اغراق نیست اگر بگوییم اهدای خون میتواند جان انسان را نجات دهد. به تازگی، محققان مزیت قابل توجهی برای اهداکنندهکنندگان خون یافتهاند. به نظر میرسد مراجعه منظم به مراکز اهدا خون، سطوح برخی مواد شیمایی را در جریان خون را کاهش میدهد.
به گزارش ایسنا و به نقل از ساینسآلرت، دانشمندان نمیتوانند با اطمینان در مورد میزان خطرناک بودن مواد پرفلوئوروآلکیل و پلی فلوروآلکیل(PFAS) اظهار نظر کنند و این مواد گاهی با عنوان "مواد شیمیایی همیشگی" خوانده میشوند زیرا به نظر میرسد که در طبیعت تجزیهپذیر نمیشوند.
محققان ۲۸۵ آتشنشان را که در سازمان آتشنشانی ویکتوریا در استرالیا کار میکردند مورد بررسی قرار دادند. این افراد هم خون و هم پلاسمای خود را در طول یک سال اهدا کرده بودند. آتشنشانها به طور معمول در نتیجهی استفاده از فوم آتشنشانی در معرض PFAS قرار میگیرند و به طور معمول نسبت به سایرین سطوح بالاتری از این مواد شیمیایی در خونشان دارند.
"رابین گاسیوروسکی"(Robin Gasiorowski)، هماتولوژیست از دانشگاه مک کواری(Macquarie) استرالیا، میگوید: نتایج این مطالعه نشان میدهد که اهدای منظم خون یا پلاسما منجر به کاهش قابل توجه سطح PFAS در خون میشود.
"در حالی که اهدای هر دوی این موارد در کاهش سطح PFAS موثر بودند، اهدای پلاسما موثرتر بود و کاهش ۳۰ درصدی نشان میداد.
این اولین باری است که راهی برای کاهش سطح PFAS در خون پیدا میشود و این اتفاق تنها با یک عمل انساندوستانه رخ داده است و نه با روشهای بیمارستانی و درمانهای دارویی.
در طول مدت مطالعه، ۹۵ آتش نشان هر ۱۲ هفته یک بار خون و ۹۵ آتش نشان هر شش هفته یک بار پلاسما اهدا کردند درحالی که ۹۵ آتشنشان هیچ خون یا پلاسمایی اهدا نکردند. سطوح PFAS در گروه دوم بدون تغییر باقی ماند.
به نظر میرسد از آنجا که PFAS به پروتئینهای سرم خون متصل میشود، کاهش مقدار این بخش خون میتواند به مرور زمان سطوح PFAS را کاهش دهد. با این حال، این آغاز تحقیقات است و بررسیهای بیشتر روی گروههای بزرگتر باید انجام شود.
"مارک تیلور"(Mark Taylor)، دانشمند محیط زیست از دانشگاه مککواری، میگوید: اگرچه این مطالعه اثرات PFAS بر سلامت آتشنشانان یا مزایای بالینی کاهش آن را مورد بررسی قرار نداده است اما این سوالات مهم برای انجام مطالعات بیشتر ارزشمند هستند.
PFAS تنها برای آتش نشانان مشکلساز نیست. این مواد را میتوان در همه چیز از رنگ گرفته تا ماهیتابه یافت و وجود آنها با مشکلات سلامتی از جمله چاقی، دیابت و انواع خاصی از سرطانها مرتبط است.
این مواد شیمیایی نه تنها به بدن ما نفوذ میکنند، بلکه به برخی از دورافتاده ترین نقاط روی زمین نیز میرسند. همانطور که از نام مستعار آنها پیداست، این مواد برای مدت طولانی باقی میمانند و بنابراین ما باید در مورد آنچه که با آن سر و کار داریم بیشتر بدانیم.
نتایج اولیه امیدوارکننده بوده است و گام بعدی انجام بر روی گروههای متنوعتر از افراد است تا مشخص شود آیا دستههای خاصی از افراد در معرض خطر بیشتر هستند که از اهدای پلاسما و خون بیشترین سود را ببرند.
این تحقیق در نشریه JAMA Network Open منتشر شده است.