروق کلیه اثر بگذارد و لختههای خونی در این عروق ایجاد کند و این قسمت را از بین ببرد که عاملی برای نارسایی کلیه میشود.
تب و در نتیجه کمآبی که در بدن از طریق ابتلا به کرونا ایجاد میشود با آسیبزدن به کلیهها موجب نارسایی این عضو بدن میشود. داروهای کرونا مانند رمدسیویر که التهاب را کم میکنند میتوانند بهصورت مستقیم به بافت کلیه آسیب وارد و مجددا نارسایی کلیه برای مریض ایجاد کنند.
بهطور معمول علائم مشکلات کلیه در بیماران کرونایی، میزان زیاد پروتئین در ادرار و آزمایش خون غیرعادی است. خیلی از بیماران مبتلا به کووید-19 حاد کسانی هستند که همزمان چند بیماری مزمن دارند؛ از قبیل فشار خون بالا و دیابت که هر دوی اینها ریسک بیماری کلیه را افزایش میدهند. فشار خون بالا در طول زمان منجر به ازکارافتادن کلیه میشود.
کلیهها اندامهایی داخلی هستند و به آنها دسترسی مستقیم نداریم، اما مصرف برخی مواد غذایی میتواند به پاکسازی آنها کمک کند. به توصیه انجمن خیریه حمایت از بیماران کلیوی، سبزیهای برگدار ازجمله مواد غذایی مفید برای کلیهها هستند که سرشار از ویتامینهایC و K، فیبر و فولات هستند. مصرف این قبیل سبزیها به کاهش فشار خون، متعادل نگهداشتن قند خون، و کاهش تنش کلیوی کمک میکند. چای برگ قاصدک هم به بهبود شرایط کلیهها کمک میکند.
بیمارانی که بهعلت کووید-19 آسیب کلیوی دیدهاند باید با پزشک خود در تماس باشند تا مطمئن شوند عملکرد کلیه به حالت طبیعی برمیگردد. شاید حتی پس از بهبودیافتن از کووید-19 در آسیب طولانی کلیه، دیالیز یا سایر درمانها مورد نیاز باشد.
در زمان ابتلا به کرونا برای کاهش صدمات به کلیه باید آب و مایعات فراوان استفاده شود تا جایی که رنگ ادرار بیمار سفید و شفاف باشد. هرگاه ادرار افراد به زردی گرایش پیدا کند بدانند که بدنشان کمآب شده و باید مایعات بیشتری استفاده کنند، بهویژه افرادی که تعرق زیادی دارند.
روغن زیتون به کاهش کلسترول، تسکین درد مرتبط با سنگهای کلیه و کاهش التهاب کمک میکند. لیمو کلیهها را پاکسازی و به پیشگیری از تشکیل سنگهای کلیه کمک میکند. زنجبیل میتواند به بهبود حالت تهوع، درد، بیاشتهایی و حتی کاهش التهاب کمک کند. برای پاکسازی کلیهها مصرف زردچوبه را هم مدنظر قرار دهید.
افرادی که به کرونا مبتلا میشوند برای کمتر آسیبدیدن کلیهها بهتر است میزان خواب را افزایش دهند. بهتر است در این روزها سبک زندگی سالم را در پیش بگیرید؛ یعنی بهموقع غذا بخورید و سعی کنید زود بخوابید و زود بیدار شوید. از کارهای پراسترس بپرهیزید و تا حد امکان از حجم کارهای پرفشار خودداری کنید چراکه نگرانی و ترس، کلیهها را تحت فشار قرار میدهد و بیماری را حادتر میکند.
سیب نیز از میوههایی است که سرشار از فیبر بوده و به جذب سموم کمک میکند، از این رو، مصرف آن میتواند به کاهش بار کاری کلیهها کمک کند. ممکن است سطوح التهاب در بدن را کاهش دهد و به بهبود فعالیت دستگاه گوارش کمک کند. سیر نیز حاوی ترکیبی به نام آلیسین است که یک آنتیاکسیدان قدرتمند بوده و از خواص ضدالتهابی برخوردار است. هر دو ویژگی برای تقویت سلامت کلیهها و فشار خون مفید هستند.
بیماران مبتلا به مشکلات کلیه که درگیر کرونا هستند باید از داروهای غیراستروئیدی و ضدالتهاب (NSAIDها) مانند ایبوپروفن و ناپروکسن فاصله بگیرند. این داروها میتوانند فشار خون را بالا ببرند و حجم مایعات بدن را افزایش دهند که به کلیهها فشار وارد میکند.