زمانی که از هواپیما و کیفیت سفرهای هوایی نسبت به زمینی صحبت می کنیم، نوع هواپیما هم در کیفیت آن دخیل است. هواپیماهای متعددی در ایران وجود دارد که توسط ایرلاین های داخلی سفارش داده شده اند. شاید قبل از خرید بلیط هواپیما اولین سوالی که ذهن شما مشغول می کند این باشد که چه هواپیمایی را رزرو کنم بهتر است؟
در ایران نیز مانند سایر کشورها، ایرلاین ها دارای هواپیماهای مختلفی هستند که بسته به کیفیت آن ها متفاوت می باشند. شما می توانید ضمن خرید آنلاین بلیط هواپیما نوع هواپیما را نیز در اطلاعات بلیط مشاهده کنید. چندین نوع هواپیما در ناوگان های مسافربری ایران وجود دارند که در ادامه به معرفی انواع هواپیما در ایران و بررسی هر کدام می پردازیم.
سفر با هواپیما به جهت آسودگی و صرفه جویی در زمان بین گردشگران و مسافرین از محبوبیت بالایی برخوردار است. البته سفرهای هوایی نگرانی خاص خود را برای مسافرین به همراه دارد. یکی از دلایل این نگرانی نوع هواپیماست و حوادثی مثل سقوط یا فرود اضطراری بر این نگرانی مسافران افزوده است. به ویژه زمان خرید بلیط هواپیما لحظه آخری که مسافر با توجه به کمبود وقت و ضرورت سفر، امکان چک کردن نوع هواپیمای مسافربری را ندارد.
از جمله هواپیماهای فعال در ایرلاین های ایرانی می توان از بوئینگ، ایرباس، فوکر، مک دانل داگلاس ام دی و. . . نام برد. در ادامه توضیحاتی در مورد هر یک و تفاوت آن ها با یکدیگر ارائه می دهیم تا شما بتوانید پروازی با بهترین هواپیمای مسافربری ایران را تجربه کنید.
بوئینگ از قدیمی ترین هواپیماهای ایران به عنوان یک شرکت صنایع هوایی، فضایی و صنایع دفاعی امریکا در سال 1916 میلادی در شهر سیاتل واشنگتن توسط ویلیام بوئینگ تاسیس شد. انواع هواپیما بوئینگ شامل مدل های 727، 737، 747، 757، 777 و. . . می باشد که در ادامه به مشخصات چند نمونه از آن ها اشاره شده است.
این مدل هواپیمای بوئینگ در واقع یک جت مسافربری بزرگ است که برای پروازهای داخلی با مسیر کوتاه مناسب است. ظرفیت مسافر در هواپیما بوئینگ 727 معادل 149 تا 189 نفر بوده و حداکثر سرعت آن 965 کیلومتر بر ساعت است.
بوئینگ 737 معروف به بچه بوئینگ با دو موتور توربوفن در پروازهایی با مسافت متوسط مورد استفاده قرار می گیرد. طول این هواپیما برابر با 36.5 متر بوده و بین 149 تا 189 مسافر ظرفیت دارد. در حال حاضر در بهترین ایرلاین های ایران مانند کیش ایر، ایران ایر، آسمان و تابان از این مدل هواپیما در سفرهای خود استفاده می کنند. همچنین بوئینگ 737 خود شامل چندین مدل بوده که شامل نسل اول، نسل دوم، NG 737 و MAX 737 می باشد.
این هواپیما دارای 4 موتور و ظرفیت حداکثر 550 نفر یکی از پهن ترین هواپیماهای موجود بوده و سرعت آن برابر با 895 الی 918 بر ساعت است. بوئینگ 747 معروف به جامبوجت از سال 1356 در ایران شروع به فعالیت کرده است.
بوئینگ 777 از جمله هواپیماهایی است که شرکت هواپیمایی ایران ایر از آن برای جا به جایی مسافرین خود بهره مند می شود این مدل هواپیما با طول 73.86 متر و عرض 60.93 متر جز هواپیماهای پهن پیکر به شمار می آید. سرعت بوئینگ مدل 777 بین 892 الی 945 کیلومتر بر ساعت برآورد شده است.
ایرباس رقیب سرسخت بوئینگ سال 1970 میلادی در فرانسه شروع به فعالیت کرد. هواپیماهای ایرباس از بهترین هواپیماهای مسافربری و به عنوان پر فروش ترین هواپیما در اکثر ایرلاین های ایران مورد استفاده قرار می گیرد. ایرباس 300، 310، 319، 320، 321 و. . . از جمله مدل های هواپیماهای ایرباس هستند.
این مدل هواپیما بیشترین استفاده را بین ایرلاین های ایرانی همچون قشم ایر، ایران ایر، ماهان و ایران ایر تور دارد و دارای ظرفیت حداکثر 266 مسافر است. سرعت ایرباس 300 با موتورهای توربوفن معادل 895 کیلومتر بر ساعت بوده و مناسب پروازهای داخلی است. نا گفته نماند که F4، B1، B2، B4 و C4 از مدل های ایرباس 300 هستند و شرکت های هواپیمایی کشورهای آلمان، امریکا و ایران بیشترین استفاده را از A300 دارند.
