کشورهای اروپایی در حالی با بحران تامین گاز طبیعی دست و پنجه نرم میکنند که سطح صادرات شرکت روسی گازپروم کاهش یافته است.
به گزارش یورونیوز؛ این در حالی است که ذخایر گاز کشورهای اروپایی کاهش یافته و در مقابل قیمت گاز سیر صعودی طی میکند. بسیاری از مصرفکنندگان اروپایی نیز قبضهایی را دریافت میکنند که سهم هزینه انرژی را در سبد خانوارها بالا میبرد. همه این عوامل در کنار یکدیگر این پرسش را پدید میآورد که اروپا چگونه زمستان را پایان خواهد برد؟ این پرسش در صورتی که فصل زمستان در قاره اروپا طولانیتر یا سردتر از معمول باشد به شکلی جدیتر مطرح میشود.
اتحادیه اروپا امیدوار است که بتواند بحران تامین گاز برای ۴۴۷ میلیون سکنه در ۲۷ کشور عضو اتحادیه را پشت سر بگذارد.
اروپا سال ۲۰۲۲ را در حالی آغاز کرد که تنها ۵۶ درصد از ذخایر گازی آن پر بودند. این در حالی است که این رقم سال گذشته ۷۳ درصد بود. از زمستان سرد سال ۲۰۲۱، عدم صدور گاز از سوی روسیه و افزایش تقاضا برای گاز طبیعی مایع در آسیا به عنوان عوامل موثر در کاهش سطح ذخیره گاز اروپا یاد میشود.
به گفته انجمن شرکتهای توزیعکننده گاز در اروپا سرمای هوا طی ماههای آینده به این معنا خواهد بود که میزان واردات گاز باید پنج تا ۱۰ درصد از سقف آن طی سالهای اخیر بیشتر شود زیرا در غیر این صورت احتمال مواجهه با کمبود گاز وجود خواهد داشت.
این در حالی است که قیمت گاز برای مصرفکنندگان اروپایی در مقایسه با آغاز سال ۲۰۲۱ تقریبا چهار برابر شده است. امری که نگرانیهای را در برخی از کشورها بابت کاهش قدرت خرید مصرفکنندگان پدید آورده است.
چرا صدور گاز روسیه به اروپا کاهش یافته است؟
شرکت روسی گازپروم در کوتاه مدت گاز کمتری از حد معمول به اروپا صادر کرده است. با این حال مقامات روسیه تاکید میکنند که گازپروم به تعهداتش در بلند مدت پایبند بوده است. برخی از تحلیلگران بر این باور هستند که روسیه در تلاش است تا اتحادیه اروپا را وادار به تائید خط لوله «نورد استریم ۲» کند. مقصد این خط لوله که اوکراین و لهستان را دور میزند آلمان است.
تنشها با روسیه بر سر اوکراین نیز ممکن است بر رویکرد مسکو در صدور گاز تاثیر گذاشته باشد.
مارگارت وستاگر، کمیسر اتحادیه اروپا و معاون اورزولا فون درلاین، رئیس رئیس کمیسیون اروپا از شرکت گازپروم بابت محدودیتهایش در صدور گاز توضیح خواسته است. وی همچنین رویکرد این شرکت روسی را در نظام عرضه و تقاضای بازار «نادر» توصیف کرد.
واکنش دولتهای اروپایی چیست؟
بسیاری از دولتهای اروپایی در کوتاه مدت برای کاهش فشار به سبد خانوارها به پرداخت یارانه انرژی روی آوردهاند. سوئد نیز اخیرا به جمع دولتهای پیوست که سیاست اختصاص یارانه انرژی را دنبال میکنند.
با این حال در بلند مدت دولتهای اروپایی چارهای جز سرمایهگذاری در انرژی خورشیدی و انرژی بادی ندارند. مقامات اروپایی بر این باور هستند که سهم گاز و واردات آن در دوره گذار به سمت انرژیهای سازگار با محیط زیست قابل کتمان نخواهد بود.
در قوانین موجود در اتحادیه اروپا تاکید شده است که کشورها در صورت کمبود گاز موظف به کمک به یکدیگر هستند. دولتهای عضو اتحادیه اروپا همچنین میتوانند با اعلام وضعیت اضطراری، اختصاص گاز به صنایع را متوقف کنند تا گاز خانه مصرفکنندگان در سرمای زمستان قطع نشود. هرچند این گزینه ضرر اقتصادی در پی ندارد اما از ضرر سیاسی و انسانی بحران گاز جلوگیری خواهد کرد.
از سوی دیگر مشخص نیست که واکنش کشورهای عضو اتحادیه اروپا در دوره کمبود گاز، همبستگی با یکدیگر خواهد بود یا مانند دوره کمبود ماسک در موج اول شیوع کرونا هر کشوری برای تامین منافع خودش تلاش خواهد کرد. این در حالی است که سیستم استفاده مشترک از گاز و کمک به یکدیگر در دوره کمبود گاز تاکنون در سطح اتحادیه اروپا مورد آزمایش قرار نگرفته است.