این مدل هواپیما با طول 46.66 متر و ارتفاع 15.8 متر به عنوان یکی از پهن ترین هواپیماهای ایرباس به شمار می آید که دارای حداقل ظرفیت 220 مسافر بوده و دومین مدل تولید شده از هواپیماهای ایرباس است. همچنین شرکت های هواپیمایی پاکستانی، کانادایی، ایرانی و امریکایی از خریداران اصلی هواپیما A310 هستند. ایران ایر و ماهان از جمله شرکت های هواپیمایی ایرانی هستند که از این مدل در پروازهای خود استفاده می کنند.
این مدل هواپیما برخلاف سایر مدل های ایرباس که در حال پهن شدن بودند، بدنه ای باریک و کشیده دارند که مصرف سوخت کمتری دارند. این هواپیما از دو موتور توربوفن استفاده کرده و طول آن 37 متر می باشد. اولین مدل این هواپیما، مدل 100 بود که تنها 21 فروند از آن ساخته شد. این هواپیما حدود 150 نفر ظرفیت داشته که ایرلاین های آسمان، ایران ایر، ماهان و معراج این هواپیما را در اختیار دارند.
این هواپیما جزء هواپیماهای پهن پیکر و چهار موتوره است. هواپیمای ایرباس A340 در سه مدل 300، 500 و 600 ارائه شده است که ایرلاین ماهان دو مدل 600 و 300 را در اختیار دارد. ظرفیت هواپیمای A340-300 حدود 299 نفر و ایرباس A340-600 حدود 308 نفر می باشد. این تفاوت ظرفیت به دلیل تفاوت در طول آن ها می باشد طوریکه طول مدل 300 برابر 64 متر و مدل 600، برابر 75 متر می باشد.
فوکر 100 یکی دیگر از انواع هواپیماهای مسافربری در ایران محسوب می شود که سال 1912 میلادی در هلند شروع به فعالیت کرده است. شرکت های هواپیمایی آسمان، قشم ایر، ایران ایر و کیش ایر به دلیل هزینه اجرایی بسیار پایین از این مدل هواپیما دو موتوره (توربوفن) در پروازهای خود استفاده می کنند. همچنین سرعیت فوکر 100 معادل 845 کیلومتر بر ساعت برآورد شده است که قادر به جا به جایی حداکثر ظرفیت 122 نفر مسافر می باشد.
یکی دیگر از انواع هواپیما مسافربری ایران، مگ دانل داگلاس است که سال 1967 میلادی با ادغام دو شرکت Douglas Aircraft Company و McDonnell Aircraft تاسیس شد ولی سال 1997 میلادی توسط کمپانی بوئینگ خریداری شد. MD-83، MD88 و MD-82 از انواع هواپیمای مسافربری بوئینگ در ایران هستند که شرکت های هواپیمایی نظیر تابان، ایران ایر تور، زاگرس، کیش ایر و ایران ایر از آن ها در پروازهای خود استفاده می کنند.
ATR72 با ظرفیت مسافر 72 الی 78 نفر از کوچک ترین هواپیماهای مسافربری در ایران است که سال 1988 میلادی توسط یک شرکت ایتالیایی فرانسوی تولید شده است. آسمان و ایران ایر از جمله شرکت های هواپیمایی ایرانی هستند که از مدل ATR72 در ناوگان هوایی خود برای پروازهای منطقه ای و داخلی استفاده می کنند که سرعت آن معادل 509 کیلومتر بر ساعت است.
هواپیما بریتیش ایروسپیس (British Aerospace) سال 1981 میلادی توسط کشور انگلستان ساخته شد. هواپیما BAE146 دارای 4 موتور توربوفن است که ظرفیت جا به جایی 112 نفر مسافر را دارد. بنا بر گزارش منابع هوانوردی، سرعت این هواپیما معادل 801 کیلومتر بر ساعت و برد آن برابر با 2900 کیلومتر است. در حال حاضر ایرلاین های ماهان، تابان و قشم ایر در ایران از این مدل استفاده می کنند.
سخن پایانی
در این مقاله به معرفی انواع هواپیماهای مسافربری ایران و برخی مشخصات آن ها پرداختیم. بیشتر این هواپیماها شامل بوئینگ و ایرباس می باشد و از مدل های نسبتا قدیمی بهره می برند. برخی از این هواپیماها علاوه بر کیفیت بالا، امنیت بیشتری نسبت به سایرین دارد. در آخر بنا بر آمار و ارقام ارائه شده، هواپیمای ایرباس 320 کم ترین نقص فنی را داشته و به عنوان یکی از امن ترین هواپیماهای ایران شناخته شده است.